Καταστροφή για την γέφυρα στον Ξηριά Αλμυρού που συνδέει την πόλη με την υπόλοιπη επαρχία Αλμυρού. Η γέφυρα δεν άντεξε στην πίεση από το νερό και μέρος της κατέρρευσε. Οπως δεν έχουν αντέξει και δεκάδες άλλες υποδομές μεταξύ των οποίων και η ΠΑΘΕ που έκλεισε για μία ακόμη φορά, όπως συμβαίνει συχνά τα τελαυταία χρόνια.
Εκείνο που εξοργίζει, ωστόσο, είναι ότι η συγκεκριμένη γέφυρα στον Ξηριά είχε εγκαινιαστεί πριν μερικά χρόνια (2020) από τον περιφερειάρχη Κ. Αγοραστό και τον δήμαρχο Βόλου Αχ. Μπέο, άρα τίθεται ευθέως θέμα κακοτεχνιών. Οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι δόθηκαν πολλά εκατομμύρια χωρίς όμως να έχουν ληφθεί πρόνοιες για την ορθή κατασκευή.
Έδωσαν 1.700.000 ευρώ για την ενίσχυσή της γέφυρας Ξηριά στον Αλμυρό Βόλου που είχε καταρρεύσει το 2020 από την κακοκαιρία «Ιανός» και η νέα, ενισχυμένη γέφυρα κατέρρευσε και πάλι από το πέρασμα της κακοκαιρία Daniel.
Όπως φαίνεται στο ρεπορτάζ τοπικών ιστοσελίδων, μεγάλο τμήμα της γέφυρας του Ξηριά έγινε συντρίμμια μαζί με τα εκατομμύρια που δόθηκαν για την ενίσχυσή της.
Τις αδυναμίες του εγχώριου συστήματος σχεδιασμού αντιπλημμυρικών έργων αναδεικνύουν τα διαδοχικά περιστατικά μεγάλων πλημμυρών τα τελευταία έτη.
Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η κλιματική κρίση έχει αυξήσει τη συχνότητα των ακραίων βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα τα σημερινά έργα να μην επαρκούν – ή να μην αντέχουν.
«Πρόκειται για ένα πολύ ακραίο φαινόμενο. Σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Δεν είναι συγκεντρωμένο μόνο πάνω από δύο περιοχές, αλλά βλέπουμε μια πολύ μεγάλη και πολύ ευρύτερη χωρική εξάπλωση και βρίσκεται στο πλαίσιο ενός γενικότερου μοτίβου καιρού, το οποίο έχει χτυπήσει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Πλήττεται και η Ισπανία, η Κεντρική Ευρώπη έχει καύσωνες και τα Βαλκάνια έχουν πολύ σοβαρές καταιγίδες με τη Βουλγαρία, με την Τουρκία να υφίσταται προβλήματα και ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ελλάδας» σημείωσε μιλώντας στην ΕΡΤ ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μιχάλης Διακάκης.
«Αυτό το φαινόμενο εντάσσεται σε ένα γενικότερο πρόβλημα που αφορά την κλιματική αλλαγή και την κλιματική κρίση και η μεγάλη ανησυχία είναι ότι τα επόμενα χρόνια τέτοιου είδους φαινόμενα θα έρχονται ολοένα και πιο συχνά. Το ξαναείδαμε το 2020 με τον Ιανό, τον μεσογειακό κυκλώνα. Το βλέπουμε και φέτος με μια διαφορετική μορφή, αλλά με περισσότερη ακόμα ένταση, σε πιο ακραίο βαθμό και το πρόβλημα είναι ότι τα κλασικά αντιπλημμυρικά που κάνουμε μέχρι τώρα που αναπτύξαμε μέχρι τώρα στα ρέματα μας φαίνεται ότι δεν επαρκούν. Διότι βλέπετε ότι το 95 με 99% των έργων αυτών αστοχεί, υφίσταται ζημιές ή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Κατά συνέπεια, πρέπει να σκεφτούμε εξαρχής και εκ βάθρων όλο το σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων, να δούμε πώς θα προσαρμοστούμε στην κλιματική αλλαγή, πώς θα προσαρμόσουμε τις πόλεις μας και τις περιουσίες μας στην κλιματική αλλαγή και στα ακραία φαινόμενα που φέρνει. Και να συμπεριλάβουμε βεβαίως και το ζήτημα των πυρκαγιών, το οποίο εδώ στη χώρα μας είναι πάρα πολύ σοβαρό και βεβαίως εντείνει και το πρόβλημα των πλημμυρών.
Σχετικά με τα αντιπλημμυρικά έργα σημείωσε πως «υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι. Υπάρχουν οι αγωγοί των ομβρίων υδάτων, το δίκτυο ομβρίων υδάτων που εξυπηρετεί την αποστράγγιση της βροχόπτωσης. Κυρίως στις αστικές περιοχές. Υπάρχουν η μεγαλύτερη πλάκα σκεπής, αγωγοί οι οποίοι αντικαθιστούν κατά κάποιο τρόπο τα ποτάμια και ποτίζουν τα ποτάμια μας. Και υπάρχουν και τα έργα ορεινής υδρονομίας, τα οποία μπορεί να είναι φράγματα ή ανασχετικά έργα, τα οποία περιορίζουν κατά κάποιο τρόπο τη ροή, δημιουργούν μια ανάσχεση στη ροή στους ορεινούς όγκους. Και οι τρεις αυτοί τύποι έργων είναι έργα τα οποία χρειάζονται και μπορούν να χρησιμοποιηθούν πρέπει όμως κάθε φορά να κρίνουμε σε κάθε λεκάνη απορροής, σε κάθε περιοχή, ποιο είναι το πιο κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν και άλλα μέτρα τα οποία μπορεί να λάβουμε, όπως είναι τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, όπως είναι η εκπαίδευση του πληθυσμού, τα οποία συνδράμουν πάρα πολύ στην πρόληψη και συνδράμουν στο να αποφύγουμε καταστάσεις κινδύνου».
Η πλημμύρα σε μια τόσο εκτεταμένη περιοχή επαναφέρει –νωρίτερα από προηγούμενες χρονιές– τη συζήτηση γύρω από την επάρκεια των αντιπλημμυρικών έργων, παλαιότερων και σύγχρονων. Ομως από τη συζήτηση αυτή στη χώρα μας απουσιάζουν οι νέες τεχνολογίες αλλά και η σύγχρονη προσέγγιση των επιστημόνων. Ενα ενδιαφέρον παράδειγμα δίνει στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ο Μανώλης Βασιλάκης, διευθυντής του Εργαστηρίου Τηλεανίχνευσης και αναπλ. καθηγητής στο τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Για να αποφασίσουμε τι είδους έργα θα κάνουμε, πρέπει να έχουμε πολύ καλή γνώση της μορφολογίας μιας περιοχής, ώστε να τα σχεδιάσουμε σωστά», εξηγεί. «Παλαιότερα χρησιμοποιούσαμε αεροφωτογραφίες, οι οποίες όμως έχουν κάποιες επισφάλειες, καθώς δεν μπορούν να αποτυπώσουν το έδαφος στα σημεία που έχει βλάστηση. Σήμερα για την ακριβή αποτύπωση του εδάφους χρησιμοποιούνται αερομεταφερόμενα laser scanners (lidars) τα οποία χάρη σε έναν πομπό laser μπορούν να “δουν” και κάτω από πυκνή βλάστηση. Εχοντας μια πολύ ακριβή απεικόνιση του εδάφους, μπορούν να γίνουν καλύτεροι υπολογισμοί π.χ. του όγκου του νερού που μπορεί να περάσει από ένα σημείο, του όγκου του εδάφους που θα συμπαρασύρει σε μια πλημμύρα, τις ροές των εδαφών. Αυτές οι αερομεταφερόμενες συσκευές είτε τοποθετούνται σε ένα αεροπλάνο, καλύπτοντας μεγάλες περιοχές, είτε σε drone, καλύπτοντας μικρότερες. Στη χώρα μας, λοιπόν, η χρήση αεροπλάνου με τέτοια συσκευή απαγορεύεται από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας με την επίκληση λόγων εθνικής ασφάλειας. Επομένως είμαστε υποχρεωμένοι να δουλέψουμε μόνο με drones».
Γενικότερα, η αντίληψη για τα αντιπλημμυρικά έργα στη χώρα μας παραμένει «εργολαβική». «Τις περισσότερες φορές, αυτό που υπερισχύει είναι το κλασικό, το δοκιμασμένο. Δυσκολευόμαστε να εμπιστευτούμε νέες τεχνικές. Δεν είναι όμως απαραίτητο το μπετόν για όλα τα έργα, υπάρχουν και άλλες μέθοδοι που αποδεικνύονται αποτελεσματικές. Για παράδειγμα, η κατασκευή κλιμακωτών φραγμάτων στα ορεινά για την ανάσχεση της ροής των χειμάρρων είναι μια προσέγγιση πιο φιλική προς το περιβάλλον», λέει ο κ. Βασιλάκης.
«Η αστοχία των περισσότερων αντιπλημμυρικών έργων, λόγω αύξησης της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων, δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα, αλλά ευρύτερο. Ειδικά στις μεσογειακές χώρες, που πλήττονται συχνότερα από πυρκαγιές, ο σχεδιασμός θα πρέπει πλέον να προβλέπει και μεγάλες ποσότητες φερτών υλικών που παρασύρονται από τα νερά», λέει ο κ. Διακάκης. «Αυτό είναι ένα σημείο που αστοχούν πολλά έργα στη χώρα μας, καθώς υπολογίζουν μόνο τον όγκο του νερού και όχι τα φερτά, με αποτέλεσμα να φράζουν οι αγωγοί και να μη λειτουργούν τα αντιπλημμυρικά την πιο κρίσιμη ώρα.
Γενικώς, δεν πρέπει να αποκλείσουμε τα παλαιού τύπου έργα, αλλά να προσθέσουμε “έξυπνα” έργα ορεινής υδρονομίας. Πρέπει, επίσης, να ξανασυζητήσουμε τον τρόπο οριοθέτησης των ρεμάτων, με μεγαλύτερες κοίτες και σημεία εκτόνωσης – πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο θέμα, καθώς συχνά οι χείμαρροι διέρχονται μέσα από κατοικημένες περιοχές και η κοίτη μπορεί να αυξηθεί μόνο με απαλλοτριώσεις. Τέλος, πρέπει να δημιουργήσουμε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και να εκπαιδεύσουμε τους πολίτες για τη διαχείριση των κινδύνων που υπάρχουν στην περιοχή τους».
Σε κάθε βροχή γινόμαστε μάρτυρες εκτεταμένων καταστροφών από πλημμύρες.
Ανθρώπινες ζωές χάνονται, περιουσίες εξαφανίζονται, εγκαταστάσεις, δίκτυα και έργα υποδομής παθαίνουν ανεπανόρθωτες ζημιές.
Οταν βρέχει δε σκεφτόμαστε πού θα γίνουν οι καταστροφές, αλλά, ακόμη χειρότερα, τι καταστροφές θα γίνουν σε συγκεκριμένα σημεία.
Σήμερα, πολλές αστικές περιοχές πλήττονται συχνά από πλημμύρες, ακόμη και σε μικρές σχετικά βροχοπτώσεις (μικρής έντασης και διάρκειας) και είναι βέβαιο ότι θα θρηνήσουμε πολλές ανθρώπινες ζωές και θα υποστούμε τεράστιες οικονομικές ζημιές, αν δεν πάρουμε, έστω και την τελευταία αυτή στιγμή, ουσιαστικά μέτρα για τη θωράκισή τους, καθώς και των γύρω περιοχών.
Σε πολλές περιοχές τα υφιστάμενα έργα αποχέτευσης ομβρίων και οι υφιστάμενες μελέτες, είναι ανεπαρκείς και δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι παροχές ομβρίων λόγω ανεπάρκειας – ανυπαρξίας δικτύων, αυξημένου όγκου λόγω αλλαγής χρήσεων γης, εμποδίων κλπ. δεν καταλήγουν στους φυσικούς τους αποδέκτες (θάλασσα, ποτάμια, χείμαρροι) ή στους βασικούς συλλεκτήρες ομβρίων, με αποτέλεσμα γενικά ολόκληρες περιοχές μπορούν να χαρακτηριστούν, σε ό,τι αφορά τις πλημμύρες, αθωράκιστες.
Σε πολλές περιπτώσεις, κατασκευασμένα βασικά έργα ομβρίων δεν έχουν ολοκληρωθεί (παραμένουν τυφλά) και δεν είναι εναρμονισμένα με τα διάφορα έργα υποδομής (οδοποιία, λιμενικά, κοινής ωφέλειας), με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται στο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν. Ακόμα χειρότερα, η κατασκευή τους σε αρκετές των περιπτώσεων μεγιστοποιεί καταστάσεις πλημμυρών.
Στον «αέρα» 7 σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα και μελέτες στην Αττική
Στον αέρα βρίσκονται επτά πολύ σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα και μελέτες στην Αττική με αποτέλεσμα να μην παρέχεται επαρκής αντιπλημμυρική προστασία και να τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η ασφάλεια και η περιουσία των συμπολιτών μας, όπως καταγγέλλει η Ανεξάρτητη Αυτοδιοίκηση Αττικής.
Πρόκειται για παρεμβάσεις που επρόκειτο να θωρακίσουν περιοχές και θέσεις σε όλες τις περιφερειακές ενότητες της Αττικής, όπου έχουν διαπιστωθεί στο παρελθόν πλημμυρικά φαινόμενα αλλά και σε ρέματα που εμπίπτουν σε ζώνες δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας, σύμφωνα με τα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και στα οποία παρουσιάζονται σημαντικότατες καθυστερήσεις.
Συγκεκριμένα :
Αντιπλημμυρική Προστασία στους Δήμους Ηλιούπολης και Βύρωνα (περιοχή Καρέα – Αναστάσεως), προϋπολογισμού 7.500.000 €. Έχει εκτελεσθεί το 23% του έργου και μετά έγινε «Διάλυση της Σύμβασης» και το έργο έχει σταματήσει από τον Φεβρουάριο του 2022
Ρέμα Σαπφούς στο Βόρειο Τομέα, εκεί που τον Ιούλιο του 2018, το ένα πάρκινγκ μετατράπηκε σε πισίνα. Δεν δημοπρατήθηκε ποτέ! Μόνο διαρκώς αυξάνει ο προϋπολογισμός του: Από 10 εκατ. έχει εκτιναχθεί στα 24 εκατ. €.
Αντιπλημμυρική Μελέτη Δυτικής Αθήνας, προϋπολογισμού 4.469.289,93 €. Μια πολύ κρίσιμη Μελέτη για την προστασία ολόκληρης της Δυτικής Αθήνας. Η Σύμβαση υπογράφηκε στις 10/9/2018 και εδώ και τρία χρόνια βρισκόμαστε στη διαβούλευση για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η σημερινή διοίκηση απέσυρε το σχετικό θέμα από την 11η συνεδρίαση ΠΕΣΥ στις 27 Μαΐου 2022 και έκτοτε αγνοείται.
Αντιπλημμυρικό οδού Κανάρη στον Άλιμο, προϋπολογισμού 7.510.000 €. Το έργο δημοπρατήθηκε, υπογράφηκε η Σύμβαση αλλά δεν ξεκίνησε ποτέ.
Κατασκευή δικτύου όμβριων στους Δήμους Κορυδαλλού και Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη, προϋπολογισμού 18.600.000 €. Κρίσιμο έργο για τις περιοχές αυτές. Δημοπρατήθηκε το 2020 αλλά η Σύμβαση δεν υπογράφηκε ποτέ από τη Διοίκηση Πατούλη.
Ρέμα Κόρμπι στη Βάρη, προϋπολογισμού 20.249.000 €. Η Σύμβαση διαλύθηκε το 2021 έχοντας εκτελεστεί μόλις το 9% του έργου. Έκτοτε επιχειρείται η επαναδημοπράτηση του έργου με το Ελεγκτικό Συνέδριο να μην εγκρίνει τη διαδικασία. Βάλτωμα του έργου κι εδώ!
Σύνταξη Μελετών για τα ρέματα της Κινέττας, προϋπολογισμού 4.000.000 €. Η Σύμβαση υπογράφηκε στις 7/8/2020, με διαδικασία κατεπείγοντος λόγω της επικινδυνότητας των ρεμάτων και των πλημμυρών του 2019 στην περιοχή. Έκτοτε η Μελέτη δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί…
Πηγές: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΕΡΤ, ΑΥΓΗ, ΑΠΕ
- Γαλλικά ΜΜΕ προσφεύγουν στην δικαιοσύνη κατά της πλατφόρμας Χ για παραβίαση της αρχής των «συγγενικών δικαιωμάτων»
- Κ. Καρτάλης: Οι πόλεις είναι χτισμένες για ένα κλίμα που δεν υπάρχει
- Δήλωση τ. Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου για τον θάνατο του Βαρδή Βαρδινογιάννη
- «Οι τολμηρές πρωτοβουλίες που πήρε κατά τη δημαρχία του ο Γιάννης Μπουτάρης κατέστησαν τη Θεσσαλονίκη διεθνώς αναγνωρίσιμη»
- Κώστας Υφαντής / Εποχή Τραμπ: Μια πρώτη εκτίμηση