ΑΝΤΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ «Πώς οι γαλλικές εκλογές θα μπορούσαν να τορπιλίσουν την παγκόσμια τάξη». Ο τίτλος του Politico αλλά και παρόμοιοι τίτλοι των τελευταίων ημερών, σε όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ φανερώνουν με τον πλέον ειλικρινή τρόπο την παρακμή αλλά και τη βαθιά νοσηρότητα του «φιλελεύθερου» μεταπολεμικού μοντέλου της Δύσης.
Μπορεί κάποιος να αφαιρέσει τη λέξη «γαλλικές» και να την αντικαταστήσει με μία άλλη για οποιαδήποτε άλλη χώρα ή να κάνει το ίδιο και για την «παγκόσμια τάξη» και βάλει, για παράδειγμα, στη θέση της τη λέξη «σταθερότητα» ή «ανάπτυξη». Δεν θα αλλάξει κάτι. Το μεγάλο πρόβλημα για τις ευρωπαϊκές ηγεσίες και τα συμφέροντα που εκπροσωπούν δεν είναι ούτε η χώρα ούτε το τι «απειλείται». Το πρόβλημα είναι οι εκλογές αυτές καθαυτές. Δηλαδή η Δημοκρατία. Δηλαδή, σε τελική ανάλυση, οι πολίτες και οι κοινωνίες που «θέτουν σε κίνδυνο» την «τάξη» και το ίδιο το σύστημα. Ιδιαίτερα αν και όταν αυτοί οι ψηφοφόροι αποφασίζουν να στηρίξουν «αντι-συστημικά» κόμματα.
Η Δύση που επί δεκαετίες εισβάλλει σε τρίτες χώρες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη ανατρέποντας αυταρχικά ή και δημοκρατικά καθεστώτα και επιβάλλοντας την «παγκόσμια τάξη» με δυτικόφιλες δικτατορίες στο όνομα της… Δημοκρατίας, τρέμει τις εκλογές στις δικές της χώρες. Τρέμει μήπως και εξ’ αιτίας τους καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα, οι χρηματαγορές, τα ομόλογα, το ΔΝΤ, ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο γαλαξίας μας. Μήπως δηλαδή κινδυνεύσει το σύστημα που έχει εγκαθιδρυθεί τα τελευταία 60 και πλέον χρόνια και που τις τελευταίες δεκαετίες εξυπηρετεί μόνο τα συμφέροντα και τις καριέρες των εκπροσώπων του.
Κι ενώ τόνοι μελάνης και εκατομμύρια megabytes έχουν ξοδευτεί σε αναλύσεις επί αναλύσεων για τον «αντι-συστημισμό» και τον επάρατο «λαϊκισμό» κανείς δεν τολμά να αγγίξει το πραγματικό πρόβλημα της Δύσης που είναι το ίδιο το Σύστημα σε όλες του τις εκφάνσεις και σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, από τα καρτέλ των αλυσίδων λιανεμπορίου έως τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών κι από τα όρνεα των τραπεζών και των funds έως τα παζάρια και τις προμήθειες των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Το ίδιο Σύστημα που χθες (25/6/24) ανακοίνωσε δια των εκπροσώπων του ότι διατηρεί την απερίγραπτης ανικανότητας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ερευνάται για τη σχέση της με την Pfizer, στη θέση της προέδρου της Κομισιόν με τον Αντόνιο Κόστα στη θέση του προέδρου του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ως σοσιαλδημοκρατικό καρύκευμα. Είναι αυτό το Σύστημα που «γέννησε» σκάνδαλα όπως το Qatar Gate και που τα “άριστα” τέκνα του όπως ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Βέρνερ Χόιερ ερευνώνται για διαφθορά.
Αυτό το Σύστημα φοβάται τώρα μήπως και οι γαλλικές εκλογές τορπιλίσουν την παγκόσμια τάξη, όπως, μέσα στο ξέσπασμα της κρίσης που το ίδιο προκάλεσε, φοβόταν μήπως οι ελληνικές εκλογές και το δημοψήφισμα του 2015 ανατίναζαν το ευρωπαϊκό τραπεζικό (υπο)σύστημα μέχρι να καταφέρει, με “μαστίγιο και καρότο”, να φέρει την μέχρι τότε “αντι-συστημική” κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στα “νερά” του και στη συνέχεια να την υπονομεύσει μέχρι την τελική της κατάρρευση του 2019.
Την ίδια στιγμή είναι αυτό το ίδιο το Σύστημα που κάνει τα πάντα για τροφοδοτήσει τις “αντισυστημικές” αντιδράσεις με πολιτικές όπως αυτή των “μηδενικών ελλειμμάτων” και των υπερπλεονασμάτων στα οποία επιμένει, για παράδειγμα, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ κι έχουν προκαλέσει την εξέγερση του SPD κατά του Σολτς.
Οι εκλογές, για το πανίσχυρο status quo της Δύσης έχουν πάψει να είναι ένα αποδεκτό στοιχείο της δημοκρατίας και έχουν μετατραπεί σε εμπόδιο, σε απειλή, σε κίνδυνο. Ο ίδιος ο κοινοβουλευτισμός και τα κόμματα είναι επικίνδυνα όταν διατυπώνουν θέσεις που συγκρούονται με τις κυρίαρχες πολιτικές γι αυτό και τους επιτρέπεται να είναι μόνο κεντροδεξιά ή κεντροαριστερά, με σαφή προτίμηση στην πρώτη εκδοχή. Έτσι οι ακροδεξιοί πολιτικοί και οι ομάδες τους είναι καλοδεχούμενοι εντός των κεντροδεξιών κομμάτων ακόμη κι όταν διατηρούν τις ακραίες ιδέες τους ενώ η κεντροαριστερά προτιμάει να έχει losers σαν τον Όλαφ Σολτς στην ηγεσία της παρά να συγκρουστούν με την κυρίαρχη τάξη και τις καταστροφικές πολιτικές της.
Είναι λοιπόν οι γαλλικές εκλογές μία πραγματική απειλή για το Σύστημα και την παγκόσμια τάξη; Οι πιο ψύχραιμοι αναλυτές λένε πως όχι, ο αντισυστημικός Μπαρντελά όπως και η ίδια η Λεπέν θα βάλουν “νερό στο κρασί” τους, όπως έκανε και η νεοφασίστρια Μελόνι στην Ιταλία. Και το πιο πιθανό είναι να έχουν δίκιο και πως όταν καθίσουν στα “πρώτα θρανία” των Βρυξελλών και των Ecofin να γίνουν οι “πιο καλοί οι μαθητές” κρατώντας μόνο τις βολικές αντιμεταναστευτικές τους κορώνες.
Εκείνο που ίσως δεν προβλέπουν οι αναλυτές είναι πως αν αυτά τα “αντι-συστημικά” κόμματα απογοητεύσουν τους ψηφοφόρους τους, τότε θα πάρουν την άγουσα για τον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας στις αμέσως επόμενες κάλπες εάν μέχρι τότε το “φιλελεύθερο” σύστημα της Δύσης δεν έχει φροντίσει να τις εξαφανίσει.
Το μόνο βέβαιο είναι πως το καζάνι κοχλάζει εν μέσω οικονομικών κρίσεων, πολέμων σε ανατολή και ανόδου του Τραμπ σε δύση και κλιματικής κρίσης αλλά και ανικανότητας του υπάρχοντος συστήματος να τα αντιμετωπίσει όλα αυτά προς όφελος της κοινωνίας. Και θα είναι τότε που ο πολίτης-ψηφοφόρος θα πει “δεν είμαι εγώ αντι-συστημικός, το σύστημα είναι αντι-κοινωνικό”.
Κι όσο πιο ανίκανο αποδεικνύεται το σύστημα στο να αντιμετωπίσει της παγκόσμιες προκλήσεις, τόσο πιο αντικοινωνικό γίνεται προσπαθώντας να μεταδώσει τους υπαρξιακούς του φόβους στην κοινωνία και απειλώντας την με καταστροφή εάν το αμφισβητήσει.
Στο φινάλε, αν Παγκόσμια Τάξη είναι αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία, στο Κόσοβο ή στη Λωρίδα της Γάζας, στα γκέτο των ευρωπαϊκών πρωτευουσών ή στα χωράφια της Ευρώπης που μετατρέπονται σε φάρμες φωτοβολταϊκών, τότε ίσως είναι καλύτερα να τορπιλιστεί.