Ο πρόεδρος της Βολιβίας Λουίς Άρσε ανακοίνωσε ότι διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας για την καταγγελλόμενη ένοπλη επίθεση εναντίον του πρώην προέδρου Έβο Μοράλες.
Ο Άρσε τόνισε ότι είναι καταδικαστέα «οποιαδήποτε χρήση βίαιων πρακτικών στην πολιτική».
Ο ίδιος ο Έβο Μοράλες είπε νωρίτερα ότι το αυτοκίνητό του δέχτηκε σωρεία πυροβολισμών και ο οδηγός του τραυματίστηκε, κατηγορώντας τον Άρσε, τον αντίπαλό του στις επόμενες προεδρικές εκλογές της Βολιβίας, το 2025.
«Το όχημα με το οποίο ήλθα δέχτηκε 14 σφαίρες. Αιφνιδιάστηκα. Ευτυχώς, σήμερα, είμαστε ζωντανοί (…) Κουκουλοφόροι άνοιξαν πυρ (…) Ήταν προσχεδιασμένο, έγινε για να σκοτώσουν τον Έβο» είπε σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ραδιοφωνικό σταθμό Kawsachun Coca, στην Κοτσαμπάμπα, το προπύργιό του.
Σύμφωνα με τον Μοράλες, η επίθεση σημειώθηκε σε αυτήν την πόλη της κεντρικής Βολιβίας.
Ο πρόεδρος Άρσε «κατέστρεψε τη Βολιβία και τώρα θέλει να εξαλείψει το κίνημά μας και να τελειώνει με τον Έβα. Θα δούμε πώς θα προετοιμαστούμε (…) Είναι σε εξέλιξη κατάσταση πολιορκίας», πρόσθεσε.
Σε ένα βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον ραδιοφωνικό σταθμό διακρίνονται τρεις τρύπες στο παρμπρίζ του οχήματος, με τον Μοράλες καθισμένο στη θέση του συνοδηγού. Ο οδηγός έχει αίμα στο κεφάλι και μια γυναίκα του λέει «να βιαστεί».
«Έχουμε επίσης πλάνα σύμφωνα με τα οποία, έπειτα από όσα συνέβησαν, ένα ελικόπτερο από το αεροδρόμιο του Τσιμορέ μεταφέρει έξι άτομα (…) Δεν ξέρουμε αν ήταν στρατιώτες ή αστυνομικοί αλλά το μοναδικό πράγμα που θέλουν πραγματικά είναι να δολοφονήσουν τον Έβο Μοράλες», είπε ο Ανιέλο Σέσπεδες, ένας βουλευτής προσκείμενος στον πρώην πρόεδρο. «Χθες, άλλαξε η ανώτατη ηγεσία του στρατού και σήμερα προσπαθούν να σκοτώσουν τον Έβο Μοράλες», σημείωσε, αναφερόμενος στον διορισμό νέας ηγεσίας στο επιτελείο ενόπλων δυνάμεων από τον πρόεδρο Άρσε.
Ο Άρσε ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια της νύχτας τους διορισμούς και ζήτησε από τη νέα στρατιωτική ηγεσία «να διαφυλάξει τα συμφέροντα της χώρας, όπως την ασφάλεια του κράτους και την αποκατάσταση της δημόσιας τάξης».
Ο υφυπουργός Ασφάλειας Ρομπέρτο Ρίος είπε ότι οι αρχές θα ερευνήσουν την καταγγελία περί ένοπλης επίθεσης αλλά εξετάζουν επίσης την πιθανότητα να επρόκειτο για μια «αυτό-επίθεση».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Κινήματος προς τον Σοσιαλισμό (MAS), του κόμματος που ίδρυσε ο Μοράλες, τα γεγονότα εκτυλίχθηκαν στην είσοδο ενός στρατοπέδου της Κοτσαμπάμπα, όπου κάποιοι μαυροντυμένοι ένοπλοι άρχισαν να πυροβολούν τα οχήματα της αυτοκινητοπομπής του Μοράλες.
«Λουίς Άρσε, ξεπεράσες την κόκκινη γραμμή. Καλούμε σε κινητοποίηση. Αν είναι δυνατόν, θα καταλάβουμε αεροδρόμια», είπε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο Βισέντε Τσόκε, ο επικεφαλής του συνδικάτου CSUTCB, ο οποίος είχε πρωτοστατήσει τον Ιανουάριο στις κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας για τη δικαστική απόφαση που απέκλειε τον Μοράλες από τις προεδρικές εκλογές του 2025.
Ο Μοράλες θέλει πάντως να θέσει υποψηφιότητα και προσπαθεί, με τη στήριξη μιας πτέρυγας του κόμματός του, να φέρει την υπόθεση ενώπιον των δικαστηρίων. Σε βάρος του διεξάγεται έρευνα για «βιασμό και εμπορία ανθρώπων» επειδή είχε δεσμό με μια 15χρονη, με την οποία απέκτησε μια κόρη το 2016. Οι δικηγόροι του λένε ότι η υπόθεση είχε ερευνηθεί και τεθεί στο αρχείο το 2020. Η εισαγγελία ανέφερε πριν από μερικές εβδομάδες ότι επρόκειτο να εκδοθεί ένταλμα σύλληψης σε βάρος του, αλλά έκτοτε δεν υπάρχει κάποιο νεότερο.
Ο ίδιος ο Μοράλες λέει ότι είναι θύμα «δικαστικής δίωξης» ενορχηστρωμένης από τον Λουίς Άρσε, τον πρώην σύμμαχο και νυν πολιτικό αντίπαλό του. Οι υποστηρικτές του πρώτου ιθαγενή προέδρου της Βολιβίας μπλοκάρουν πολλούς κεντρικούς δρόμους από τις 14 Οκτωβρίου και έχουν σημειωθεί πολλές συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας, στις οποίες 14 αστυνομικοί τραυματίστηκαν και 44 πολίτες συνελήφθησαν. Συνολικά έχουν καταγραφεί περισσότερα από 20 οδοφράγματα, τα περισσότερα στην Πολιτεία Κοτσαμπάμπα.
Ο Έβο Μοράλες (γεν. 26 Οκτωβρίου 1959) είναι Βολιβιανός πολιτικός και ο πρώτος αυτόχθονας πρόεδρος της Βολιβίας (2006-2019), ο οποίος διαμόρφωσε σημαντικά την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της χώρας και αποτέλεσε μία από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες της αριστερής πολιτικής στη Λατινική Αμερική.
Σταθμοί της ζωής του Έβο Μοράλες
Γέννηση και παιδικά χρόνια (1959 – 1970s):
Ο Μοράλες γεννήθηκε σε μια φτωχή αγροτική οικογένεια της φυλής Άιμαρα στη μικρή πόλη Ίσαγια της Βολιβίας. Έζησε φτωχικά παιδικά χρόνια και εργάστηκε από μικρός στις καλλιέργειες, κυρίως στη συγκομιδή κακάο και φύλλων κόκας.
Δραστηριοποίηση στο αγροτικό και εργατικό κίνημα (1980s – 1990s):
Η ενασχόλησή του με τις καλλιέργειες κόκας τον ενέπλεξε σταδιακά στον αγώνα ενάντια στις κυβερνητικές πολιτικές που επιδίωκαν τη μείωση της παραγωγής του φυτού λόγω της σύνδεσής του με την παραγωγή κοκαΐνης. Ο Μοράλες έγινε ηγέτης του συνδικάτου των καλλιεργητών κόκας (cocaleros), διεκδικώντας τα δικαιώματά τους.
Ίδρυσε το «Κίνημα για τον Σοσιαλισμό» (Movimiento al Socialismo – MAS), το οποίο συνδύασε την προστασία των τοπικών συμφερόντων με ένα αντικαπιταλιστικό, αντιιμπεριαλιστικό πρόγραμμα.
Ανάδειξη στην πολιτική σκηνή (1997 – 2005):
Το 1997, ο Μοράλες εκλέγεται για πρώτη φορά στο Κογκρέσο της Βολιβίας, όπου σταδιακά αυξάνει τη δημοτικότητά του ως φωνή του αυτόχθονος πληθυσμού και των περιθωριοποιημένων τάξεων. Κατά τη δεκαετία του 2000, το MAS αναδείχθηκε ως μία από τις πιο δυναμικές πολιτικές δυνάμεις της Βολιβίας, με αιτήματα για εθνικοποίηση των φυσικών πόρων και βελτίωση των συνθηκών ζωής των φτωχών.
Προεδρία και πολιτικές μεταρρυθμίσεις (2006 – 2019):
Ο Μοράλες εκλέγεται πρόεδρος το 2006 με ποσοστό άνω του 50%, και γίνεται ο πρώτος αυτόχθονας πρόεδρος στην ιστορία της Βολιβίας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, εθνικοποίησε ενεργειακούς πόρους και επένδυσε σε κοινωνικές παροχές, μειώνοντας δραστικά τη φτώχεια και ανεβάζοντας το βιοτικό επίπεδο. Προώθησε την αναθεώρηση του συντάγματος το 2009, το οποίο κατοχύρωσε περισσότερα δικαιώματα στους αυτόχθονες πληθυσμούς και άλλαξε το όνομα της χώρας σε «Πολυεθνοτική Κράτος της Βολιβίας». Αν και η διακυβέρνησή του γνώρισε επιτυχίες, αντιμετώπισε και κριτική για τον συγκεντρωτισμό εξουσίας και την απόπειρα αναθεώρησης της θητείας του μέσω αμφιλεγόμενων δημοψηφισμάτων και συνταγματικών αλλαγών.
Η κρίση του 2019 και η αποχώρησή του:
Μετά τις εκλογές του 2019, η αντιπολίτευση τον κατηγόρησε για νοθεία. Οι εκτεταμένες διαδηλώσεις και η διεθνής πίεση ανάγκασαν τον Μοράλες να παραιτηθεί και να καταφύγει στο Μεξικό και, εν συνεχεία, στην Αργεντινή. Το 2020, το MAS επανήλθε στην εξουσία με τον Λουίς Άρσε, πολιτικό σύμμαχο του Μοράλες, αν και ο ίδιος δεν ανέλαβε πολιτικό ρόλο.
Μετά την προεδρία:
Σήμερα, ο Μοράλες παραμένει ενεργός πολιτικά και συντηρεί τη θέση του στο MAS, επιδιώκοντας να συνεχίσει να επηρεάζει τη βολιβιανή πολιτική σκηνή.