Μέσα σε ένα ιδιαίτερα ρευστό και απρόβλεπτο διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί και το 2024 να παρουσιάζει θετικές επιδόσεις και προοπτικές. Το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται ότι θα αυξηθεί και φέτος με ρυθμούς ταχύτερους από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με ταυτόχρονη μείωση της ανεργίας, αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών και επιστροφή σε δημοσιονομικά πλεονάσματα.
Της Σοφίας Κουνενάκη Εφραίμογλου*
Κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη είναι η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, συνολικού ύψους άνω των 90 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία την περίοδο 2021 – 2027, από το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης και το πρόγραμμα Αγροτικής Πολιτικής. Ειδικότερα, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, η χώρα μπορεί να αξιοποιήσει συνολικά 36 δισεκατομμύρια ευρώ, ως τα τέλη του 2025. Από αυτά, σχεδόν τα μισά, δηλαδή 17,7 δισ. ευρώ, προορίζονται για δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα, σε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, με ιδιαιτέρως ελκυστικά επιτόκια, 0,35% για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και 1% για μεγαλύτερες. Βρίσκεται, επίσης, σε πλήρη εξέλιξη η υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2021 – 2027, με πόρους συνολικού ύψους 26 δισ. ευρώ, ένα σημαντικό μέρος των οποίων θα κατευθυνθεί σε δράσεις στήριξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, μέσω ενισχύσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων.
Παράλληλα, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας επιτρέπει τη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα και αναβαθμίζει περαιτέρω την επενδυτική εμπιστοσύνη.
- Οι συνθήκες αυτές ισοδυναμούν με μια μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα, να καλύψει το επενδυτικό κενό, που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Είναι, κυρίως μια ευκαιρία για τη χώρα, να προχωρήσει στο ριζικό μετασχηματισμό του παραγωγικού της μοντέλου, να δημιουργήσει καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και προϋποθέσεις για αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.
Η προσπάθεια είναι απαιτητική και το αποτέλεσμά της δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Η μεγάλη πρόκληση για την επόμενη διετία, είναι να επιταχυνθεί η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης – ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα διαθέσιμα κονδύλια μέχρι το τέλος του 2025 – χωρίς ωστόσο να υπάρξει παρέκκλιση από τους αναπτυξιακούς στόχους της χώρας. Είναι γι’ αυτό σημαντικό η διοίκηση να τρέξει ακόμη γρηγορότερα, να αντιμετωπιστούν δραστικά τα όποια γραφειοκρατικά εμπόδια και να δρομολογηθούν έγκαιρα οι ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, που θα αλλάξουν την παραγωγική δομή της ελληνικής οικονομίας.
- Παράλληλα με τις επενδύσεις, είναι απαραίτητο να προχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να συνεχιστούν τα βήματα βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με παρεμβάσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών, με επένδυση στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και πολιτικές για την αποτελεσματικότερη αντιστοίχιση προσφοράς και ζήτησης εργασίας.
Είναι, ωστόσο, σημαντικός και ο ρόλος των ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες καλούνται να αξιοποιήσουν το θετικό μομέντουμ στην ελληνική οικονομία, για να διασφαλίσουν την ανάπτυξή τους μακροπρόθεσμα. Να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις, που θα επιταχύνουν την πράσινη και ψηφιακή τους μετάβαση, θα αυξήσουν την παραγωγικότητά τους, θα τις βοηθήσουν να καινοτομήσουν και να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες. Να εντάξουν τις επενδύσεις αυτές σε ένα ευρύτερο μείγμα αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, που θα περιλαμβάνει παραγωγικές επενδύσεις, αλλά και στρατηγικές συνεργασίες, ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
- Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών στηρίζει ενεργά αυτή την προσπάθεια, εστιάζοντας στη συστηματική ενημέρωση και καθοδήγηση των μελών του, για την αξιοποίηση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, αλλά και σε καινοτόμες δράσεις για την ενδυνάμωση των μικρομεσαίων ειδικά επιχειρήσεων, μέσα από την ανάδειξη καλών πρακτικών, την επιμόρφωση και τη μεταφορά σύγχρονης τεχνογνωσίας.
Παρά τις δυσκολίες στο παγκόσμιο τοπίο, ο άνεμος που πνέει στην ελληνική οικονομία εξακολουθεί να είναι ευνοϊκός. Ζητούμενο είναι το κλίμα ευφορίας να μη μετατραπεί σε εφησυχασμό, αλλά σε κινητήριο δύναμη για μια ανάπτυξη με ποιότητα και διάρκεια.
*Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (EBEA), Πρόεδρος του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών (ΕΕΔΕΓΕ), Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού