Σε μία νέα κίνηση που ανακατεύει τα νερά στο σκηνικό της Ανατολικής Μεσογείου προχώρησε η Λιβύη με την ανακήρυξη συνορεύουσας ζώνης για ακόμη 24 ναυτικά μίλια προς Βορράν, όπως ανακοίνωσε με επιστολή στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Αυτή η κίνηση σύμφωνα με τους ειδικούς στρέφεται κυρίως κατά της Αιγύπτου καθώς έρχεται σχεδόν ένα χρόνο μετά το προεδρικό διάταγμα Σίσι με το οποίο οριοθετούσε την ΑΟΖ της Αιγύπτου προς τα δυτικά μπαίνοντας σφήνα στο παράνομο Τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η Ελλάδα μπορεί να μην επηρεάζεται άμεσα, όμως όπως είπε στο OPEN ο διεθνολόγος Πέτρος Λιάκουρας, η Λιβύη ναρκοθετεί μία μελλοντική διευθέτηση για οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ελλάδα.
«Η Ελλάδα πρέπει να διαμαρτυρηθεί. Έχει ιδιαίτερο λόγο να διαμαρτυρηθεί ατομικώς. Μεμονωμένα. Με αυτό τον τρόπο θίγονται τα μελλοντικά δυνητικά κυριαρχικά της δικαιώματα της Ελλάδος νοτίως της Κρήτης και δεύτερον διότι λαμβάνοντας υπόψη η Λιβύη ως σημείο έναρξης όλων των θαλασσίων ζωνών το κλείσιμο του κόλπου της Σύρτης σημαίνει ότι οι γραμμές οι οποίες θα χαραχθούν ανάμεσα στις δύο χώρες θα είναι πολύ εγγύτερα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιταλία», υπογραμμίζει ο κ. Λιάκουρας.
«Η Λιβύη στηρίζεται στους ώμους της Τουρκίας»
Η Λιβύη έχει θεσπίσει ήδη ΑΟΖ αυτό το οποίο μένει είναι η οριοθέτηση. Όπως σημειώνει ο διεθνολόγος «η Λιβύη ξέρει πολύ καλά ότι στηρίζεται στους ώμους της Τουρκίας. Η Ελλάδα να βρει λύση με την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών. Διαφορετικά η Λιβύη μπορεί να προχωρήσει τεχνηέντως και να δημιουργήσει τετελεσμένα τα οποία τετελεσμένα πρέπει να πω μετά λύπης μου ότι ποτέ δεν έχουν ανατραπεί».
Όλες οι τελευταίες εξελίξεις επαναφέρουν στο τραπέζι το ερώτημα εάν τελικά η Ελλάδα θα προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ. νοτίου της Κρήτης.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ευρωπαϊκής και Συγκριτικής Πολιτικής Κώστα Λάβδα, ο οποίος μίλησε στον ΣΚΑΪ «η Τουρκία μετά και από την εξέλιξη αυτή που θα δημιουργήσει ένταση στη σχέση Λιβύης και Αιγύπτου θα κρατήσει μια ήπια στάση εάν και η Ελλάδα προχωρήσει σε μία αντίστοιχη κίνηση».
Το τουρκικό casus belli
Η Ελλάδα είχε επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου αλλά δεν είχε συμπεριλάβει την Κρήτη κάτι το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί casus belli από την Τουρκία.
ΣΥΡΙΖΑ: Η έλλειψη στρατηγικής Μητσοτάκη στη Λιβύη θέτει σε κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα
«Η έλλειψη στρατηγικής Μητσοτάκη στη Λιβύη θέτει σε κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα» τονίζει το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, επισημαίνοντας ότι «με την απόφασή της για την ανακοίνωση συνορεύουσας ζώνης, η Λιβύη καταθέτει για πρώτη φορά στον ΟΗΕ γραμμές βάσεις που κλείνουν τον κόλπο της Σύρτης με τρόπο που παραβιάζει κατάφωρα το δίκαιο της θάλασσας».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ:
Μετά το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο του Νοεμβρίου 2019 και το τουρκολιβυκό μνημόνιο συνεννόησης του Οκτωβρίου 2022, η Λιβύη προβαίνει σε άλλη μία ενέργεια εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων, αναδεικνύοντας τη διαχρονική έλλειψη στρατηγικής της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και σε σχέση με τη γειτονική χώρα.
Με την απόφασή της για την ανακοίνωση συνορεύουσας ζώνης, η Λιβύη καταθέτει για πρώτη φορά στον ΟΗΕ γραμμές βάσεις που κλείνουν τον κόλπο της Σύρτης με τρόπο που παραβιάζει κατάφωρα το δίκαιο της θάλασσας. Με αυτές τις προωθημένες γραμμές βάσης η Λιβύη θα διεκδικήσει στο μέλλον σημαντικό τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Πελοπόννησο και τη δυτική Κρήτη.
Παράλληλα, η Λιβύη καταθέτει στον ΟΗΕ πλευρική (latteral) γραμμή οριοθέτησης της συνορεύουσας ζώνης στα ανατολικά, που ταυτίζεται με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η Κυβέρνηση οφείλει να αντιδράσει άμεσα στον ΟΗΕ και στην ΕΕ, στις λιβυκές ενέργειες και να κάνει το παν ώστε να επανέλθει στις διεθνείς πρωτοβουλίες για το λιβυκό από τις οποίες έχει αποκλειστεί συστηματικά.
Κυρίως, οφείλει να προωθήσει μια συγκροτημένη στρατηγική για σταδιακή επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο και οριοθέτηση ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας με τις όμορες χώρες στην περιοχή, όπως έχει προτείνει εδώ και καιρό ο ΣΥΡΙΖΑ και όπως αποτυπώνεται στο Πρόγραμμά του.