NewsEdit Είναι ο καιρός που δεν λέει ν’ αποφασίσει τι ακριβώς θέλει, είναι τα κακοπαθημένα ζωντανά από χέρι ανθρώπινο που βλέπουμε καθημερινά να αναρτώνται στις ειδήσεις διαδικτυακών μέσων, ή μήπως είναι τα άτυχα παιδιά που έγιναν πριν την ώρα τους άγγελοι στον ουρανό; Ή μήπως είναι οι εκλογές που έρχονται, σαν μαύρο σύννεφο, αντί χαρά γιορτής για τη δημοκρατία; Με όλα αυτά, και σε καθημερινές μονοδόσεις, η μελαγχολία βαράει κόκκινο!
Α… δημοκρατία, έγραψα κι μόλις ήλθε στη σκέψη μου η φράση του Πλάτωνα, ξέρετε του φιλοσόφου που έγινε «πολιτεία» στα χείλη του δημάρχου της πόλης στην οποία ο ίδιος έζησε. Και τι είπε ο Πλάτων; Πως η δημοκρατία είναι το πιο επικίνδυνο πολίτευμα. Δεν θα πω τι ακριβώς σκεπτόταν ο ίδιος, προφανώς όχι αυτό που σκέπτομαι εγώ και με ανησυχεί πολύ, αλλά ποιος δεν ανησυχεί ιδιαίτερα σε αυτές τις εκλογές τι θα βγάλει η κάλπη; Σε αυτές, κυρίως, γιατί στις δεύτερες ο φόβος θα έχει εξελιχθεί σε εφιάλτη και τότε οι μονομάχοι θα τα δώσουν όλα κι εμείς αναγκασμένοι θα επιλέξουμε το μη χείρον έλασσον, που θα έλεγαν και οι πολίτες των Αθηνών της Πολιτείας του μεγάλου φιλοσόφου.
Μια μικρή στάση εδώ για μια μεγάλη εξομολόγηση: πόσο τυχεροί σταθήκαμε εμείς της γενιάς μου του πολυτονικού, με τους σωστούς δασκάλους που ξέρανε γράμματα και γράμματα διδάξανε, που έτρεμαν από δέος στον θεσμό κι όχι έλλειψη αξιοσύνης την απροσδόκητη επίσκεψη του σχολικού επιθεωρητή που θα τους βαθμολογούσε κρίνοντας από το επίπεδο της τάξης, εμείς που η γλώσσα και η παιδεία μάς κράτησε όρθιους στα δύσκολα.
«Η παιδεία είναι έννοια τελεσίδικος», έλεγε η γιαγιά μου Φωτεινή, και προσέθετε πως «ούτε εξαγοράζεται ούτε μεταβιβάζεται». Πόσο δίκιο είχε, κυρίως γιατί την απουσία της όσο και να κρυφτεί κανείς, μπροστά του θα τη βρει. Κάπως έτσι μας προέκυψε και η …πολιτεία κάτω από τα πόδια μας. Να τελειώσω τη μεγάλη αυτή παρένθεση για να υπενθυμίσω πόσο ελλιπής είναι η παιδεία των σημερινών δασκάλων που και μόνο στο άκουσμα της αξιολόγησης κηρύσσουν απεργία με θύματα, φυσικά, τα δικά μας παιδιά.
Για τα κοινωνικά δράματα που ζούμε καθημερινά σε βάρος αδύναμων είτε είναι παιδιά που πέφτουν θύματα μπούλινγκ, είτε αδέσποτα και γερασμένα ζώα, γράφτηκε πως είναι μετα-covid συμπτώματα μιας κοινωνίας που κλείστηκε και είδε τα μάτια της ψυχής της και τρόμαξε. Κρίμα γιατί δεν υπάρχει εμβόλιο κι η θεραπεία κοστίζει πολύ περισσότερο από την ίδια την ασθένεια. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Αρκεί να δει κανείς πόση δόση βίας προβάλλεται καθημερινά στα δελτία ειδήσεων και στις τηλεοπτικές ταινίες για να καταλάβει γιατί βιώνουμε στις μέρες μας τόση βία.
Και φτάνουμε αισίως στις εκλογές της Κυριακής, σε μία ατμόσφαιρα που προσθέτει μια υπερβολική δόση μελαγχολίας στις ζωές μας. Για τα κακά που συνέβησαν, τα καλά που δεν έγιναν, τις υποσχέσεις που υποβιβάζουν το νοητικό μας επίπεδο, τα αλλληλοκαρφώματα μεταξύ πολιτικών, την ξύλινη γλώσσα που ακουμπά τα όρια της χυδαιότητας, γιατί ξέρουν καλά πως η μνήμη μας είναι εξ αντιδιαμέτρου κοντή με τη μεγάλη μας καρδιά που τα καταπίνει όλα. Άνδρες και γυναίκες που βρέθηκαν πρωταγωνιστές της μιας όχθης βρίζουν έχοντας περάσει στην ακριβώς αντίθετη, το ίδιο και καλοταϊσμένοι δημοσιογράφοι, υπάλληλοι του συστήματος. Γνωρίζουν ποιος είναι ο πραγματικός κίνδυνος και μάλιστα διπλός μέσα κι έξω από τη χώρα. Το αβγό του φιδιού μέσα, κι έξω η ημισέληνος που από το Ντιγιαρμπακίρ φτάνει μέχρι τα Τίρανα του Ράμα που τον υποδεχθήκαμε πρόσφατα με υπερβολική δόση αφέλειας στο Ζάππειο.
Και επειδή κάθε κηδεία έχει και το γέλιο της, θα σας χαρίσω λίγο: τρελαίνομαι να βλέπω φωτογραφίες πρωτοκλασάτων σε πρωινάδικα. Ποιος να το ΄λεγε; Ένας υποψήφιος και ένας νυν πρωθυπουργός με παρουσιάστριες που ούτε απ’ έξω από την αυλή τους δεν θα περνούσαν παλιότερα; Με άλλο γελάω, όμως. Όταν τις βλέπω ντυμένες περίπου σαν καλόγριες όταν κάθονται δίπλα τους, ενώ η περιβολή τους συνήθως θυμίζει πασαρέλα νυχτομάγαζων επαρχιακών πόλεων…
Πολλή θλίψη, δεν αντέχεται…
*Φωτεινή Τομαή– πρεσβευτής και ιστορικός
(Εικον. : Morning Sun Painting by Edward Hopper. 1952)