Μπορεί η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη (Generative AI) να είναι χρήσιμη για πολλές ερευνητικές εφαρμογές και καθημερινές εργασίες, όπως η παραγωγή κειμένων ή εικόνων, ωστόσο η αυξανόμενη δημοτικότητά της αναμένεται να οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση των ηλεκτρονικών αποβλήτων και άρα επιβάρυνση του περιβάλλοντος, σύμφωνα με μελέτη μοντελοποίησης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Computational Science».
Οι προβλέψεις των ερευνητών εστίασαν σε τέσσερα σενάρια με διαφορετικό βαθμό παραγωγής και εφαρμογής της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης, που κυμαίνονταν από ένα επιθετικό σενάριο με εκτεταμένη εφαρμογή της έως ένα συντηρητικό σενάριο.
Τα ηλεκτρονικά απόβλητα θα μπορούσαν να φτάσουν τους 2,5 εκατομμύρια τόνους ετησίως το 2030 στην περίπτωση που δεν εφαρμοστούν μέτρα μείωσης των αποβλήτων. Στην περίπτωση αυτή και σύμφωνα με το σενάριο για τη μεγαλύτερη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα ηλεκτρονικά απόβλητα θα μπορούσαν να φτάσουν συνολικά τους πέντε εκατομμύρια τόνους κατά την περίοδο 2023-2030. Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, τα ηλεκτρονικά απόβλητα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ενάμιση εκατομμύριο τόνους πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων και μισό εκατομμύριο τόνους μπαταριών, που μπορεί να περιέχουν επικίνδυνα υλικά, όπως μόλυβδο και χρώμιο.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η εφαρμογή μιας στρατηγικής κυκλικής οικονομίας, όπου υλικά επαναχρησιμοποιούνται και η διάρκεια ζωής των υφιστάμενων υποδομών επεκτείνεται, θα μπορούσε να μειώσει την παραγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων έως και κατά 86%.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
https://www.nature.com/articles/s43588-024-00712-6
Η generative AI είναι ένα είδος τεχνητής νοημοσύνης που σχεδιάστηκε για να παράγει νέο περιεχόμενο, όπως κείμενο, εικόνες, ήχο, βίντεο, κώδικα και άλλο δημιουργικό υλικό. Χρησιμοποιεί προηγμένα μοντέλα μηχανικής μάθησης, όπως τα γενικά ή εξειδικευμένα γλωσσικά και οπτικά μοντέλα, για να μάθει πρότυπα και δομές μέσα από μεγάλες ποσότητες δεδομένων και στη συνέχεια να παράγει πρωτότυπα έργα που να μοιάζουν ανθρώπινα δημιουργημένα.
Σημαντικά σημεία για την generative AI περιλαμβάνουν:
- Εφαρμογές: Χρησιμοποιείται σε τομείς όπως η παραγωγή κειμένων, η δημιουργία τέχνης, το design, η παραγωγή μουσικής, η ανάπτυξη παιχνιδιών και η δημιουργία περιεχομένου μάρκετινγκ.
- Μοντέλα AI: Το GPT (Generative Pre-trained Transformer) της OpenAI, το DALL-E για εικόνες, το Midjourney και το Stable Diffusion είναι παραδείγματα γνωστών μοντέλων generative AI που αξιοποιούνται για τη δημιουργία σύνθετων κειμένων, γραφικών ή εικόνων υψηλής ποιότητας.
- Λειτουργία και Τεχνολογία: Η generate AI χρησιμοποιεί νευρωνικά δίκτυα (ιδιαίτερα deep learning) και τεχνικές όπως η μεταφορά μάθησης, με στόχο την κατανόηση και παραγωγή πολύπλοκων και δημιουργικών δομών.
- Δημιουργικότητα και Αυτοματισμός: Εργαλεία generate AI βελτιώνουν τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητα, καθώς μπορούν να προτείνουν ιδέες, να δημιουργούν γρήγορα προσχέδια και να απελευθερώνουν χρόνο για περισσότερο στρατηγικό ή λεπτομερή σχεδιασμό.
- Προκλήσεις και Ηθικά Ζητήματα: Η ευκολία με την οποία παράγονται νέες πληροφορίες φέρνει και προκλήσεις, όπως η καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και η διασφάλιση ότι η παραγόμενη πληροφορία είναι ασφαλής και ακριβής.
Η generate AI επαναπροσδιορίζει τη διαδικασία της δημιουργίας σε ποικίλα πεδία και ανοίγει νέες δυνατότητες σε επαγγελματικό, καλλιτεχνικό και επιστημονικό επίπεδο, αλλά ταυτόχρονα απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και χρήση για την αποφυγή αρνητικών συνεπειών.