Οι αστερισμοί των δορυφόρων που κατακλύζουν τον ουρανό της Γης ρυπαίνουν τα μήκη κύματος τα οποία υποτίθεται ότι προστατεύονται για αποκλειστική χρήση από τους ραδιοαστρονόμους.
Σύμφωνα με νέα μελέτη, τα ηλεκτρονικά συστήματα των δορυφόρων Starlink της SpaceX «διαρρέουν» ραδιοκύματα χαμηλής συχνότητας, πέρα από τις διατιθέμενες ζώνες κατερχόμενης ζεύξης, επηρεάζοντας τη λειτουργία των ραδιοτηλεσκοπίων.
«Η μελέτη αυτή αποτελεί την πιο πρόσφατη προσπάθεια για την καλύτερη κατανόηση της επίδρασης των δορυφόρων στην ραδιοαστρονομία», δήλωσε ο μηχανικός Φεντερίκο Ντι Βρούνο του Αστεροσκοπείου SKA και της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης.
«Προηγούμενες μελέτες είχαν διατυπώσει θεωρίες σχετικά με αυτή την ακτινοβολία, αλλά οι παρατηρήσεις μας επιβεβαιώνουν πως είναι μετρήσιμη», πρόσθεσε.
Οι αστρονόμοι προειδοποιούν εδώ και καιρό για την πυκνότητα των δορυφόρων Starlink, καθώς η αντανακλαστικότητά τους εμποδίζει την παρατήρηση του διαστήματος. Η SpaceX έχει στείλει περίπου 4.365 μικρούς δορυφόρους σε τροχιά, ενώ σχεδιάζει χιλιάδες ακόμη. Και δεν είναι η μόνη εταιρεία. Η OneWeb έχει πάνω από 600. Η Amazon σχεδιάζει να εκτοξεύσει χιλιάδες δορυφόρους από το 2024.
Η SpaceX έχει σχεδιάσει έναν νέο, λιγότερο φωτεινό δορυφόρο. Ωστόσο τα ορατά μήκη κύματος αντιπροσωπεύουν μόνο ένα είδος γήινης αστρονομίας. Ο άλλος, αναμφισβήτητα πολύ μεγαλύτερος κλάδος είναι η ραδιοαστρονομία, και εδώ είναι το πρόβλημα.
Στην Ευρώπη, οι δορυφόροι χρησιμοποιούν το φάσμα των 10,7 και 12,7 gigahertz για επικοινωνίες, προκαλώντας την ανησυχία των επιστημόνων για εκπομπές εκτός αυτού του φάσματος. Αυτό προσπάθησαν να διερευνήσουν ο Ντι Βρούνο και οι συνάδελφοί του. Χρησιμοποιώντας το LOw Frequency ARray (LOFAR), ένα δίκτυο 20.000 ραδιοκεραιών σε 52 τοποθεσίες, οι ερευνητές παρατήρησαν 68 δορυφόρους της Starlink και όντως εντόπισαν ηλεκτρομαγνητική διαρροή.
«Με το LOFAR, ανιχνεύσαμε ακτινοβολία μεταξύ 110 και 188 MHz σε 47 από τους 68 δορυφόρους που παρατηρήσαμε», δήλωσε ο αστρονόμος Σις Μπάσα του Ολλανδικού Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας.
«Αυτό το εύρος συχνοτήτων περιλαμβάνει ένα προστατευόμενο φάσμα μεταξύ 150,05 και 153 MHz που έχει διατεθεί ειδικά για τη ραδιοαστρονομία από τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών», συμπλήρωσε.
Η διαρροή αυτή φαίνεται πως δεν είναι σκόπιμη και επίσης δεν παραβιάζει κανέναν κανόνα. Η Διεθνής Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή θέτει αυστηρούς περιορισμούς στις ηλεκτρικές συσκευές για τον έλεγχο των ηλεκτρομαγνητικών παρεμβολών στη Γη, αλλά αυτοί οι κανόνες δεν ισχύουν στο διάστημα.
Προς το παρόν, οι επιπτώσεις είναι σχετικά μικρές. Όσο όμως αυξάνονται οι δορυφόροι στον ουρανό, τόσο πιο έντονο θα γίνεται το πρόβλημα. Υπάρχει, ωστόσο, μια λύση που βρίσκεται ήδη στα σκαριά. Οι ερευνητές έχουν έρθει σε επαφή με την SpaceX, η οποία εργάζεται πάνω σε τρόπους μείωσης ή εξάλειψης αυτής της ακούσιας διαρροής.
Τα μελλοντικά σχέδια μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα, ενώ οι ρυθμιστικές αρχές εργάζονται για να καλύψουν το απροσδόκητο κενό στους επίσημους κανόνες.
«Η παρούσα μελέτη αναδεικνύει ένα παράδειγμα για τους τρόπους με τους οποίους η ανάπτυξη της τεχνολογίας μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες στην αστρονομία», δήλωσε ο αστρονόμος Μάικλ Κρέιμερ του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Max Planck και της Astronomische Gesellschaft στη Γερμανία.
«Ελπίζουμε τώρα στην ευρεία υποστήριξη της δορυφορικής βιομηχανίας και των ρυθμιστικών αρχών», πρόσθεσε.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Astronomy & Astrophysics».
ΠΗΓΗ: Science Alert