Στην αποκάλυψη ότι το Sellafield, ο πιο επικίνδυνος πυρηνικός σταθμός, έχει διαρροή από ένα σιλό ραδιενεργών αποβλήτων που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το κοινό, προχώρησε ο Guardian.
Οι ανησυχίες για την ασφάλεια στις εγκαταστάσεις καθώς και οι ρωγμές σε μια δεξαμενή με τοξική λάσπη -γνωστή ως B30- έχουν προκαλέσει διπλωματικές εντάσεις με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Νορβηγία και η Ιρλανδία, οι οποίες φοβούνται ότι το Sellafield δεν κατάφερε να επιλύσει τα προβλήματα.
Η διαρροή ραδιενεργού υγρού σε έναν από τους «πιο επικίνδυνους πυρηνικούς σταθμούς στο Ηνωμένο Βασίλειο» που βρίσκεται σε ένα κτίριο σε αποσύνθεση στην τοποθεσία της Κάμπρια, γνωστό ως Magnox Swarf storage Silo (MSSS), είναι πιθανό να συνεχιστεί έως το 2050.
Αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες καθώς εάν επιταχυνθεί υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μολυνθούν τα υπόγεια ύδατα, σύμφωνα με επίσημο έγγραφο.
Ρωγμές έχουν επίσης σχηματιστεί και στην άσφαλτο που καλύπτει την τεράστια λίμνη που περιέχει πυρηνική λάσπη δεκαετιών, πρόβλημα το οποίο συμπεριλαμβάνεται στα ζητήματα ασφαλείας του εργοστασίου.
Οι ανησυχίες αυτές προέκυψαν στο Nuclear Leaks, μια έρευνα του Guardian που διήρκεσε ένα χρόνο για προβλήματα που καλύπτουν το hacking στον κυβερνοχώρο, τη ραδιενεργή μόλυνση και την τοξική κουλτούρα στο χώρο εργασίας στην τεράστια πυρηνική χωματερή.
Το Sellafield, μια εκτεταμένη τοποθεσία 6 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην ακτή της Κούμπρια που απασχολεί 11.000 άτομα, αποθηκεύει και επεξεργάζεται πυρηνικά απόβλητα από οπλικά προγράμματα και παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, και είναι η μεγαλύτερη εγκατάσταση στην Ευρώπη.
Η διαρροή έχει κρυφτεί κάτω από το χαλί
Ένα έγγραφο που εστάλη στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Sellafield τον Νοέμβριο του 2022 και το οποίο μελέτησε ο Guardian, προκάλεσε εκτεταμένες ανησυχίες σχετικά με την υποβάθμιση της ασφάλειας σε όλη την τοποθεσία, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο μιας σειράς από αστοχίες που κυμαίνονται από την πυρηνική ασφάλεια μέχρι τον κίνδυνο από αμιάντο και πυρκαγιά.
Ένας επιστήμονας από ομάδα εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύει την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας στην υγεία ανέφερε στον Guardian ότι οι κίνδυνοι που ενέχει η διαρροή αλλά κι άλλες διαρροές χημικών στο Sellafield έχουν «κρυφτεί σταθερά κάτω από το χαλί».
Μια πυρκαγιά το 1957 στο Windscale, ήταν το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι σήμερα. Μια έκθεση της ΕΕ το 2001 προειδοποίησε ότι ένα ατύχημα στο Sellafield θα μπορούσε να είναι χειρότερο από το Τσέρνομπιλ το 1986, όπου και εξέθεσε πέντε εκατομμύρια Ευρωπαίους σε ραδιενέργεια. Το Sellafield περιέχει σημαντικά περισσότερο ραδιενεργό υλικό από το Chornobyl.
Η έκθεση ανέφερε γεγονότα τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια ατμοσφαιρική απελευθέρωση ραδιενεργών αποβλήτων στο εργοστάσιο, τα οποία περιελάμβαναν εκρήξεις και αεροπορικά δυστυχήματα.
Είναι τέτοια η ανησυχία για τα πρότυπα ασφαλείας που αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει για την υποδομή σε διπλωματικά τηλεγραφήματα. Μεταξύ των ανησυχιών τους είναι οι διαρροές από ρωγμές στο σκυρόδεμα σε τοξικές λιμνούλες και η έλλειψη διαφάνειας από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με ζητήματα στην τοποθεσία.
Οι ανησυχίες για το πώς διοικείται το Sellafield έχουν επίσης οδηγήσει σε εντάσεις με τις κυβερνήσεις της Ιρλανδίας και της Νορβηγίας. Οι Νορβηγοί αξιωματούχοι ανησυχούν ότι ένα ατύχημα στην τοποθεσία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα σωρό ραδιενεργών σωματιδίων που μεταφέρονται από τους νοτιοδυτικούς ανέμους που κυριαρχούν στη Βόρεια Θάλασσα, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για την παραγωγή τροφίμων και την άγρια ζωή της Νορβηγίας.
Η ιρλανδική κυβέρνηση προσπάθησε να λάβει μέτρα κατά του Sellafield παραπέμποντάς το σε δικαστήριο του ΟΗΕ το 2006 λόγω ανησυχιών σχετικά με τις επιπτώσεις της τοποθεσίας στο περιβάλλον. Οι επιστήμονες προσπαθούν να εκτιμήσουν τον κίνδυνο για το κοινό από τη διαρροή από το MSSS, χρησιμοποιώντας στατιστικά μοντέλα.
Το Sellafield προσπαθεί να εξάγει πυρηνικά απόβλητα δεκαετιών από το MSSS, μια εγκατάσταση που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1960 και περιγράφεται ως «μία από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις υψηλότερης επικινδυνότητας στο Ηνωμένο Βασίλειο», η οποία εκτιμάται ότι μπορεί να διαρκέσει πάνω από 20 χρόνια. Η διαρροή διαρκεί περισσότερα από τρία χρόνια.
Μια έκθεση του Ιουνίου από το Γραφείο για τον Πυρηνικό Κανονισμό (ONR) ανέφερε ότι η διαρροή εκτιμάται ως χαμηλού κινδύνου από το Sellafield, ωστόσο οι επιστήμονες ανησυχούν όλο και περισσότερο για το μέγεθος της διαρροής, το οποίο ακόμη δεν μπορεί να προσδιοριστεί. Το Sellafield θεωρείται ότι υποστηρίζει ότι η διαρροή δεν ενέχει «επιπλέον κίνδυνο» για το προσωπικό και το κοινό.
Το 2019, η Sellafield ανέφερε διαρροή από τη μονάδα αποθήκευσης στο ONR. Η διαρροή επιδεινώθηκε σημαντικά τα επόμενα δύο χρόνια και ένα έγγραφο που δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως αποκαλύπτει ότι 2,3-2,5 κυβικά μέτρα ραδιενεργού «υγρού» διαρρέουν καθημερινά από τις εγκαταστάσεις.
Οι επιπτώσεις στην υγεία της έκθεσης σε ακτινοβολία ποικίλλουν ανάλογα με τη δόση, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν ναυτία και έμετο και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, καταρράκτης, καρκίνος σε όσους εμφανίζουν υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας. Οι υψηλές δόσεις μπορεί να είναι θανατηφόρες.