Από την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2019 και έπειτα το ζητούμενο (εκλογικά) για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ήταν ένα. Πώς ο Αλέξης Τσίπρας θα καταφέρει να κάνει τη στροφή προς το λεγόμενο κέντρο αφήνοντας πίσω τους σκληροπυρηνικούς του κόμματος.
Του Απόστολου Πιστόλα*
Τελικά αυτό δεν έγινε καθώς ο πρώην πρωθυπουργός επέλεξε να πάει ενάντια στην εκλογική λογική, για λόγους που μόνο εκείνος γνωρίζει, και να συνεχίσει να ικανοποιεί τα θέλω των σκληροπυρηνικών παραβλέποντας σε μεγάλο βαθμό αυτά των μετριοπαθών ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι το κόμμα έφτασε στη συντριβή του καλοκαιριού του 2023 και το εκλογικά λογικό της στροφής προς το κέντρο έγινε επιτακτική ανάγκη.
Έπειτα από την εκλογική ήττα είχαμε τη νίκη του Στέφανου Κασσελάκη στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ. Ενός υποψηφίου του οποίου τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας μπορούν να δημιουργήσουν ταυτίσεις με ειδικές ομάδες ψηφοφόρων και η τοποθέτηση του οποίου στην εκλογική αγορά ήταν η ενδεδειγμένη (βέβαια, μετά την εκλογή του θα έπρεπε να δείξει πως μπορεί να πραγματοποιήσει όσα είχε προεκλογικά υποσχεθεί). Η πορεία που είχε (και υποθέτω ακόμα έχει) στο μυαλό του για το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από τη σκληροπυρηνική αριστερά. Από αυτούς που τόσα χρόνια κυριαρχούσαν μέσα σε αυτό.
Ο χωρισμός, το διαζύγιο, η διάσπαση μεταξύ σκληροπυρηνικών και μετριοπαθών ήταν δεδομένη μετά την εκλογή Κασσελάκη στην προεδρία του κόμματος. Δε μπορούν να συνυπάρξουν στο ίδιο κόμμα, ειδικά όταν δεν υπάρχει η συγκολλητική ουσία της εξουσίας αλλά ούτε ο εξισορροπιστής πρόεδρος Τσίπρας. Επίσης, αριστερά πολιτικά όντα δε μπορούν να δεχθούν να τους διοικεί ένας άνθρωπος που είναι άσχετος με την πολιτική και δεν έχει διαγράψει πορεία στην αριστερά.
Κασσελάκης και “ομπρέλα” είναι σαν δύο διαφορετικά είδη εξωτικών πτηνών που ζουν σε εντελώς διαφορετικά μέρη του κόσμου. Δεν μπορούν να συνεννοηθούν, ούτε να συνυπάρξουν. Το μόνο που μπορούν είναι να κοιτάζονται με περιέργεια μέχρι να αποφασίσουν να διεκδικήσουν το χώρο τους το ένα από το άλλο. Αυτό γίνεται τώρα.
Στον ΣΥΡΙΖΑ αυτή την περίοδο ζούνε το μεγάλο ξεκαθάρισμα. Για κάποιους είναι ο πρόεδρος που διώχνει τα βαρίδια. Για κάποιους άλλους ο ξένος που πετάει έξω τους ιδιοκτήτες του σπιτιού. Όπως και να έχει ένα είναι το σίγουρο. Το διαζύγιο δε γίνεται συντεταγμένα και με βάση πολιτικές θέσεις. Βασικά τίποτα στο κόμμα με πρόεδρο τον Κασσελάκη πλέον δεν γίνεται βάση πολιτικών θέσεων. Όλα γίνονται με όρους ριάλιτι και οι ψηφοφόροι νιώθουν πως παρακολουθούν αποχωρήσεις στο survivor και όχι σε πολιτικό κόμμα και μάλιστα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Κάποια στιγμή όμως το διαζύγιο θα οριστικοποιηθεί και ο καθένας θα τραβήξει το δρόμο του.
Οι μεν σκληροπυρηνικοί θα μείνουν ως έχουν, σε μια τοποθέτηση ανάμεσα από ΚΚΕ και κεντροαριστερά. Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για εκείνους (ειδικά τους παλιούς), ούτε θα τους κακοφανεί η έλλειψη εξουσίας. Εκεί έκαναν χαμηλές πτήσεις πριν τους σηκώσει το κύμα του θυμού του εκλογικού σώματος την περίοδο 2012 – 2015.
Για τους δε (τους μετριοπαθείς) η κατάληξη όμως δεν είναι σίγουρη. Και δεν είναι σίγουρη διότι βρισκόμαστε στη διαδικασία προσπάθειας δημιουργίας ενός δεύτερου πυλώνα του πολιτικού συστήματος που ακόμα δε γνωρίζουμε τι μορφή θα πάρει. Θα συνεχίσουν οι μετριοπαθείς με πρόεδρο τον Κασσελάκη; Θα καταφέρει ο Κασσελάκης να κάνει το rebranding του ΣΥΡΙΖΑ, ό,τι δηλαδή υποσχόταν προεκλογικά; Θα συνεχίσουν μόνοι τους ή θα τείνουν χείρα φιλίας προς το ΠΑΣΟΚ;
Σημαντικά ερωτήματα, όμως είναι ερωτήματα του αύριο. Το βασικό ερώτημα του σήμερα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι το εάν θα καταφέρει να βγει στο ξέφωτο προτού φτάσει στα τελευταία σκαλοπάτια της πολιτικής γελοιοποίησης (δεν απέχει πολύ) διότι από εκεί δεν υπάρχει επιστροφή. Από αυτό απειλείται ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα. Από το να θεωρηθεί στο μυαλό των ψηφοφόρων ως πολιτικό τσίρκο, όχι τόσο από τη διάσπαση. Αυτό θα κρίνει σε ένα βαθμό και όλα τα υπόλοιπα.
*, Σύμβουλος στρατηγικής, ιδρυτής της Mastermind Analytics