Τα επιτόκια στην Ευρώπη ανεβαίνουν και το ενεργειακό κόστος έχει ισορροπήσει χαμηλά αλλά πάντως σε σχετικά αυξημένα επίπεδα με υψηλή αβεβαιότητα εξέλιξης.
Παναγιώτης Ε. Πετράκης
Συγχρόνως ο πληθωρισμός εξαντλεί τα δημόσια οικονομικά και αυξάνει την κοινωνική δυσφορία ενώ ταυτοχρόνως μειώνει τις καταναλωτικές δαπάνες άρα και το ΑΕΠ. Οι στρατιωτικές δαπάνες αυξάνονται ενώ ταυτοχρόνως η σφιχτή αγορά εργασίας δημιουργεί μεσομακροπρόθεσμα προβλήματα ανάπτυξης.
Τα θέματα αυτά δημιουργούν ένα οικονομικό περιβάλλον το οποίο παραπέμπει σε μία προσγείωση του ρυθμού μεγέθυνσης της οικονομίας της Ευρωζώνης για το 2023 στην μονάδα.
Ήδη στο πρώτο τρίμηνο η ανάπτυξη κινήθηκε γύρω στο 1%. Η Γερμανία εμφάνισε ύφεση (-0,5%) και η Γαλλία ανάπτυξη 0,9%. Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα το πρώτο τρίμηνο σημειώθηκε μεγέθυνση 2,1% και μάλιστα ένα τρίμηνο που παραδοσιακά εμφανίζει ασθενείς ρυθμούς μεγέθυνσης.
Τα προβλήματα της Γερμανίας συνδέονται με την παραγωγική της δομή, που στηρίζεται περισσότερο στην βιομηχανία άρα είναι περισσότερο ευάλωτη στην ενεργειακή αβεβαιότητα. Αντιθέτως ο Ευρωπαϊκός Νότος στηρίζεται περισσότερο στις υπηρεσίες που δεν δείχνουν διάθεση υποχώρησης. Αν όμως ο πληθωρισμός επηρεάσει αρνητικά την ζήτηση του τουρισμού λόγω αυξημένων τιμών, τότε ο αρνητικός αντίκτυπός του θα επηρεάσει και τις συνθήκες ανάπτυξης.
Ίσως από τους σοβαρότερους περιοριστικές συνθήκες που λειτουργούν στην Ευρωζώνη (και στην Ελλάδα) είναι οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού. Εκτιμάται ότι η Γερμανία θα πληγεί ιδιαίτερα από τον παράγοντα αυτό. Να σημειωθεί ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους παρόλη την ελαφρά υφεσιακή κατάσταση της οικονομίας της η απασχόληση ανέβηκε κατά 1% και στην Ελλάδα 1,2%. Αυτό υποδήλωνε μία αρκετά σφιχτή αγορά εργασίας η οποία θα δεχτεί τις μειωτικές πιέσεις της οικονομικής δραστηριότητας τους επόμενους μήνες. Ήδη όμως λειτουργεί περιοριστικά αφού οι απασχολούμενοι έχουν αυξημένο κόστος.
*Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Επιστημών ΕΚΠΑ