Χ. Ροζάκης: Δεν θα πρέπει να φοβηθούμε να συζητήσουμε με την Τουρκία θέματα κυριαρχίας, ακόμη και νησιών

Με αφορμή τη σημερινή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας 91,6 και 105,8 ο Χρήστος Ροζάκης Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών.

«Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει ρήξη μεταξύ των δύο ηγετών και δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση από τη μεριά τους»

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στην αρχή της συνομιλίας του με το δημοσιογράφο «το θέμα είναι να διατηρηθεί το καλό κλίμα και μέσα σε αυτό θα μπορούσαν να λυθούν και τα προβλήματα που μας απασχολούν. Στη συνάντηση αυτή δεν περιμένουμε να λύσουμε τα μεγάλα προβλήματα αλλά τουλάχιστον να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας, να κατακτήσουμε μια εμπιστοσύνη και να προχωρήσουμε με βάση αυτό. Τώρα, εάν υπάρχουν αιχμές στη συζήτηση που μπορεί να υπάρξουν λόγω της πρόσφατης συμπεριφοράς της Τουρκίας στο θέμα της Παναγίας της Χώρας, εκεί θα το δούμε αυτό πως θα εξελιχθεί. Πάντως δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει ρήξη μεταξύ των δύο ηγετών και δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόθεση από τη μεριά τους».

«Εάν δεν υποχωρήσει ο Ερντογάν και εμείς παραμείνουμε σταθερά στη θέση ότι δεν συζητάμε θέματα κυριαρχίας, τότε βρισκόμαστε σε αδιέξοδο»

Αναφορικά έπειτα, με τα ζητήματα κυριαρχίας στα οποία αναφέρθηκε ο ίδιος ο Ερντογάν, τα οποία δεν βλάπτουν το διάλογο, ο κ. Ροζάκης υπογράμμισε «ο Ερντογάν θέτει θέματα κυριαρχίας, είναι η αλήθεια. Δηλαδή θέτει θέμα αιγιαλίτιδας ζώνης με το casus belli, το οποίο εξακολουθεί να ισχύει. Θέτει το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης και της κυριαρχίας των νησιών. Είναι δύο πράγματα τα οποία εμάς μας απασχολούν πολύ και εμείς έχουμε αποκλείσει το ενδεχόμενο να τα συζητήσουμε αυτά τα πράγματα. Ο Ερντογάν επιμένει ωστόσο, κάτι που βεβαίως αποτελεί ένα φραγμό στη δυνατότητα να προχωρήσουμε παραπάνω. Εάν δεν υποχωρήσει ο Ερντογάν και εμείς παραμείνουμε σταθερά στη θέση ότι δεν συζητάμε θέματα κυριαρχίας, τότε βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Και ξέρετε, εάν υπάρξει τέτοιο αδιέξοδο και δεν συζητηθούν σύντομα τα προβλήματα των θαλασσίων ζωνών, το ενδεχόμενο να αλλάξει στάση η Τουρκία και να βρεθούμε πάλι στην ίδια κατάσταση με την οποία βρισκόμαστε πριν, δεν αποκλείεται (…).Το θέμα είναι οι πολιτικές αποφάσεις που παίρνονται. Εάν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα υποχωρήσει στο ζήτημα αυτό, θα έχουμε μία εξέλιξη. Αν όχι, θα βρισκόμαστε σταθερά σε αυτό το αδιέξοδο».

Ερωτηθείς εν συνεχεία, εάν πιστεύει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να συζητήσει θέματα κυριαρχίας, ανέφερε στον Θάνο Σιαφάκα τα εξής «όλα είναι δυνατά, αλλά είναι απευκταίο αυτό βέβαια. Ξέρετε, εμείς φοβόμαστε με το θέμα της κυριαρχίας ότι μπορεί να βρεθεί ένα διεθνές δικαστήριο το οποίο να πει μάλιστα έχουν δίκιο οι Τούρκοι σε αυτό το θέμα, για παράδειγμα στην αποστρατιωτικοποίηση. Το ζήτημα είναι ότι εγώ δεν πιστεύω ότι εμείς μπορούμε να υποχωρήσουμε σε αυτά τα θέματα και πιστεύω ότι το οτιδήποτε και να συζητηθεί, η Ελλάδα έχει δίκιο σε ορισμένα θέματα και ως εκ τούτου δεν αποκλείεται να γίνει και αν ακόμα συζητηθούν τα θέματα αυτά, να μην είναι θετική η απόφαση ενός δικαστηρίου γύρω από τα θέματα της κυριαρχίας (…). Το θέμα είναι ότι είμαστε επί ξυρού ακμής. Τι κάνουμε εάν η Τουρκία εμμένει στο θέμα της κυριαρχίας; Δηλαδή ή θα το αφήσουμε να διαιωνίζεται ή θα πρέπει να βρούμε μία λύση ευφάνταστη, ούτως ώστε ή να αποφύγουμε την εκδίκαση αυτών των θεμάτων ή να υποχωρήσουμε στο θέμα αυτό».

Κληθείς να σχολιάσει τον Κων/νο Καραμανλή και τον Ντεμιρέλ το 1975, το γεγονός δηλαδή ότι οι δύο ηγέτες τότε έφτασαν στη Χάγη, κατά κάποιο τρόπο κοντά στη Χάγη ο κ. Χρήστος Ροζάκης επισήμανε στον Θάνο Σιαφάκα «την εποχή εκείνη τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Ήταν μόνο η υφαλοκρηπίδα το κύριο θέμα. Δεν υπήρχαν ζητήματα κυριαρχίας, δεν υπήρχαν ζητήματα αποστρατιωτικοποίησης κλπ. Το κύριο ζήτημα που θα παραπέμπονταν στη Χάγη ήταν η υφαλοκρηπίδα και μόνο. Και ως το 2000 περίπου αυτά ήταν τα θέματα. Το ζήτημα είναι ότι ο Καραμανλής-ο αποθανών-και ο Ντεμιρέλ αποφάσισαν να προσφύγουν στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου. Και αυτό δεν προχώρησε διότι ατυχώς γύρισε πίσω ο Ντεμιρέλ και του επιβλήθηκε ο Ετζεβίτ ο οποίος ήταν εναντίον της προσφυγής και έτσι υπαναχώρησε ο Ντεμιρέλ. Ήταν δηλαδή υπαιτιότητα της Τουρκίας αυτό και πήγαμε μονομερώς στο δικαστήριο, το οποίο και απέρριψε την προσφυγή μας, λέγοντας ότι δεν υπάρχουν νομικές βάσεις για την προσφυγή μονομερώς. Και αυτό ήταν αν θέλετε απόρροια της πολιτικής Ετζεβίτ. Ο Ετζεβίτ ήταν ο πρωταγωνιστής της άρνησης να δεχθεί ο Ντεμιρέλ μια τέτοια λύση και αυτό τορπίλισε τελείως την προσφυγή».

«Δεν μπορώ να είμαι κάθετα αντίθετος στο ζήτημα της συζήτησης κυριαρχικών θεμάτων-Πρέπει να το ξανασκεφτούμε-Ακόμα και το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης»

Τέλος, σχετικά με τη δήλωση του Ερντογάν ότι έχουν αγνοηθεί τα δικαιώματα της Τουρκίας και της «Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» και ότι εμείς θα μπορούσαμε να βρούμε και μια πιο μόνιμη λύση στο θέμα της Κύπρου, αλλά να έχουμε μια ουσιαστική ενεργειακή συνεργασία χωρίς αποκλεισμούς, ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών, σημείωσε «η Τουρκία έχει καθιερώσει την καινούργια τακτική της κυριαρχικής ισότητας. Πιστεύω ότι αν η Ελλάδα δεχθεί την πραγματική πολιτική ισότητα, είναι ένα πεδίο όπου μπορούν να ξεκινήσουν συζητήσεις. Αλλά αυτή τη φορά με σοβαρότητα. Δεν μπορώ να είμαι κάθετα αντίθετος στο ζήτημα της συζήτησης κυριαρχικών θεμάτων, διότι από τη στιγμή που είναι αδιέξοδο τα θέματα πρέπει να το ξανασκεφτούμε. Αλλά σας λέω ότι είναι δύσκολο να δεχθεί η Ελλάδα μια τέτοια λύση. Διότι, η Ελλάδα φοβάται ότι μια προσφυγή σε τέτοια ζητήματα μπορεί να έχουν αρνητικό αποτέλεσμα για τη χώρα. Εγώ όμως, δεν το πιστεύω αυτό. Πιστεύω ότι θα δικαιωθεί η Ελλάδα (…). Γενικά πιστεύω ότι θα έχουμε μια θετική έκβαση. Με νομικά σοβαρά επιχειρήματα τα οποία θα θέσει η Ελλάδα μπορεί να επικρατήσει όλων των αμφισβητήσεων. Ακόμα και στο ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης».

Χ. Ροζάκης: Δεν θα πρέπει να φοβηθούμε να συζητήσουμε με την Τουρκία θέματα κυριαρχίας, ακόμη και νησιών

Το Αιγαίο «συνομιλεί» με την Κούβα