Της προέδρου της Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Νάντιας Σταυρογιάννη
Έχοντας ήδη διανύσει το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, ενός αιώνα που χαρακτηρίζεται από μεγάλες προόδους, υψηλές ταχύτητες, ραγδαίες εξελίξεις και τεχνολογικές επαναστάσεις, η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν έχει επιτευχθεί. Παραμένει σημαντικό ζητούμενο, παρά τις νομοθετικές παρεμβάσεις και τις θεσμικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται, αλλά και τις βελτιώσεις που ομολογουμένως παρατηρούνται.
Διακρίνουμε αντιφάσεις ανάμεσα σε προόδους που έχει επιτύχει η γυναίκα και σε δυσκολίες που την καθυστερούν. Αντιφάσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι παρότι οι αριθμοί των νέων γυναικών που αποφοιτούν από Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ξεπερνούν, τους αντίστοιχους αριθμούς των νέων ανδρών, οι γυναίκες παραμένουν ακόμη εκτός STEM, καθώς οι βασικές ακαδημαϊκές επιλογές τους εξακολουθούν να εστιάζονται σε τομείς των ανθρωπιστικών σπουδών. Επίσης, αν και πληθαίνει η παρουσία τους σε ηγετικές και διευθυντικές θέσεις επιχειρήσεων, το σχετικό ποσοστό εξακολουθεί να παραμένει χαμηλό αφού μόνον 39 στις 100 επιχειρήσεις έχουν εμπιστευθεί τουλάχιστον το 30% των θέσεων αυτών σε γυναίκες. Ακόμη, αν και η σχέση των γυναικών με τις ανώτατες σπουδές είναι πολύ ενθαρρυντική (στην Ευρωπαϊκή Ένωση 58% των πανεπιστημιακών αποφοίτων είναι γυναίκες), μόνον 20% των ηγετικών θέσεων των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων, κατέχονται από γυναίκες. Αντίστοιχες είναι οι αναλογίες που χαρακτηρίζουν την παρουσία των γυναικών σε υψηλές θέσεις της πολιτικής και του επιχειρείν.
Πού οφείλονται, όμως, αυτές οι αντιφάσεις;
Αρχικά, στην χώρα μας ο θεσμός της οικογένειας στηρίζεται πολύ περισσότερο στη γυναίκα η οποία επωμίζεται μεγαλύτερες ευθύνες στη φροντίδα του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ενώ η δική της προσωπική ανέλιξη φαίνεται να υποβαθμίζεται και να αποκτά δευτερεύοντα ρόλο.
Ένας δεύτερος λόγος είναι η διαφαινόμενη αδυναμία των γυναικών να εξασφαλίσουν τα απαιτούμενα κεφάλαια χρηματοδότησης των ιδεών τους και των σχεδίων υλοποίησης τους.
Από την άλλη πλευρά βλέπουμε ότι οι γυναίκες που ξεπέρασαν τους παραπάνω ανασταλτικούς παράγοντες και βγήκαν στον επιχειρηματικό στίβο, διέγραψαν στην πλειοψηφία τους μια πραγματικά αξιοπρόσεκτη και πολύ επιτυχημένη πορεία. Αυτό, όπως άλλωστε σχετικές μελέτες καταγράφουν, οφείλεται στα χαρακτηριστικά των γυναικών, οι οποίες διακρίνονται για την επιμονή, την υπομονή, την ενσυναίσθηση, την ψυχική αντοχή, την επικοινωνία, το όραμα, τη συναισθηματική νοημοσύνη και το ομαδικό πνεύμα που διευκολύνει τη συνεργασία.
Τα οφέλη από την αποδοτική παρουσία των γυναικών στην αγορά εργασίας και το επιχειρείν είναι πολυδιάστατα και σημαντικά. Αρχικά μέσα από την επαγγελματική εξέλιξη και καταξίωση κάθε γυναίκα αποκτά αυτοπεποίθηση, ενδυναμώνεται, αποκτά καλύτερες ισορροπίες και αντιμετωπίζει αποτελεσματικότερα τις όποιες δυσκολίες, προκλήσεις και κρίσεις που συναντά. Αυτό αντανακλάται και στην οικογένειά της, κάνοντας την συμμετοχή της ακόμη πιο παραγωγική και ουσιαστική σαν μητέρα και σύζυγο και τελικά την ίδια ένα πραγματικό πρότυπο για τα παιδιά της.
Σημαντικά όμως είναι και τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τη συμμετοχή της γυναίκας στην αγορά εργασίας και το επιχειρείν, στην οικογένεια, στην οικονομία και στην κοινωνία ευρύτερα. Διαθέσιμα μάλιστα στοιχεία δείχνουν ότι η ισότιμη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στην επιχειρηματικότητα θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ της παγκόσμιας οικονομίας κατά 3 έως 6 ποσοστιαίες μονάδες.
Όλες αυτές οι παράμετροι αναδείχθηκαν στην πρόσφατη εκδήλωση που διοργάνωσαν, με επιτυχία, το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών και η Επιτροπή Γυναικείας Επιχειρηματικότητας του Ε.Ε.Α. στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας», στις 29/5/2024, με τη συμμετοχή πολιτικών αρχηγών, υπουργών, βουλευτών, εκπροσώπων του πολιτικού, επιμελητηριακού και επιχειρηματικού κόσμου, του αθλητισμού και του πολιτισμού.
Κοινός τόπος όλων των τοποθετήσεων ήταν η ανάγκη άρσης των εμποδίων για την επιχειρηματική δραστηριοποίηση των γυναικών, με περαιτέρω μέτρα διευκόλυνσης και υποστήριξης, ώστε να αξιοποιηθούν οι υψηλές τους ικανότητες, προς όφελος του επιχειρείν και συνολικά της οικονομίας.
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών και ο πρόεδρος, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου δίνει μεγάλη βαρύτητα στην ενδυνάμωση της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Το Ε.Ε.Α. είναι, εξάλλου, το πρώτο επιμελητήριο που εξέλεξε πρόεδρο γυναίκα, την Σοφία Οικονομάκου, με τη συμβολή της οποίας συστάθηκε και η ΕΕΔΕΓΕ, ενώ ήταν επίσης πρωτοπόρο στη δημιουργία Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας, το έργο της οποίας συνεχίζουμε και στόχο έχουμε να ενισχύσουμε.
Ως Επιτροπή επιδιώκουμε να συμβάλουμε στην επιτάχυνση της ισότιμης παρουσίας των γυναικών στο επιχειρείν, θέλουμε να παρακινήσουμε όλες τις γυναίκες να τολμούν, να εξελίσσονται και να προοδεύουν συνεχώς μέσα από τα κατάλληλα εφόδια και «εργαλεία» – συμβουλευτικά, καθοδηγητικά, χρηματοδοτικά κ.α. Θέλουμε να ενισχύσουμε την παρουσία των γυναικών στους κλάδους επιχειρηματικής δραστηριότητας που τις ενδιαφέρουν και να βοηθήσουμε ώστε να ξεχωρίσουν και να διακριθούν σε αυτούς, αξιοποιώντας τις κλίσεις και τα προσόντα τους. Σημαντικό μας μέλημα είναι τα προβλήματα των γυναικών και ειδικότερα των γυναικών επιχειρηματιών να φθάνουν στις εκάστοτε κυβερνήσεις και στην Πολιτεία, προκειμένου να επιλύονται άμεσα και αποτελεσματικά, με τις κατάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες. Την ίδια στιγμή, μέλημά μας αποτελεί η προώθηση των δράσεών μας στην Ευρώπη, καθώς θέλουμε να ακουσθεί η ελληνική γυναικεία φωνή στους θεσμούς της και να ωφεληθεί η σύγχρονη Ελληνίδα από τα ευεργετήματα που προβλέπουν οι νόμοι και τα προγράμματα άλλων χωρών, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη στη χώρα μας.
Ενώνουμε δυνάμεις και προχωρούμε στο δρόμο προς την ενεργότερη και ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι.