NewsEdit Η σπουδαιότητά της είναι τόσο μεγάλη που οι μαθηματικοί την τιμούν στις 14 Μαρτίουॱ δηλαδή, 14/3 – και σύμφωνα με τους Αμερικανούς που διαβάζουν πρώτα το μήνα και μετά τη μέρα, 3/14 (όμως π = 3,14).
H ημέρα αυτή ονομάζεται Pi day προς τιμήν της σταθεράς.
Η πιο “διάσημη” –εξαιτίας των ιδιοτήτων της– μαθηματική σταθερά, είναι η σταθερά π –όπως περιγράφεται στα ελληνικά από τη λέξη περιφέρεια– ή Pi στα Λατινικά.
Η σταθερά π απασχόλησε για πολλά χρόνια τους μαθηματικούς και τους φυσικούς και συνεχίζει να απασχολεί για τις εκπληκτικές ιδιότητες και την αρμονία που παρουσιάζει.
Iσούται με το λόγο της περιφέρειας ενός οποιαδήποτε κύκλου προς τη διάμετρό του. Όλοι οι κύκλοι, ανεξαρτήτως διαμέτρου, έχουν το ίδιο π και αυτό ισούται κατά προσέγγιση με 3,14
Mε αρκετές στρογγυλοποιήσεις, μάλλον άπειρες, το π ισούται με 3,14, όμως στην πραγματικότητα τα δεκαδικά του ψηφία είναι άπειρα και οι μαθηματικοί, ακόμα και μέχρι σήμερα, δεν έχουν διαλευκάνει παρά μόνο μερικά από αυτά. Επίσης, δεν έχει βρεθεί κάποιο μοτίβο με το οποίο επαναλαμβάνονται αυτοί οι αριθμοί.
Όμως, η σταθερά π δεν έχει “συγκινήσει” μόνο τους μαθηματικούς. Έχουν γυριστεί αρκετές ταινίες με θέμα τη σταθερά π όπου οι πρωταγωνιστές προσπαθούν να την αποκρυπτογραφήσουν και να τη συνδέσουν με τη συμμετρία που υπάρχει στο κόσμο γύρω μας καθώς και με τον ίδιο τον Θεό.
Η σταθερά π –η σημαντικότερη σταθερά στα μαθηματικά– έχει παρατηρηθεί πολλές φορές στον κόσμο γύρω μας αλλά και στο σύμπαν και γι’ αυτό το λόγο κάποιοι την αποκαλούν “σταθερά του σύμπαντος”.
Επειδή τα ψηφία της σταθεράς είναι άπειρα, έχουν φτιαχτεί διάφοροι μνημονικοί κανόνες για την απομνημόνευση, τουλάχιστον, των πρώτων λίγων δεκαδικών ψηφίων της.
Ο Πλούταρχος αναφέρει στο έργο του “Ηθικά”, “Πῶς Πλάτων ἔλεγε τόν θεόν ἀεί γεωμετρεῖν.”
Από αυτή τη φράση προκύπτει ο μνημονικός κανόνας “Αεί ο Θεός ο μέγας γεωμετρεί” όπου ο αριθμός των γραμμάτων δείχνει το αντίστοιχο ψηφίο του αριθμού π, με προσέγγιση 5 δεκαδικών ψηφίων (3,14159).
Αεί = 3
ο = 1
Θεός = 4
ο =1
μέγας = 5
γεωμετρεί = 9
Σε νεότερους χρόνους, αποδίδεται ότι την συμπλήρωσε ο καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ν. Χατζιδάκις (1872 – 1942), χρησιμοποιώντας μεγαλύτερη πρόταση για περισσότερα ψηφία:
“Αεί ο Θεός ο Μέγας γεωμετρεί, το κύκλου μήκος ίνα ορίση διαμέτρω, παρήγαγεν αριθμόν απέραντον, καί όν, φεύ, ουδέποτε όλον θνητοί θα εύρωσι”.
Το πλήθος των γραμμάτων κάθε λέξης της φράσης αυτής αντιστοιχεί σε καθένα από τα διαδοχικά ψηφία του αριθμού π (3,14159…).
✫ Fun fact: Το ρεκόρ Γκίνες είναι 70.030 ψηφία και το κατέχει – από το 2015– ο Ινδός Suresh Kumar Sharma. Χρειάστηκαν 17 ώρες και 14 λεπτά για να θυμηθεί και τα 70.030 δεκαδικά ψηφία του π χωρίς λάθος!
_____
Πηγές
• Η Ιστορία του π →
http://me.math.uoa.gr/dipl/dipl_aroni.pdf
• cosmosdeusthess (fb)
• Pi World Ranking List
Στην εικόνα: Μερικά από τα πρώτα δεκαδικά ψηφία του πραγματικού αριθμού π
Αναστασία Νικολάου
(Αναδημοσίευση από το Facebook)