Η κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας σε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, αποτελούν παραδοσιακά μια από τις βασικές προτεραιότητες του Βιοτεχνικού Επιμελητήριου της Αθήνας και ήδη προς αυτή την κατεύθυνση έχουν εκπονηθεί συγκεκριμένες στρατηγικές εκπαίδευσης και επανεκπαίδευσης, εξειδίκευσης, νέων συνθηκών εργασίας, αναπροσαρμογής των αμοιβών και κινήτρων προς τις μικρές και πολύ μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Του Παύλου Ραβάνη*
Ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί στην ελληνική οικονομία είναι τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σύμφωνα με τα οποία ο αριθμός των κενών θέσεων εργασίας αυξήθηκε το Δ΄ τρίμηνο 2023 κατά 82,1% σε σύγκριση με το Δ΄ τρίμηνο 2022. Κάθε χρόνο ο αριθμός των κενών θέσεων εργασίας αυξάνεται με την πρόβλεψη να δείχνει πως θα δημιουργούνται 10.000 περίπου νέες κενές θέσεις εργασίας κάθε χρόνο για την επόμενη 5ετία.
Στο ΒΕΑ έχουμε εντοπίσει τέσσερις αιτίες της αυξανόμενης τάσης των κενών θέσεων εργασίας και επιχειρούμε στο μέτρο των δυνάμεώς μας να δώσουμε λύσεις.
Πρώτον στην ύπαρξη μη ορθών εκπαιδευτικών δομών που να συνδέονται με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Αυτό σημαίνει, πως τόσο στη δευτεροβάθμια όσο και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στη χώρα μας δεν έχουν αναπτυχθεί οι πρακτικές εκπαίδευσης, οι οποίες θα προσφέρουν στους νέους και ηλικιακά και επαγγελματικά, τις γνώσεις και τα εφόδια που οι σύγχρονες κοινωνικές και επαγγελματικές δομές απαιτούν. Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δεν πραγματοποιείται στοχευμένος επαγγελματικός προσανατολισμός, ώστε να κατανοήσουν και να εντοπίσουν οι μαθήτριες και οι μαθητές ποια είναι η κλίση τους ή ακόμα και να γνωρίσουν επαγγέλματα τα οποία ενδεχομένως τους εκφράζουν.
Στον βιοτεχνικό κλάδο, πολλά επαγγέλματα και υπηρεσίες, παρουσιάζουν μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης αλλά δεν είναι γνωστά στους μαθητές ώστε να τα επιλέξουν στο μελλοντικό κλάδο σπουδών τους. Στη συνέχεια, η απουσία έρευνας και σύγχρονων εργαστηρίων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ολοκληρώνει το πλαίσιο των ελλιπών γνώσεων των αποφοίτων οι οποίοι για να προσαρμοστούν στα σύγχρονα επαγγελματικά περιβάλλοντα θα πρέπει να περάσουν από μία νέας μορφής εκπαίδευση και πρακτική. Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, έχει προτείνει προς τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς, την οικοδόμηση ενός επικαιροποιημένου πλαισίου πιο στοχευμένης επαγγελματικής εκπαίδευσης (έχουν ήδη γίνει συζητήσεις με ΔΥΠΑ – ΣΙΒΙΤΑΝΙΔΕΙΟ και τα λοιπά Αμιγή Βιοτεχνικά Επιμελητήρια, για την δημιουργία σχολών τεχνικής εκπαίδευσης), ενώ παράλληλα εισηγείται τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων, στην εξέλιξη των υπηρεσιών και των προϊόντων.
Δεύτερον στην έλλειψη εργαλείων ενδοεπιχειρησιακής εκπαίδευσης, η οποία βασίζεται κυρίως στα χρηματοδοτικά προγράμματα, τα οποία πρέπει να αυξηθούν. Η υψηλή εξειδίκευση, είναι ο πυρήνας της ανάπτυξης της οικονομίας, καθώς είναι απαραίτητο να καλύπτονται οι νέες ανάγκες με νέες γνώσεις κάλυψης τους. Στον άξονα αυτόν , το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, με συνεχείς και δωρεάν επιμορφώσεις των μελών του και των επαγγελματιών ευρύτερα, επιχειρεί να συμβάλει στην προσφορά νέας εξειδικευμένης γνώσης, σύμφωνα με τις εξελίξεις εγχώριες και διεθνείς.
Τρίτον στις υπάρχουσες εργασιακές συνθήκες και κλίμα. Το συνεχώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό περιβάλλον, επιβάλλει νέες συνθήκες και στο εργασιακό. Απλές δομές και συνεργασία είναι μεταξύ άλλων εκ των βασικών προϋποθέσεων για την επιλογή των εργαζομένων της επαγγελματικής στέγης που θα επιλέξουν. Σύμφωνα με διεθνείς ερευνητικές διαδικασίες, ο εργαζόμενος προτιμά ακόμα και να αμείβεται χαμηλότερα, αρκεί να είναι σε ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο τον ικανοποιεί, μπορεί να εκφράσει τις προτάσεις του και να είναι υπερήφανος όταν αναφέρεται σε αυτό.
Τέταρτον στην έρευνα και τεκμηρίωση. Πέραν των στατιστικών μεγεθών, είναι μεγάλο το έλλειμμα της γνώσης και αποκωδικοποίησης των αιτιών που οδηγούν στη μη κάλυψη των εργασιακών θέσεων. Ευρείες ερευνητικές διαδικασίες στο στοχευμένο κοινό των επαγγελματιών και των εργαζομένων, θα βοηθήσουν να εντοπιστούν τα ακριβή αίτια, ώστε να σχεδιαστούν οι ακριβείς τακτικές επίλυσης. Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, με συνεχή επικοινωνία με τα μέλη του, την αγορά εργασίας και ευρύτερα, διατηρεί πάντα τεκμηριωμένες απόψεις και προβάλλει στοχευμένες θέσεις.
Σε αυτό το περιβάλλον ζητήσαμε πρόσφατα από το οικονομικό επιτελείο, την καλύτερη διευθέτηση των ασφαλιστικών και φορολογικών εισφορών των επαγγελματιών προς το κράτος, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν το προσωπικό τους, προσφέροντας παράλληλα καλύτερες αμοιβές και περισσότερες απολαβές.
Προϋπόθεση της αποτελεσματικότητας των ενεργειών και των δράσεων, είναι να αναγνωριστούν τα πραγματικά προβλήματα και αιτίες που οδηγούν στη μη κάλυψη των θέσεων εργασίας, κάτι που θα δώσει τις κατάλληλες λύσεις με διάρκεια, μέσω στοχευμένου νομικού πλαισίου και ενεργοποίησης των κατάλληλων φορέων εκπαίδευσης, τεχνολογίας, εργασίας, έρευνας.
*Πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας