Πορεία είναι σε εξέλιξη στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την συμπλήρωση ενός χρόνου από το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο, με τους διαδηλωτές να κατευθύνονται προς την Βουλή.
Στην συγκέντρωση συμμετέχουν οργανώσεις, συλλογικότητες και κόμματα της Αριστεράς.
Επιπλέον, σε εξέλιξη είναι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο κέντρο της Αθήνας.
Ένας χρόνος από το πολύνεκρο ναυάγιο
Υπενθυμίζεται ότι κατά το τραγικό αυτό ναυάγιο, τα ξημερώματα της 14ης Ιουνίου του 2023 έχασαν την ζωή τους πολλοί άνθρωποι, αφού σύμφωνα με μαρτυρίες των επιζώντων στο αλιευτικό «Ανδριάνα» βρίσκονταν πάνω από 650 άνθρωποι.
Το αλιευτικό «σαπάκι» «Αντριάνα» για πέντε μέρες αρμένιζε υπερφορτωμένο με συνολικά 750 επιβαίνοντες. Εγινε αντιληπτό από την Frontex και παρότι ήταν εμφανές ότι βρίσκεται σε κίνδυνο, αφέθηκε να συνεχίζει την πορεία του και να φτάσει σε διεθνή ύδατα 47 μίλια από την Πύλο, όπου και ανατράπηκε.
Μετά τη βύθιση του πλοίου, διασώθηκαν συνολικά 104 άτομα και βρέθηκαν 82 σοροί.
Υπενθυμίζεται ότι τον προηγούμενο μήνα, οι εννέα Αιγύπτιοι, οι οποίοι δικάζονταν ως διακινητές, αφέθηκαν ελεύθεροι.
Οι κρίσιμες στιγμές και τα αναπάντητα ερωτήματα
Σε συνέντευξη Τύπου που έλαβε χώρα στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας την Πέμπτη, ξύπνησαν μνήμες της πολύνεκρης τραγωδίας. Εκ μέρους των δικηγόρων μίλησαν οι Δήμητρα Λιναρδάκη (Πρωτοβουλία δικηγόρων και νομικών για το ναυάγιο της Πύλου), η Κατερίνα Πουρναρά (από την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ΕλΕΔΑ), η Ελένη Σπαθανά (από την οργάνωση Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο, RSA), η Μαρία Παπαμηνά (από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, ΕΣΠ) και η Γιάννα Κούρτοβικ (από το Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών).
Η Δήμητρα Λιναρδάκη εξήγησε ότι υπήρξαν τουλάχιστον έξι κρίσιμες στιγμές για να σώσουν τις ζωές που βρίσκονταν υπό απειλή στην διάρκεια των 15 ωρών που άρχισε η παρακολούθηση της πορείας του σκάφους των προσφύγων από τις ελληνικές αρχές μετά την ειδοποίηση κινδύνου που έλαβαν. Σε καμία από αυτές δεν προχώρησαν σε επιχείρηση διάσωσης των προσφύγων. Αντίθετα, η πολιτική της αποτροπής οδήγησε στην αποστολή σκάφους καταδίωξης-αποτροπής και όχι ναυαγοσωστικού, όπως το «Αιγαίο Πέλαγος» που βρίσκονταν στο Γύθειο αγκυροβολημένο. Επιχείρηση διάσωσης έγινε μόνο μετά την βύθιση με αποτέλεσμα να πνιγούν εκατοντάδες. Η Frontex επιτηρούσε, ειδοποιούσε τις ελληνικές αρχές, όμως όταν διαπίστωνε ότι δεν ανταποκρίνονταν δεν προχώρησε η ίδια σε σήμα κινδύνου και διάσωση.
Τα ερωτήματα που έθεσε η Κατερίνα Πουρναρά ήταν καίρια: Γιατί έγινε επιχείρηση διάσωσης μετά τη βύθιση; Γιατί δεν στάλθηκε το ναυαγοσωστικό αλλά σκάφος αποτροπής και καταδίωξης; Γιατί η Frontex ειδοποίησε τις ελληνικές αρχές και δεν παρενέβη όταν διαπίστωσε ότι δεν ανταποκρίνονται; Γιατί διέταξαν τα παραπλέοντα πλοία που κλήθηκαν για βοήθεια να απομακρυνθούν; Γιατί άλλαξε πορεία προς την Ιταλία το σκάφος του Λιμενικού; Γιατί έκανε την ρυμούλκηση; Γιατί δεν έριξε ούτε ένα σωσίβιο στη θάλασσα;
Η Ελένη Σπαθανά συνόψισε στη φράση «δεν ήταν ατύχημα, ήταν έγκλημα». Δεν έγινε η οφειλόμενη διάσωση σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας όπου στην συγκεκριμένη περιοχή η δικαιοδοσία ανήκει στην Ελλάδα.
Στη συνέχεια, η Μαρία Παπαμηνά έδωσε την εικόνα της προσπάθειας για να προχωρήσει η διερεύνηση του εγκλήματος στο Ναυτοδικείο με τους δικηγόρους να έχουν υποβάλει τις μηνύσεις 53 επιζώντων για τις συνθήκες του ναυαγίου και τις ευθύνες των αρχών στο πνιγμό των 600 προσφύγων. Κατέθεσαν μέχρι τώρα 23 επιζώντες. Οι δικηγόροι έχουν υποβάλει αιτήματα στην εισαγγελέα του Ναυτοδικείου όπως: Να τους δοθούν οι καταγραφές των επικοινωνιών του Εθνικού Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, να τους δοθούν τα βίντεο από τις κάμερες του συστήματος καταγραφής, οι καταγραφές των επικοινωνιών των κινητών του πληρώματος του σκάφους του Λιμενικού αλλά και των αρχών με την FRONTEX και τα παραπλέοντα πλοία. Για το ζήτημα της ρυμούλκησης ζήτησαν να γίνει φωτογράφιση του βυθισμένου σκάφους στο βυθό για την ύπαρξη η μη κάβου πρόσδεσης. Ζήτησαν επίσης την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών όλου του πληρώματος. Επίσης να μην καταστραφούν τα κινητά των διασωθέντων. Τέλος να δοθούν τα επιχειρησιακά σχέδια που εκπονήθηκαν για το πλοιάριο των προσφύγων.
Η Γιάννα Κούρτοβικ έθεσε το πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ και της κυβέρνησης ως το αίτιο που οδήγησε στο έγκλημα της Πύλου, την πολιτική της αποτροπής αντί της διάσωσης στα σύνορα, του νέου Συμφώνου της ΕΕ που θα κάνει ακόμη χειρότερη την κατάσταση αυτή που οδήγησε σε 30.000 νεκρούς στα σύνορα.
Ο Πέτρος Κωνσταντίνου, συντονιστής της ΚΕΕΡΦΑ τόνισε την ανάγκη οι κινητοποιήσεις στις 14 Ιούνη να γίνουν σταθμός για την κλιμάκωση της καμπάνιας για να τιμωρηθούν οι δολοφόνοι της κυβέρνησης και της Frontex, να προχωρήσει η δίκη στο Ναυτοδικείο με παραπομπή των ενόχων για τα κακουργήματα που διέπραξαν, την μη διάσωση, την πρόκληση του ναυαγίου, τις ανθρωποκτονίες. Κάλεσε τα συνδικάτα και τους φοιτητικούς συλλόγους να μπουν μπροστά στον αγώνα αυτό απαιτώντας ανοιχτά σύνορα, χαρτιά στους επιζώντες. Τόνισε την σημασία των κινητοποιήσεων στη Γαλλία ως απάντηση στην απειλή της ακροδεξιάς και της Λεπέν. «Να στείλουμε το μήνυμα στη κυβέρνηση των δολοφόνων των Τεμπών και της Πύλου ότι θα τιμωρηθούν για αυτά τα εγκλήματα. Οι κινητοποιήσεις σε όλη την Ελλάδα, την Ευρώπη και το Πακιστάν είναι μόνο η αρχή».
► Μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί στη διερεύνηση του ναυαγίου στα ανοιχτά της Πύλου, στις14 Ιουνίου 2023, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία και την οργάνωση Human Right Watch. Η Judith Sunderland, διευθύντρια Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας στην Human Rights Watch, δήλωσε πως «είναι αδιανόητο ότι έναν χρόνο μετά από αυτή τη φρικτή τραγωδία, η έρευνα για την πιθανή ευθύνη του Λιμενικού Σώματος δεν έχει προχωρήσει. Πρέπει να δούμε μια αξιόπιστη διαδικασία λογοδοσίας και ένα τέλος στον κύκλο βίας και ατιμωρησίας στα σύνορα της Ελλάδας». Επίσης, η Adriana Tidona, Ερευνήτρια Μετανάστευσης στη Διεθνή Αμνηστία, δήλωσε: «Εκατοντάδες οικογένειες έχουν μείνει σε αδιέξοδο, περιμένοντας την αλήθεια για τη μοίρα των αγαπημένων τους. Οι ελληνικές αρχές πρέπει να προχωρήσουν στις έρευνές τους για την πιθανή ευθύνη της ακτοφυλακής σε αυτό το περιστατικό για να αποδώσουν τελικά δικαιοσύνη».