Οι ανταποκριτές του Euronews αναλύουν τι διακυβεύεται στα μεγάλα εθνικά πεδία μάχης, καθώς οι ψηφοφόροι ετοιμάζονται να προσέλθουν στις κάλπες
Από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου, περίπου 373 εκατομμύρια ψηφοφόροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα εκλέξουν 720 νέα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη μεγαλύτερη διακρατική ψηφοφορία στην ιστορία.
Ωστόσο, η ψηφοφορία είναι πιθανό να διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό από εγχώρια ζητήματα, παρά τον ολοένα και πιο ορατό ρόλο της ΕΕ στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως η ασφάλεια, η άμυνα, η κλιματική αλλαγή, το κόστος ζωής και η μετανάστευση.
Η ψηφοφορία αναμένεται επίσης να αποτυπώσει την πολιτική «θερμοκρασία» στις 27 χώρες του μπλοκ σε μια κρίσιμη συγκυρία για την Ευρώπη, με τις ακροδεξιές δυνάμεις να βρίσκονται σε άνοδο, ενώ τα κεντρώα κόμματα βλέπουν την υποστήριξη να παραμένει στάσιμη σε πολλά μέρη της ηπείρου.
Σε αρκετά κράτη – μέλη, η ψηφοφορία εκλαμβάνεται ως δημοψήφισμα για το πώς τα κυβερνώντα κόμματα τα καταφέρνουν στις εθνικές κυβερνήσεις.
Η ομάδα ανταποκριτών του Euronews αναλύει τι πρέπει να προσέξετε σε χώρες-κλειδιά καθώς η Ευρώπη οδηγείται στις κάλπες.
Γαλλία: Ο ακροδεξιός Μπαρντελά έτοιμος να συντρίψει τους φιλελεύθερους του Μακρόν
Ο 28χρονος προστατευόμενος της Μαρίν Λεπέν, ο Ζορντάν Μπαρντελά, βρίσκεται στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας στη Γαλλία. Το ανερχόμενο αστέρι αναμένεται να συγκεντρώσει περίπου το ένα τρίτο των γαλλικών ψήφων και να χαρίσει μια ιστορική νίκη στον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό.
Με μια αιχμηρή στρατηγική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και «γυαλισμένες» εμφανίσεις σε προεκλογικές συζητήσεις, ο Μπαρντελά προσπάθησε να χρησιμοποιήσει την εκστρατεία του για να προετοιμάσει το έδαφος για την πιθανώς τελευταία προσπάθεια της Λεπέν να γίνει πρόεδρος στην επερχόμενη ψηφοφορία του 2027.
Αυτό σημαίνει πονοκέφαλο για τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και το φιλελεύθερο κόμμα του Αναγέννηση, το οποίο έχει πέσει στις δημοσκοπήσεις και θα μπορούσε να τερματίσει ακόμη και τρίτο, αν ο σοσιαλιστής Ραφαέλ Γκλουκσμάν δει μια άνοδο της τελευταίας στιγμής στην υποστήριξη.
Ο Μακρόν προσπάθησε να σώσει το κόμμα του από τον εξευτελισμό, στέλνοντας τον πρωθυπουργό του να αντιμετωπίσει τον Μπαρντελά σε ένα ντιμπέιτ στήθος με στήθος, καθώς η επικεφαλής υποψήφιά του, Βαλερί Χαγιέρ αγωνιζόταν να συγκρατήσει το ακροδεξιό κύμα.
Μια τηλεοπτική συνέντευξη του Μακρόν σε ώρα αιχμής, η οποία προγραμματίστηκε για την παραμονή της ψηφοφορίας, είναι ένα ακόμη σημάδι της ανησυχίας στο στρατόπεδο του Μακρόν ότι μια ήττα σε αυτές τις εκλογές θα μπορούσε να προμηνύσει την πτώση του.
Ο Grégoire Lory είναι ανταποκριτής του Euronews στις Βρυξέλλες.
Ισπανία: Πολιτικός διάλογος σε βαθιά πόλωση εν μέσω αμνηστίας και διαφθοράς
Λιγότερο από επτά μήνες αφότου εξασφάλισε μια δεύτερη θητεία ως πρωθυπουργός της Ισπανίας, συνάπτοντας μια αμφιλεγόμενη συμφωνία αμνηστίας με τους Καταλανούς αυτονομιστές, ο Πέδρο Σάντσεθ και οι σοσιαλιστές του υπολείπονται πέντε έδρες από την κεντροδεξιά αντιπολίτευση, σύμφωνα με το Super Poll του Euronews.
Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) ελπίζει να επωφεληθεί από τη δυσαρέσκεια των παραδοσιακών ψηφοφόρων του γύρω από τον νόμο περί αμνηστίας, καθώς και από τη δικαστική έρευνα για τη σύζυγο του Σάντσεθ, Μπεγκόνια Γκόμεθ. Το PP ίσως επίσης να κατακτήσει τους ψηφοφόρους του κεντρώου κόμματος των Πολιτών (Ciudadanos), το οποίο προβλέπεται να χάσει και τις 9 έδρες του.
Το ακροδεξιό κόμμα Vox βρίσκεται σε τροχιά μικρών κερδών, ενώ ορισμένες δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι ένα άλλο ακροδεξιό κόμμα, το Τελείωσε Η Φιέστα (Se Acabó la Fiesta), διεκδικεί να εισέλθει για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ενώ οι υποψήφιοι και οι ειδήμονες είχαν ως στόχο να θέσουν στο επίκεντρο των προεκλογικών συζητήσεων ευρύτερα ζητήματα της ΕΕ, όπως η έκτακτη ανάγκη για το κλίμα, η ασφάλεια και η μετανάστευση, τα καυτά εγχώρια ζητήματα της διαφθοράς και του κράτους δικαίου συνέχισαν να κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
Η Aïda Sánchez Alonso είναι η ισπανίδα ανταποκρίτρια του Euronews στις Βρυξέλλες.
Ιταλία: Η Τζόρτζια Μελόνι προσβλέπει σε μεγάλα κέρδη εις βάρος των εταίρων του συνασπισμού
Σε μια άκρως τακτική κίνηση, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι είναι η μόνη ηγέτης της ΕΕ που επέλεξε να ηγηθεί εκλογικού καταλόγου, καθώς στοχεύει να μετατρέψει την εγχώρια υποστήριξή της σε ισχυρό αποτέλεσμα για το κόμμα της Αδελφοί της Ιταλίας (FdI).
Με το προεκλογικό σύνθημα “Con Giorgia, l’Italia cambia l’Europa” (Με την Τζόρτζια, η Ιταλία αλλάζει την Ευρώπη), το FdI είναι πρώτο στις ιταλικές δημοσκοπήσεις και μπορεί να εξασφαλίσει ακόμα και 23 έδρες.
Όμως η άνοδος αυτή γίνεται εις βάρος των κυβερνητικών εταίρων της Μελόνι στη Ρώμη: Το ακροδεξιό κόμμα Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι θα είναι ο μεγαλύτερος χαμένος της βραδιάς στην Ιταλία. Αφού τερμάτισε πρώτο στις τελευταίες ευρωεκλογές του 2019, το κόμμα του Σαλβίνι θα μπορούσε να έρθει τέταρτο ή ακόμη και πέμπτο αυτή τη φορά.
Το αποτέλεσμα θα μπορούσε όχι μόνο να εδραιώσει την εγχώρια δύναμη της Μελόνι, αλλά και να την αναδείξει ως ρυθμιστικό παράγοντα στις Βρυξέλλες. Την φλερτάρουν η απερχόμενη επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από την κεντροδεξιά, η οποία επιθυμεί την υποστήριξη της Μελόνι για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία, καθώς και η Γαλλίδα Μαρίν Λεπέν από την ακροδεξιά, η οποία θέλει την υποστήριξή της για τη συγχώνευση των ακροδεξιών δυνάμεων ώστε να δημιουργηθεί μια υπερ-ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο Vincenzo Genovese είναι ο Ιταλός ανταποκριτής του Euronews στις Βρυξέλλες.
Γερμανία: Συνασπισμός που κυβερνά υπό πίεση
Όπως σε πολλές χώρες, η ψηφοφορία στη Γερμανία εκλαμβάνεται ως δημοψήφισμα για τον τριμερή κυβερνητικό συνασπισμό των Σοσιαλιστών, των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων της χώρας. Όλα τα κυβερνητικά κόμματα ενδέχεται να δουν την υποστήριξή τους να παραμένει στάσιμη ή να μειώνεται, με τους Πράσινους να δέχονται το μεγαλύτερο πλήγμα, καθώς η ασφάλεια και η μετανάστευση ξεπερνούν το κλίμα στις ανησυχίες των ψηφοφόρων.
Το κεντροδεξιό μπλοκ της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης και της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CDU/CSU) βρίσκεται πάνω από τους άλλους διεκδικητές.
Πιο δεξιά, η αμφιλεγόμενη Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θα δει επίσης να αυξάνεται η υποστήριξη, αν και πολύ λιγότερο από ό,τι είχε προβλεφθεί νωρίτερα φέτος. Ο επικεφαλής υποψήφιος του κόμματος Μαξιμίλιαν Κραχ έχει εμπλακεί σε έρευνα για κινεζική και ρωσική ανάμειξη, ενώ πρόσφατα του απαγορεύτηκε η προεκλογική εκστρατεία μετά από ναζιστικά σχόλια στα μέσα ενημέρωσης. Αυτό προκάλεσε την αποπομπή του AfD από την οικογένειά του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το αντιμεταναστευτικό ακροαριστερό κόμμα Bündnis Sahra Wagenknecht πρόκειται επίσης να εισέλθει για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με έως και επτά έδρες, καθώς οι αντιμεταναστευτικοί ψηφοφόροι του AfD βρίσκουν νέα πολιτική στέγη στην άκρα αριστερά.
Βέλγιο: Φλαμανδοί ακροδεξιοί αυτονομιστές θα βαθύνουν τις διαιρέσεις
Οι ευρωεκλογές στο Βέλγιο θα επισκιαστούν αναμφίβολα από τις ταυτόχρονες ομοσπονδιακές και περιφερειακές εκλογές που θεωρούνται κομβικές για το μέλλον της χώρας.
Το ακροδεξιό φλαμανδικό εθνικιστικό κόμμα Vlaams Belang – το οποίο τάσσεται ανοιχτά υπέρ της απόσχισης της Φλάνδρας και της διαίρεσης του βελγικού κράτους – προβλέπεται επί του παρόντος να κερδίσει περίπου το 27% των φλαμανδικών ψήφων.
Το Vlaams Belang έχει αποκλειστεί στο παρελθόν για τις ακραίες θέσεις του, αλλά η αύξηση της δημοτικότητάς του θα καταστήσει δύσκολη τη διατήρηση της σύμβασης, ιδίως στη Φλάνδρα.
Μια ισχυρή επίδοση για το Vlaams στην ψηφοφορία για την ΕΕ θα ενισχύσει εν τω μεταξύ το σκληροδεξιό στρατόπεδο της Ευρώπης. Το κόμμα ζητά μια θεμελιώδη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την αποδυνάμωση των εξουσιών της ΕΕ που συμπτωματικά συγκεντρώνονται στη βελγική πρωτεύουσα των Βρυξελλών.
Πορτογαλία: Πρώιμο τεστ για τη νέα κυβέρνηση μειοψηφίας
Μόλις δύο μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από μια νέα κεντροδεξιά κυβέρνηση μειοψηφίας, οι ευρωεκλογές θα αποτελέσουν μια πρώιμη δοκιμασία για το κατά πόσον η κυβερνώσα Δημοκρατική Συμμαχία (AD) της Πορτογαλίας διατηρεί την υποστήριξή της.
Το κόμμα έχει παραδώσει αυτό το καθήκον στον επικεφαλής υποψήφιο Σεμπαστιάο Μπουγκάλιο, έναν 28χρονο πρώην πολιτικό σχολιαστή που περιγράφεται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό της χώρας ως “λίγο αμφιλεγόμενος” για τις σκληρές δεξιές απόψεις του.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το AD βρίσκεται αυτή τη στιγμή στήθος με στήθος με το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) της αντιπολίτευσης, το οποίο εκδιώχθηκε στις εκλογές του Μαρτίου μετά από σκάνδαλο διαφθοράς στο οποίο ενεπλάκη ο προσωπάρχης του τότε σοσιαλιστή πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα.
Η έρευνα επέφερε βαρύ πλήγμα στους σοσιαλιστές, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι έχουν ανακτήσει σιγά σιγά την υποστήριξή τους στις εκλογικές περιφέρειες της ενδοχώρας.
Το ακροδεξιό κόμμα Chega πρόκειται επίσης να εισέλθει για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με έως και 4 έδρες, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις του Euronews. Το κόμμα έχει σημειώσει μια πρόσφατη άνοδο της υποστήριξής του, απειλώντας να διαταράξει το παγιωμένο δικομματικό πολιτικό σύστημα της Πορτογαλίας.
Η Isabel Marques da Silva είναι Πορτογαλίδα ανταποκρίτρια του Euronews στις Βρυξέλλες.
Ουγγαρία: Πρώην σύμμαχος του Όρμπαν γίνεται αντίπαλος στις εκλογές
Ένας πρώην εσωτερικός συνεργάτης της σκληροπυρηνικής δεξιάς κυβέρνησης του Βίκτορ Όρμπαν ελπίζει να ταρακουνήσει τις εκλογές στην Ουγγαρία, κινητοποιώντας τους ψηφοφόρους που έχουν απογοητευτεί από τη σιδερένια λαβή του κυβερνώντος κόμματος Fidesz στην εξουσία.
Ο Πέτερ Μαγκιάρ συγκλόνισε το έθνος νωρίτερα φέτος όταν μίλησε κατά της διαφθοράς και της προπαγανδιστικής μηχανής της κυβέρνησης, καταγγέλλοντας το “κράτος-μαφία” που διοικεί ο Όρμπαν. Το νεοσύστατο κόμμα του “Σεβασμός και Ελευθερία” (TISZA) πρόκειται να εισέλθει για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με έως και τέσσερις έδρες.
Η δημοσκόπηση του Euronews τοποθετεί τη συμμαχία μεταξύ του Fidesz του Όρμπαν και των συντηρητικών συμμάχων του Χριστιανοδημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος (KDNP) άνετα στην κορυφή των δημοσκοπήσεων με περίπου 10 έδρες, που όμως σημαίνει πως θα κατέχουν για πρώτη φορά τη μειοψηφία των 23 εδρών της Ουγγαρίας.
Αυτές οι εκλογές είδαν επίσης την ουγγρική κρατική τηλεόραση να διοργανώνει την πρώτη τηλεοπτική εκλογική συζήτηση εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, σε μια χώρα όπου ο Βίκτορ Όρμπαν έχει σταθερό έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.
Πολωνία: Η ασφάλεια στο επίκεντρο
Αν υπάρχει ένα πράγμα που ενώνει τα κόμματα εξουσίας και αντιπολίτευσης της Πολωνίας, αυτό είναι η σταθερή δέσμευσή τους να στηρίξουν την Ουκρανία – και να ορθώσουν το ανάστημά τους απέναντι στη Ρωσία και τους πληρεξουσίους της.
Ο κυβερνητικός Συνασπισμός Πολιτών του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ και η υπερσυντηρητική αντιπολίτευση Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στήθος με στήθος στις δημοσκοπήσεις, έχουν θέσει αμφότεροι την ασφάλεια της Πολωνίας στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών τους προεκλογικών εκστρατειών.
Η Πολωνία, η οποία συνορεύει τόσο με τη Λευκορωσία όσο και με τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ, είδε πρόσφατα μια αύξηση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών που επιχειρούν να διασχίσουν τα σύνορα από τη Λευκορωσία, στο πλαίσιο αυτού που ο Τουσκ αποκάλεσε “υβριδικό πόλεμο”.
Η ακροδεξιά Συνομοσπονδία αναμένεται επίσης να εισέλθει για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με πέντε ευρωβουλευτές.
Ελλάδα: Η κατάσταση της δημοκρατίας και η οικονομία βρίσκονται στην κορυφή των ανησυχιών των ψηφοφόρων
Σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, το 60% των Ελλήνων δεν είναι ικανοποιημένοι με την κατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα τους και θέλουν η ΕΕ να θέσει ως προτεραιότητα την υπεράσπιση του κράτους δικαίου.
Η δυσαρέσκεια εξακολουθεί να είναι έντονη μετά το σκάνδαλο του 2022 που αποκάλυψε τις υποκλοπές στελεχών της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφων από την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ενώ ακολούθησε το σιδηροδρομικό ατύχημα του 2023, στο οποίο η κυβέρνηση κατηγορήθηκε ότι προστάτευε τους εμπλεκόμενους πολιτικούς. Και για τις δύο υποθέσεις υπάρχουν υποψίες ότι συγκαλύφθηκαν από την κυβερνητική ελίτ.
Ο Μητσοτάκης διατήρησε την πλειοψηφία των εδρών στις ελληνικές βουλευτικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου, μια πλειοψηφία που πολλοί πιστεύουν ότι διαιωνίζει την έλλειψη λογοδοσίας και την αδιαφάνεια στις τάξεις της κυβέρνησης. Το Super Poll του Euronews, ωστόσο, τοποθετεί το κόμμα του Μητσοτάκη, τη Νέα Δημοκρατία, ως το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους.
Η κρίση του κόστους ζωής αποτελεί επίσης βασικό ζήτημα για τους ψηφοφόρους όλων των ηλικιών, με τους Έλληνες ψηφοφόρους να αναζητούν κοινές λύσεις στην Ευρώπη.
Η Μαρία Ψαρά είναι η Ελληνίδα ανταποκρίτρια του Euronews στις Βρυξέλλες.
Ιρλανδία: Στέγαση και αφίξεις προσφύγων βασικά θέματα στην προεκλογική εκστρατεία
Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν πτώση της τελευταίας στιγμής στην υποστήριξη του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του αριστερού Sinn Fein, ενώ το κεντροδεξιό κόμμα Fine Gael έχει καλύψει τη διαφορά, ενισχυμένο από την αλλαγή του αρχηγού του κόμματος και πρωθυπουργού της Ιρλανδίας, Σάιμον Χάρις.
Οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι σημειώνουν επίσης άνοδο και φαίνεται ότι θα καταλάβουν τουλάχιστον τρεις από τις δεκατέσσερις έδρες της Ιρλανδίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Εν τω μεταξύ, ο αριθμός των ακροδεξιών υποψηφίων που διεκδικούν έδρες σε ολόκληρη τη χώρα είναι πρωτοφανής, συμπίπτοντας με τη μεγάλη αύξηση της άφιξης προσφύγων και αιτούντων άσυλο από την Ουκρανία και άλλες χώρες που μαστίζονται από τον πόλεμο. Το σχετικά νέο φαινόμενο λαμβάνει χώρα ενώ η κυβέρνηση συνεχίζει να παλεύει με την εξουθενωτική κρίση στέγασης, η οποία έχει αφήσει δεκάδες χιλιάδες πολίτες, μεταξύ των οποίων και παιδιά, άστεγους που ζουν σε προσωρινά καταλύματα.
Η οργή της ακροδεξιάς στρέφεται σε μεγάλο βαθμό κατά των οικογενειών προσφύγων και τα τελευταία δύο χρόνια έχουν λάβει χώρα επιθέσεις, εμπρησμοί και βίαιες διαμαρτυρίες έξω από κέντρα προσφύγων όπου υπήρχαν παιδιά.
Ωστόσο, η υποστήριξη για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά παραμένει υψηλή, με 84% των πολιτών να αξιολογούν θετικά την ένταξη της Ιρλανδίας στο μπλοκ.
Η Shona Murray είναι ανταποκρίτρια του Euronews στις Βρυξέλλες.
Πηγή: Euronews