Τα κύματα καύσωνα μπορούν να έχουν σημαντική και δυσμενή επίδραση στο ανθρώπινο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς. Όταν κάποιος εκτίθεται σε υψηλή θερμοκρασία για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, ειδικά σε ταυτόχρονες συνθήκες υψηλής υγρασίας, το σώμα μπορεί να δυσκολεύεται να επιτύχει τη βέλτιστη ρύθμιση της εσωτερικής θερμοκρασίας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσμενείς επιπλοκές σε άτομα που είναι ευάλωτα ή έχουν προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις.
Δρ Ιγνάτιος Οικονομίδης, PhD,FESC.EACVI,HFA
Οι κύριοι τρόποι με τους οποίους τα κύματα καύσωνα μπορούν να επηρεάσουν την καρδιά είναι:
Αύξηση της καρδιακής συχνότητας: Η αυξημένη θερμοκρασία προκαλεί διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, προκειμένου να αποβληθεί θερμότητα. Το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πτώση της αρτηριακής πίεσης και αντιρροπιστικά σε αυξημένη καρδιακή συχνότητα καθώς η καρδιά προσπαθεί να διατηρήσει την καρδιακή παροχή.
Πτώση της αρτηριακής πίεσης: Η θερμότητα μπορεί να προκαλέσει διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, οδηγώντας σε πτώση της αρτηριακής πίεσης.
Αφυδάτωση: Τα κύματα καύσωνα συχνά οδηγούν σε αυξημένη εφίδρωση και αυξημένη αποβολή υγρών με την άδηλη αναπνοή, γεγονός που οδηγεί σε αφυδάτωση εάν η πρόσληψη υγρών είναι ανεπαρκής. Η αφυδάτωση μειώνει τον όγκο του αίματος και μπορεί να καταπονήσει την καρδιά κάνοντάς την να εργάζεται πιο έντονα, προκειμένου να διατηρήσει την αρτηριακή πίεση και την κυκλοφορία.
Η παρατεταμένη έκθεση σε υπερβολική ζέστη μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα, όπως ζάλη, αδυναμία και ναυτία. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, αυτή η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε θερμοπληξία, η οποία είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, τόσο βραδυκαρδία όσο και ταχυκαρδία πτώση της αρτηριακής πίεσης αλλά και οξεία βλάβη οργάνων, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς.
Επιπλέον τα κύματα καύσωνα μπορεί να επιδεινώσουν τις υπάρχουσες καρδιακές παθήσεις όπως η στεφανιαία νόσος, η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και οι αρρυθμίες. Το αυξημένο έργο της καρδιάς, σε συνδυασμό με την αφυδάτωση και τις διαταραχές των ηλεκτρολυτών, μπορεί να προκαλέσει καρδιακά επεισόδια ή να επιδεινώσει τα συμπτώματα σε ευάλωτα άτομα.
Για να προστατεύσετε την καρδιά σας κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα, είναι σημαντικό να λάβετε τις ακόλουθες προφυλάξεις:
Μείνετε ενυδατωμένοι: Πίνετε άφθονο νερό και αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης, καθώς μπορούν να συμβάλουν στην αφυδάτωση.
Μείνετε ψύχραιμοι: Περάστε χρόνο σε κλιματιζόμενα περιβάλλοντα ή χρησιμοποιήστε ανεμιστήρες για την κυκλοφορία του αέρα. Εάν είναι δυνατόν, περιορίστε τις υπαίθριες δραστηριότητες κατά τις πιο ζεστές στιγμές της ημέρας.
Ντυθείτε κατάλληλα: Φορέστε ελαφριά, φαρδιά και ανοιχτόχρωμα ρούχα για να βοηθήσετε το σώμα σας να παραμείνει δροσερό.
Προστατέψτε τον εαυτό σας από τον ήλιο: Φοράτε αντηλιακό και καπέλο για να μειώσετε την έκθεση στον ήλιο και να μειώσετε τον κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος, το οποίο μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματός σας να αποβάλει τη θερμότητα.
Ελέγξτε τα ευάλωτα άτομα: Προσέχετε ηλικιωμένα άτομα, μικρά παιδιά και άτομα με προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις ή άλλες χρόνιες παθήσεις, καθώς είναι πιο ευαίσθητα σε επιπλοκές που σχετίζονται με τη ζέστη.
Λήψη φαρμάκων σύμφωνα με τις οδηγίες: Είναι σημαντικό να συνεχίσετε να παίρνετε οποιαδήποτε συνταγογραφούμενα φάρμακα για τις υποκείμενες καρδιακές παθήσεις, καθώς βοηθούν στη διαχείριση της πάθησης και μειώνουν τον κίνδυνο επιπλοκών. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο τα άτομα με καρδιοπάθειες να παρακολουθούν τακτικά την αρτηριακή πίεση και την καρδιακή συχνότητα, ενώ σκόπιμη κρίνεται η επικοινωνία με το θεράποντα επί οποιαδήποτε διαταραχής.
Τέλος είναι αναγκαίο, εάν κάποιος εμφανίσει οποιαδήποτε σύμπτωμα, όπως πόνο στο στήθος, δύσπνοια, ζάλη ή αίσθημα παλμών, να αναζητήσει επειγόντως ιατρική βοήθεια.
*Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ
Υπεύθυνος Εργαστηρίου Προληπτικής Καρδιολογίας και Υπερηχοκαρδιοργαφιας
Β’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο Αττικόν