NewsEdit Ο κόσμος είναι αντιμέτωπος με μια κρίση χρέους που θα διαρκέσει τα επόμενα 10 χρόνια, δήλωσε ο οικονομολόγος Άρθουρ Λάφερ. Το παγκόσμιο χρέος έφτασε σε ρεκόρ 307,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το τρίτο τρίμηνο του 2023, με σημαντική αύξηση τόσο στις χώρες υψηλού εισοδήματος όσο και στις αναδυόμενες αγορές.
«Προβλέπω ότι τα επόμενα 10 χρόνια θα είναι δεκαετία του χρέους, που σε παγκόσμιο επίπεδο αγγίζει νέα, δυσθεώρητα ύψη. Δεν θα τελειώσει καλά», δήλωσε στο CNBC ο Laffer, ο οποίος είναι Πρόεδρος στη συμβουλευτική εταιρεία επενδύσεων και περιουσίας Laffer Tengler Investments.
Σημειώνεται πως ως ποσοστού του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, το χρέος έχει αυξηθεί στο 336%, έναντι 110% το 2012 για τις προηγμένες οικονομίες και 35% για τις αναδυόμενες οικονομίες. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση παρακολούθησης του παγκόσμιου χρέους από το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών, το δ’ τρίμηνο του 2022 βρισκόταν στο 334% επί του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Για να εξυπηρετηθεί, εκτιμάται ότι περίπου 100 χώρες θα πρέπει να μειώσουν τις δαπάνες για ζωτικής σημασίας κοινωνικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της υγείας, της εκπαίδευσης και της κοινωνικής προστασίας.
Οι χώρες που θα καταφέρουν να βελτιώσουν τη δημοσιονομική τους κατάσταση θα μπορούσαν να ωφεληθούν προσελκύοντας εργατικό δυναμικό, κεφάλαιο και επενδύσεις από το εξωτερικό, ενώ αυτές που δεν το κάνουν θα μπορούσαν να χάσουν ταλέντο, έσοδα — και πολλά άλλα, είπε ο Laffer.
«Θα περίμενα ότι ορισμένες από τις μεγαλύτερες χώρες που δεν αντιμετωπίσουν τα ζητήματα του χρέους τους θα έχουν αργό δημοσιονομικό θάνατο», είπε ο Laffer, προσθέτοντας ότι ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες «ενδεχομένως να χρεοκοπήσουν».
Ώριμες αγορές όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία και η Γαλλία ευθύνονταν για πάνω από το 80% της συσσώρευσης χρέους το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους. Ενώ στην περίπτωση των αναδυόμενων αγορών, η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία παρουσίασαν τις πιο έντονες αυξήσεις.
Ο οικονομολόγος προειδοποίησε ότι το πρόβλημα τους χρέους θα επιδεινωθεί καθώς ο πληθυσμός στις ανεπτυγμένες χώρες συνεχίζει να γερνάει και οι εργαζόμενοι είναι σε σπάνη.
«Υπάρχουν δύο τρόποι για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα: να αυξηθούν οι φόροι ή να αναπτυχθεί η οικονομία πιο γρήγορα από ό,τι συσσωρεύεται το χρέος» είπε.
Τα σχόλια του Laffer έρχονται μετά την απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ να αφήσει αμετάβλητα τα επιτόκια τον Ιανουάριο και τη διάψευση των προσδοκιών για μείωση των επιτοκίων τον Μάρτιο.
ΟΟΣΑ: Δυσοίωνες προβλέψεις για επιβράδυνση της οικονομίας το 2024
Ο ΟΟΣΑ έχει προειδοποιήσει ότι η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να επιβραδυνθεί, καθώς οι αυξήσεις των επιτοκίων επιβαρύνουν τη δραστηριότητα και η ανάκαμψη της Κίνας από την πανδημία απογοητεύει.
Η ανάπτυξη θα υποχωρήσει στο 2,7% το 2024, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του ΟΟΣΑ. Με εξαίρεση το 2020, όταν χτύπησε η πανδημία, αυτό θα σηματοδοτήσει την ασθενέστερη ετήσια ανάπτυξη από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Επιπλέον, ο οργανισμός προειδοποίησε ότι οι κίνδυνοι για την πρόβλεψή του κλίνουν προς τα κάτω, καθώς οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων θα μπορούσαν ακόμη να έχουν ισχυρότερο αντίκτυπο από το αναμενόμενο και ο πληθωρισμός μπορεί να αποδειχθεί επίμονος, απαιτώντας περαιτέρω νομισματική σύσφιξη. Χαρακτήρισε τα οικονομικά ζητήματα της Κίνας «βασικό κίνδυνο» για την παραγωγή σε όλο τον κόσμο.
Μετά από μια ισχυρότερη από την αναμενόμενη έναρξη του 2023, η οποία βοηθήθηκε από τις χαμηλότερες τιμές ενέργειας και την επαναλειτουργία της Κίνας, η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να μετριαστεί, δήλωσε ο ΟΟΣΑ. «Ο αντίκτυπος της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής γίνεται ολοένα και πιο ορατός, η επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη έχουν μειωθεί και η ανάκαμψη στην Κίνα έχει εξασθενίσει».
Οι δυσοίωνες προοπτικές θα δοκιμάσουν τους κεντρικούς τραπεζίτες, καθώς η επίδραση της μέχρι σήμερα καταπολέμησης του πληθωρισμού συνεχίζει να μεταφέρεται στην οικονομία και οι πολιτικοί ανησυχούν ότι η δραστηριότητα πνίγεται.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησε την περασμένη εβδομάδα τη 10η συνεχόμενη αύξηση των επιτοκίων, αν και έδωσε σήμα ότι το αποκορύφωμα μπορεί να έχει επιτευχθεί. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναμένεται να κρατήσει τα πυρά της την Τετάρτη.
Ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε να μην υπάρξει χαλάρωση στη νομισματική πολιτική, καθώς η αύξηση των βασικών τιμών παραμένει επίμονη σε πολλές χώρες, ακόμη και όταν οι γενικοί δείκτες κατευθύνονται προς τα κάτω. Υπάρχουν περιορισμένα περιθώρια για τυχόν μειώσεις των επιτοκίων μέχρι «αρκετά μέσα στο 2024», ανέφερε.
Αναλύοντας τις περιφερειακές και εθνικές προοπτικές, μείωσε τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη της ευρωζώνης για φέτος και το επόμενο έτος, προβλέποντας συρρίκνωση 0,2% στη Γερμανία το 2023 – γεγονός που την καθιστά το μόνο κράτος της G-20 εκτός από την Αργεντινή που θα υποστεί ύφεση. Αντιθέτως, η ανάπτυξη στις ΗΠΑ, ισχυρότερη από ό,τι προβλεπόταν τον Ιούνιο, θα επιβραδυνθεί στο 1,3% το 2024 από 2,2% το 2023.
Ένα «μικρόβιο» 33 τρισεκατομμυρίων δολαρίων
Για πρώτη φορά στα χρονικά το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ έσπασε το φράγμα των 33 τρισεκατομμυρίων δολαρίων..
Το χρέος, που αντιστοιχεί στο ποσό που δανείζεται η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ για να καλύψει τα λειτουργικά έξοδα του κράτους, έφτασε στα 33,04 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η μεγάλη αύξησή του (σχεδόν 50%) ήρθε από το δημοσιονομικό έτος έως το δημοσιονομικό έτος του 2021, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών. Ήταν βεβαίως η περίοδος της πανδημίας του Covid -19 και τα έκτακτα οικονομικά μέτρα που ελήφθησαν τότε ο βασικός παράγοντας που οδήγησε σε τόσο εκρηκτική αύξηση.
Οι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες πιέζουν για μείωση των δαπανών, ενώ οι Δημοκρατικοί στηρίζουν τα προγράμματα του πρόεδρου Τζο Μπάιντεν, όπως η Πράξη Μείωσης Πληθωρισμού (Inflation Reduction Act – IRA), που υπολογίζεται ότι θα στοιχίσει περισσότερο από 1 τρισ. δολάρια μέσα στην επόμενη δεκαετία (με βάση μοντέλου του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια που χρησιμοποιεί το CNBC).
Οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής των Αντιπροσώπων έχουν ετοιμάσει το δικό τους νομοσχέδιο την Κυριακή για την παράταση της χρηματοδότησης της κυβέρνησης έως τις 31 Οκτωβρίου, με αντάλλαγμα μία μείωση 8% στις δαπάνες για κρατικά προγράμματα – εξαιρουμένων εκείνων που αφορούν την άμυνα. Αλλά το νομοσχέδιο δύσκολα θα περάσει από την ελεγχόμενη από τους Δημοκρατικούς Γερουσία.
Για να αποφευχθεί το «μπλακ άουτ» το Κογρέσο (Βουλή και Γερουσία) θα πρέπει έως τις 30 Σεπτεμβρίου να έχουν ψηφίσει ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει να επεκταθεί ο δανεισμός του κράτους. Αν αυτό δεν επιτευχθεί η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη θα κηρύξει τεχνικά στάση πληρωμών.
Κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης
Μπορεί αυτή να μην είναι μία πραγματική χρεοκοπία, αλλά μία εξέλιξη οφειλόμενη στην αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι οικονομικές συνέπειές της δεν θα ήταν καταστροφικές και μάλιστα πολύ πέραν των οικονομικών συνόρων.
Τον Μάιο, όταν είχαμε βρεθεί και πάλι ενώπιον αυτής της απειλής, η υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γιέλεν, δεν είχε μασήσει τα λόγια της. Ενδεχόμενη στάση πληρωμών «θα υπονόμευε την ηγετική θέση της Ουάσιγκτον σε διεθνές επίπεδο και την ικανότητά της να υπερασπίζεται την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ» είχε προειδοποιήσει.
Και όταν είχε είδε ότι βουλευτές και γερουσιαστές δεν πολύ- συγκινούνται, οι τόνοι της έγιναν ακόμη πιο δραματικοί. Έρχεται «οικονομική και χρηματοπιστωτική καταστροφή» είχε πει στο παρά πέντε της εκπνοής της προθεσμίας. Μία στάση πληρωμών των ΗΠΑ «θα οδηγούσε σε παγκόσμια ύφεση και θα μπορούσε να εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τον ρόλο μας στη διεθνή σκηνή και την ικανότητά μας να προασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας» είχε συμπληρώσει.
- Μητσοτάκης από τη Βηρυτό: Ζωτικής σημασίας η εφαρμογή της εκεχειρίας για την ευρύτερη περιοχή
- Άσαντ: «Δεν εγκατέλειψα με προμελετημένο τρόπο τη Συρία για τη Ρωσία»
- Πούτιν: H Δύση ωθεί τη Ρωσία στις “κόκκινες γραμμές” της
- Νέες υπηρεσίες και ωράριο καταστημάτων από τη ΔΕΗ
- Οι 10 πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των τραπεζικών προμηθειών και την ενίσχυση του ανταγωνισμού