NewsEdit Η υπόθεση της δολοφονίας της τρανς Άννα Ιβάνκα από την Κούβα απασχόλησε σε μεγάλο βαθμό τη δημοσιότητας, με την γνωστή ιστοσελίδα Ellinika Hoaxes να ερευνά τη συγκεκριμένη υπόθεση και για άλλη μια φορά να προβαίνει σε αυθαίρετα συμπεράσματα. Θύελλα αντιδράσεων προκάλεσε εκτός από την στυγερή δολοφονίας της 46χρονης Κουβανής στο διαμέρισμα του Άγιου Παντελεήμονα και το misgendering της Άννα Ιβάνκα από την Ελληνική αστυνομία και η αναφορά σε αυτήν ως ”άνδρα”.
Νίκος Νανούρης για το Libre.gr
Η fact checking ιστοσελίδα Ellinika Hoaxes, έσπευσε να φορέσει την προβιά του υπερασπιστή της κραταιούσας κατάστασης ρίχνοντας το μπαλάκι των ευθυνών στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων για διάδοση διαστρεβλωμένης είδησης, αναφέροντας χαρακτηριριστικά ότι, “Ο εσφαλμένος έμφυλος προσδιορισμός του θύματος δεν είναι λάθος της αστυνομίας, αλλά του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων, που μετέφερε διαστρεβλωμένη την είδηση μέσω τηλεγραφήματος στους συνδρομητές του”.
javascript:”;
Μάλιστα στο κείμενο της η γνωστή fact checking ιστοσελίδα αναφέρει ως προς διάψευση ισχυρισμό ότι “στην ανακοίνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, η τρανς γυναίκα Άννα, θύμα δολοφονικής επίθεσης, αναφέρθηκε ως “άνδρας”.
Σε κανένα όμως ειδησεογραφικό ιστότοπο δεν αναφέρθηκε τίποτα περί ανάκοινωσης της ΕΛΑΣ για τη συγκεκριμένη δολοφονία αλλά μόνο πληροφορίες και ενημέρωση από την Ελληνική Αστυνομία.
Το “αμαρτωλό” παρελθόν
- Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που ο συγκεκριμένος ιστότοπος προκαλεί σάλο με τα κείμενα του.
Τον Ιούνιου του 2020 στιγμάτισαν ως fake news στο Facebook την είδηση για την κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, βάζοντας στο στόχαστρο πολλά σάιτ.
- H προσπάθεια παραπληρόφορησης προκάλεσε την έντονη αντίδραση εκπαιδευτικών που επιβεβαίωναν την είδηση για κατάργηση των καλλιτεχνικών και επισήμαναν ότι η διάψευση της είδησης είναι παραπληροφόρηση και fake news.
Η ομάδα, μπροστά στην αποδεδειγμένη αλήθεια, αναγκάζεται να προχωρήσει σε μερική επανόρθωση του άρθρου της, χωρίς να ζητήσει συγγνώμη για το τεράστιο λάθος της που ήταν να προβεί η ίδια σε παραπληροφόρηση.
Συγκεκριμένα ανέφερε:
- «Στην αρχική μορφή του άρθρου, σημειώσαμε εσφαλμένα ότι στην πρόσφατη νομοθεσία δεν επέρχονται αλλαγές στη διδασκαλία μαθημάτων σχετικών με την τέχνη συνολικά. Πράγματι, ωστόσο, σε επίπεδο Λυκείου, με τον Ν.4692/2020 και την ΥΑ υπ’ αριθμ. 74181/Δ2 “Ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων των Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεων του Γενικού Λυκείου” (ΦΕΚ Β΄ 2338/15-06-2020), καταργείται η διδασκαλία των μαθημάτων επιλογής “Καλλιτεχνική Παιδεία” (Α΄ τάξη), “Γραμμικό Σχέδιο” και “Ελεύθερο Σχέδιο” (Γ΄ Λυκείου). Στο πλαίσιο διαβούλευσης πριν την ψήφιση του ανωτέρω νόμου, είχε αντιδράσει για τις σχεδιαζόμενες καταργήσεις η Ένωση Εκπαιδευτικών Εικαστικών Μαθημάτων (http://archive.vn/3nvAr). Δηλαδή, ενώ στο επίπεδο του Γυμνασίου ουδέποτε συντελέστηκε κατάργηση μαθήματος Καλλιτεχνικών/Μουσικής, στο επίπεδο του Λυκείου όντως επήλθαν καταργήσεις μαθημάτων σχετικών με την τέχνη. Υπενθυμίζεται ότι τα υπό εξέταση δημοσιεύματα αναφέρθηκαν σε συλλήβδην κατάργηση των σχετικών μαθημάτων στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με εξαίρεση την Α΄ Γυμνασίου».
Οι fact checkers της σελίδας Ellinika Hoaxes, αμφισβήτησαν και στην περίοδο της πανδημίας δημοσιεύματα που ταξινομούσαν την Ελλάδα τις πρώτες θέσεις στις χώρες της Δύσης ως προς τους θανάτους ανά κάτοικο από τον κορονοϊό τον τελευταίο χρόνο.
Συγκεκριμένα χαρακτήρισαν παραπλανητικές τις αναλύσεις του καταξιωμένου διεθνώς καθηγητή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, Βασίλη Τσαουσίδη, που ανέφερε ότι η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη σε θανάτους στο διάστημα 01/11/2020 – 24/11/2021 μεταξύ των χωρών του Δυτικού Κόσμου.
Στην πραγματικότητα στο κείμενο τους ανέφεραν ότι στην ανάλυση του καθηγητή εξαιρούνται αυθαίρετα οι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και ισχυρίζονται ότι, αν δεν είχαν εξαιρεθεί, την πρώτη θέση θα καταλάμβανε η Βουλγαρία και θα ακολουθούσαν άλλες ανατολικές χώρες.
- Με λίγα λόγια δεν αμφισβητήθηκαν τα στοιχεία της έρευνας του καθηγητή αλλά στέκονται στο ποιες χώρες πρέπει να συμπεριλάβουμε στο μπλοκ του Δυτικού κόσμου. Μια τακτική που στην πραγματικότητα εκτός από ότι στερείται ουσίας, αποπροσανατολίζει από το κυριάρχο πρόβλημα που ήταν οι αυξητικοί ρυθμοί στους θανάτους από τον κορωνοϊό.
Η συνεργασία με το Facebook
Από τις τις 2 Μαΐου 2019 τα Ellinika Hoaxes ξεκίνησαν συνεργασία με το Facebook στο πλαίσιο του προγράμματος Ελέγχου Γεγονότων από Τρίτους (3rd Party Fact Checking).
- Ο ρόλος των ομάδων ελέγχου γεγονότων που συμμετέχουν σε αυτό το πρόγραμμα είναι η αξιολόγηση της ακρίβειας ειδήσεων και δημοσιεύσεων που κυκλοφορούν στη πλατφόρμα του Facebook με στόχο τον περιορισμό της παραπληροφόρησης.
Ο ρόλος ”χωροφύλακα” που έχουν αποκτήσει με αμφιβόλλου ποιότητας κριτήρια στα κοινωνικά δίκτυα έχει οδηγήσει πολλές αναρτήσεις από διάφορα site να κατεβαίνουν ως δήθεν παραπλανητικές.
Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια (2019,) όταν ο τότε υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Λευτέρης Κρέτσος είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο όταν τα ellinika hoaxes ανέλαβαν τον ρόλο αυτό για λογαριασμό του facebook, διερωτώμενος γιατί ενώ σε άλλες χώρες η Facebook εμπιστεύτηκε τον κομβικό ρόλο σε οργανωμένα πρακτορεία ειδήσεων και ερευνητικές ομάδες, στην Ελλάδα επέλεξε τα ELLΙNIKA HOAXES και γιατί “αποφάσισε να αναθέσει έναν τέτοιο ρόλο, τον εντοπισμό των ψευδών ειδήσεων, σε μια εταιρία, για την οποία, όπως παρατήρησε, είναι ιδιοκτησίας ενός απόστρατου αξιωματικού ναρκαλιευτή, η οποία δεν έχει πάρα πολλούς δημοσιογράφους”.
- “Υπάρχει και μια αναντιστοιχία με την πρακτική του Facebook σε άλλες χώρες, όπου εκεί υπάρχουν οργανωμένα πρακτορεία, υπάρχουν οργανωμένες ομάδες επαλήθευσης ειδήσεων και μας προξένησε πολύ μεγάλη εντύπωση γιατί το Facebook, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, δεν είναι μια τυχαία εταιρία, είναι ένας κολοσσός του Διαδικτύου”, έλεγε ακόμη.
Εν μέσω της χυδαιότητας των deep fake news που εξαπλώνονται με καταιγιστικούς ρυθμούς θα ήταν παράλογο να μην υπάρχουν οι μηχανισμοί και οι λειτουργίες που θα μπορούν να διασταυρώνουν και να αξιολογούν την εγκυρότητα μιας είδησης. Αρκεί αυτοί οι μηχανισμοί να διέπονται από κριτήρια ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας και να μην ελέγχονται για πολιτικές σκοπιμότητες και… “λάθη” τα οποία επισκιάζουν τη λειτουργία αλλά και την αξιοπιστία τους ως προς την αξιολόγηση των ειδήσεων.