NewsEdit Στην ταινία «Γουόλ-Υ» του Αντριου Στάντον (Wall-E), (2008), ο ομώνυμος χαρακτήρας είναι ένα ρομπότ που έχει αφεθεί μόνο του στη Γη, προκειμένου να καθαρίσει «την κόπρο του Αυγεία», σε πλανητικό όμως επίπεδο.
Αδάμ Αδαμόπουλος*
Ενώ ο Ηρακλής αντιμετώπισε τις κοπριές που είχαν συσσωρευτεί επί 30 χρόνια από τα 3.000 βόδια στους τεράστιους στάβλους του βασιλιά της Ηλιδος Αυγεία, ο Γουόλ-Υ αντιμετωπίζει έναν τεράστιο όγκο ανθρωπογενών απορριμμάτων, τα οποία είχαν κατακλύσει τον πλανήτη σε τέτοιο βαθμό, που αυτός να έχει καταστεί αφιλόξενος και ακατοίκητος για τους ανθρώπους, λόγω της ρύπανσης εδαφών, υδάτων και ατμόσφαιρας.
Οι άνθρωποι εγκατέλειψαν τη Γη, διαφεύγοντας με ένα τεράστιο διαστημόπλοιο, που, ως μεταβιομηχανική αστρική κιβωτός, περιπλανιέται για αιώνες στο εξώτερο Διάστημα, έως ότου εντοπισθεί πλανήτης που να δύναται να λειτουργήσει ως αντικαταστάτης του απολεσθέντος παραδείσου.
Το αστρόπλοιο-κιβωτός παρείχε αυτοματοποιημένες και εξατομικευμένες υπηρεσίες και ανέσεις στους επιβάτες, προσφέροντας κάθε δυνατή ευκαιρία για διασκέδαση, ξεκούραση, κοινωνικές επαφές, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερος κόπος από αυτούς.
Αυτό οδήγησε σε μια κατάσταση σωματικής νωχέλειας, πνευματικής τελμάτωσης και βραδύνοιας, καθώς η σωματική άσκηση ήταν ελάχιστη, ενώ σε ό,τι αφορά την πνευματική άσκηση, αυτή ήταν πιο περιορισμένη ακόμα και αυτής που προσφέρουν οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί στις μέρες μας.
Πρόκειται για μια κατάσταση ανάλογη με αυτή που περιγράφεται στην ταινία «Ιδιοκρατία» του Μάικ Τζατζ (Idiocracy, 2006), όπου ένας βιβλιοθηκάριος του αμερικανικού στρατού λαμβάνει μέρος σε ένα μυστικό πείραμα, καταψύχεται και ξεχνιέται σε αυτή την κατάσταση για πέντε αιώνες και ξυπνάει σε έναν δυστοπικό κόσμο, όπου η ανθρωπότητα έχει αποβλακωθεί, επαναπαυόμενη στις ευκολίες που παρέχει η τεχνολογία, αποπέμποντας την πνευματική άσκηση και εξοβελίζοντας την κριτική σκέψη και διανόηση, κινούμενη σε ένα πλαίσιο φονταμενταλιστικού καπιταλισμού, κορπορατισμού, ανεξέλεγκτης απελευθέρωσης των αγορών και υπερπληθυσμού.
Τα παραπάνω δεν αποτελούν ευφάνταστα σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας, αλλά, αντίθετα, άπτονται της σημερινής πραγματικότητας. Η δυνατότητα χειραγώγησης των λαών από τις πανίσχυρες, πλέον, πολυεθνικές εταιρείες έχει αρθεί σε τέτοιο επίπεδο, το οποίο μπορεί να συγκριθεί μόνο με την αντίστοιχη δυνατότητα των τελευταίων για έλεγχο των κυβερνήσεων.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της διαμόρφωσης της κυρίαρχης αφήγησης και της παρεμπόδισης της καλλιέργειας οποιασδήποτε άλλης εναλλακτικής. Ηδη συζητείται η εμφάνιση ενός νέου τύπου ιδιώτευσης των πολιτών, η οποία δεν σχετίζεται μόνο με έναν εκούσιο αναχωρητισμό και αυτο-απομόνωση αλλά με πεισματική άρνηση πρόσληψης του κόσμου σε υπόστρωμα βραδύνοιας.
Στον βαθμό που ισχύει η μαρξιστική ρήση ότι «οι φιλόσοφοι έχουν απλά ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους, το ζήτημα όμως είναι να τον αλλάξουμε», είναι φανερό σε τι είδους αποχαυνωτική άρνηση οδηγούμαστε.
*(Ph.D)2, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Υπολογιστικής Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
Πρώτη δημοσίευση στην Εφημερίδα των Συντακτών