Σε αναστολή θέτουν την μέχρι τώρα πολιτική για το άσυλο των Σύρων μεταναστών η μία μετά την άλλη ευρωπαϊκές χώρες, στον απόηχο της ανατροπής του καθεστώτος Άσαντ.
Η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία είναι μερικές από τις τελευταίες χώρες που προχώρησαν σε ανάλογες κινήσεις κίνηση.
Μεταξύ αυτών και η Ελλάδα που, σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο που μίλησε στο Reuters σκοπεύει να προχωρήσει σε πάγωμα των αιτήσεων ασύλου από Σύρους (συνολικά 9.000 περιπτώσεις) ενώ οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στο ΚΥΣΕΑ που συνεδριάζει την Παρασκευή.
Το ενδεχόμενο να παγώσουν τα αιτήματα ασύλου των Σύρων προσφύγων προσωρινά λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας στη χώρα εξετάζει η Ελλάδα ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών που προχώρησαν στην ίδια κίνηση, όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Άλλωστε, όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή θα επιδιώξει να συνομιλήσει το συντομότερο με τον νέο επίτροπο για το μεταναστευτικό, με στόχο να ανταλλάξουν απόψεις για τις εξελίξεις.
Στο ΕΡΤNews και την εκπομπή “Συνδέσεις” μίλησε ο Γενικός Γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής, Μάνος Λογοθέτης με αφορμή την απόφαση ευρωπαϊκών κρατών να αναστείλουν τη χορήγηση ασύλου σε σύρους πρόσφυγες.
“Αυτό που έχει παγώσει και οφείλει να παγώσει είναι το κομμάτι της έκδοσης απόφασης πάνω στο αίτημα. Κι αυτό γιατί πολύ πρόσφατα, μόλις τρεις μέρες πριν, σε έναν πολύ γρήγορο πόλεμο, έναν εμφύλιο που κράτησε κάποιες λίγες μέρες, ανετράπησαν όλα τα δεδομένα που είχαμε για τη χώρα της Συρίας. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που έρχονται στη χώρα υποβάλλουν ένα αίτημα το οποίο έχει το βασικό ισχυρισμό ότι “κινδυνεύω στη Συρία, γιατί υπάρχει ένα αυταρχικό καθεστώς από την κυβέρνηση Άσαντ”. Αυτό δεν υπάρχει πια. Άρα οφείλουμε να επανεξετάσουμε τα δεδομένα. Πολλοί από τους πολίτες θεωρούν ότι το άσυλο είναι κάτι σαν μια ερώτηση και απάντηση. Δεν είναι τόσο απλό. Όπως λέμε χαρακτηριστικά, είναι ένα μεταπτυχιακό. Αναπτύσσεται ένα ολόκληρο σκεπτικό πάνω στα επιχειρήματα που έχεις για το λόγο που κινδυνεύεις στη χώρα από την οποία προέρχεσαι και πάνω στην επίγνωση που έχουμε για τη χώρα αυτή” τόνισε ο κ. Λογοθέτης.
Ο ίδιος σημείωσε ότι δεν υπάρχει πάγωμα ασύλου, με την έννοια ότι δεν γίνονται δεκτές οι αιτήσεις. “Έχει δικαίωμα ο καθένας να έρθει και να υποβάλει αίτημα στην Ελλάδα προφανέστατα. Επίσης υπάρχει η συνέχεια της διαδικασίας. Είναι η συνέντευξη και αυτή γίνεται κανονικά. Όσες συνεντεύξεις έχουν προγραμματιστεί, συνεχίζονται και γίνονται“. “Η διαδικασία που έχει παγώσει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αυτή τη στιγμή είναι το να βγαίνει οριστική απόφαση. Και ξέρετε γιατί; Γιατί οι άνθρωποι που βγάζουν αυτές τις αποφάσεις ζητούν και οφείλουμε να τους δώσουμε καινούργιες οδηγίες για αυτή τη νέα κατάσταση στη Συρία. Ποια είναι η νέα κατάσταση στη Συρία; Κανείς δεν γνωρίζει” πρόσθεσε.
“Έχουμε ένα ομιχλώδες τοπίο για το τι συμβαίνει στη Συρία. Ποιο θα είναι το επόμενο καθεστώς; Χθες, μόλις έγινε η μετάβαση από τον προηγούμενο πρωθυπουργό στο νέο πρωθυπουργό των σουνιτών που θα καταλάβει την εξουσία μεταβατικά. Δίνονται διαβεβαιώσεις από το καινούργιο καθεστώς ότι δεν θα πειράξει άλλους πληθυσμούς, αλλά αυτό μένει να το δούμε. Έχουμε δει πολλά πράγματα στη Συρία κατά το παρελθόν και είμαστε όλοι επιφυλακτικοί. Κάναμε νομίζω το σωστό. Δηλαδή είπαμε ότι για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα καλό είναι να μη βγάλουμε. Η διαδικασία του ασύλου ποντάρει πάνω σε ένα βασικό κομμάτι, ότι είναι μια ισχυρή και αξιόπιστη διαδικασία. Αν αυτή η διαδικασία δεν πατάει πάνω σε συγκεκριμένα δεδομένα, τότε δεν είναι ούτε ισχυρή, ούτε αξιόπιστη. Και αν τρωθεί, επειδή είναι πολύ βασική του διεθνούς δικαίου διαδικασία το άσυλο, θα έχουμε πρόβλημα στο μέλλον” δήλωσε.
“Είναι σίγουρο ότι αρκετό μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού της Συρίας που είχε φύγει από τη Συρία θα επιλέξει τώρα να επιστρέψει. Επίσης σίγουρο είναι ότι μεγάλο κομμάτι της Συρίας που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη Συρία μπορεί να επιλέξει να φύγει από τη Συρία. Θα έχουμε αμφίδρομες κατευθύνσεις. Θα υπάρχει κόσμος ο οποίος θα θέλει να φύγει από τη Συρία γιατί δεν θα είναι ικανοποιημένος από το καινούργιο καθεστώς που θα εγκατασταθεί στη χώρα. Και υπάρχει και μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού που είχε φύγει ακριβώς γιατί δεν ήταν ευχαριστημένο ή κινδύνευε από το καθεστώς που υπήρχε και τώρα θα επιλέξει να επιστρέψει. Είναι πολύ μεγάλος ο πληθυσμός που έχει φύγει. Σίγουρα κάποιος πληθυσμός θα επιλέξει να παραμείνει εκεί που έχει βρεθεί” είπε ο κ. Λογοθέτης.
Όπως είπε, η χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει δώσει περίπου 200.000 προσφυγικά σε Σύρους πολίτες. “Σήμερα αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι ότι περίπου 8.000 άνθρωποι, λίγο παραπάνω από αυτούς βρίσκονται στις δομές μας φιλοξενούμενοι και είναι ακόμα αιτούντες άσυλο” Κανείς από αυτούς δεν έχει εκφράσει το ενδιαφέρον να φύγει, σύμφωνα με τον κ. Λογοθέτη.
“Να θυμίσουμε επίσης ότι στη Συρία είχαμε έναν εμφύλιο πόλεμο από το 2011 και ο εμφύλιος πόλεμος αυτός είναι κύριος με θρησκευτικά χαρακτηριστικά. Είχαμε δύο ομάδες μουσουλμάνων, τους Σουνίτες και τους Σιίτες, οι οποίοι μάχονταν ουσιαστικά μεταξύ τους. Στην πρώτη φάση με το καθεστώς Άσαντ κέρδιζαν οι Σιίτες, άρα οι Σουνίτες ήταν αυτοί που έφευγαν. Σήμερα έχουμε την αντιστροφή του κλίματος. Αυτοί που θα επικρατήσουν θα είναι οι σουνίτες. Άρα οι σουνίτες, οι οποίοι έχουν φύγει από τη Συρία είναι προφανές ότι, πολλοί από αυτούς, θα προσπαθήσουν να επιστρέψουν στη χώρα τους για την ευκαιρία ή για τον απλό επαναπατρισμό τους, που είναι ανθρώπινο” εξήγησε.
Ο κ. Λογοθέτης σημείωσε ότι στη χώρα μας παρατηρούνται αυξημένες ροές μεταναστών τα τελευταία δύο χρόνια. “Έχουμε την ίδια εικόνα και το 2023 και το 2024, ελαφρώς αυξημένη το 2024 γιατί έχουμε και μια καινούργια πύλη εισόδου και είναι η γνωστή της Κρήτης. Να σας θυμίσω ότι φέτος στην Κρήτη έχουμε περίπου δεκαπλάσιο αριθμό ανθρώπων που έρχονται. Πέρυσι δεν είχαμε τέτοια νούμερα και αυτό δίνει μια μεγαλύτερη αύξηση στο νούμερο που είχαμε και πέρυσι που ήταν εξαιρετικά αυξημένο αν το συγκρίνει κανείς με τα προηγούμενα χρόνια. Είχαμε σχεδόν διπλασιασμό των αφίξεων το 2023 και το 2024 σε σχέση με το 2022. Μεγάλο κομμάτι αφορά στις αφίξεις Σύρων“.
Ο κ. Λογοθέτης έκανε γνωστό ότι τις τελευταίες τρεις μέρες, λόγω των γεγονότων, έχουμε μια μείωση των αφίξεων. “Έχουμε παρατηρήσει ότι τις τελευταίες τρεις μέρες που έχουμε αυτές τις εξελίξεις στη Συρία έχει κοπεί αυτό το ρεύμα. Φαντάζομαι ότι και αυτά τα κυκλώματα των λαθροδιακινητών περιμένουν να δουν τι πελατολόγιο θα βρουν τις επόμενες μέρες“.
Όσον αφορά στην Ρόδο, ο Γενικός Γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής σημείωσε ότι η εικόνα στο νησί έχει βελτιωθεί. “Είμαστε ήδη εκεί σε διαβουλεύσεις με την τοπική κοινωνία. Αυτό που χρειάζεται η Ρόδος είναι προφανές γιατί έχουμε δύο καλοκαιρινές περιόδους που αντιμετωπίσαμε τις ίδιες εικόνες. Και πέρσι και φέτος είχαμε ανθρώπους να κοιμούνται στο δρόμο έξω από την Αστυνομική Διεύθυνση. Είναι προφανές ότι θα πρέπει σε κάποια περιοχή της Ρόδου κάπου να υπάρξει ένας μικρός καταυλισμός, προσωρινός, με κράτηση των ανθρώπων αυτών μέχρι να μετακινηθούν στις επίσημες δομές του κράτους, να μην κοιμούνται στο δρόμο. Νομίζω ότι είναι απαράδεκτες εικόνες για έναν από τους μεγαλύτερους τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Σε αυτή τη διαβούλευση είμαστε. Δεν πάει ποτέ το κράτος επιθετικά. Νομίζω ότι είναι κατανοητό και στην τοπική κοινωνία. Πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη. Αυτό ζητάμε και αυτό θα γίνει“.
Στη Γερμανία, η κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει πλέον «τραβήξει χειρόφρενο» στην εξέταση των αιτήσεων ασύλου για Σύρους πρόσφυγες. Σε αναμονή για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στη Συρία, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας, διότι η κατάσταση είναι πολύ συγκεχυμένη.
«Μέχρι στιγμής δυστυχώς δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η εξέλιξη στη Συρία θα είναι ειρηνική και δεν θα πυροδοτήσει νέο κύμα προσφύγων» όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών σήμερα το μεσημέρι.
Σε δήλωσή της επίσης, η Γερμανίδα υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ δήλωσε ότι η αξιολόγηση των αιτημάτων ασύλου που έχουν υποβάλει Σύροι πρόσφυγες που ζουν στη Γερμανία θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στη Συρία.
«Οι συγκεκριμένες πιθανότητες επιστροφής δεν μπορούν να προβλεφθούν αυτή τη στιγμή και δεν θα ήταν επαγγελματικό να κάνουμε εικασίες σε μια τόσο ασταθή κατάσταση», ανέφερε η Φέζερ σε δήλωση.
Σε ό, τι αφορά τις εξελίξεις, ο καγκελάριος Σολτς χαρακτήρισε καλό νέο την πτώση του Άσαντ στη Συρία που καταπίεσε βάναυσα τον λαό του, άφησε αμέτρητους νεκρούς πίσω του και εκατομμύρια πρόσφυγες. Περίπου 1 εκατομμύριο Σύροι πρόσφυγες ζουν στη Γερμανία από το 2011 που ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία ενώ χθες και σήμερα Σύροι πρόσφυγες στη Γερμανία πανηγύρησαν για την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος.
Από την πλευρά της η και η Αυστρία προχώρησε σε αναστολή όλων των διαδικασιών εξέτασης αιτημάτων ασύλου από Σύρους, κατόπιν σχετικού αιτήματος του καγκελαρίου Νεχάμερ από προς τον υπουργό Εσωτερικών Γκέρχαρντ Κάρνερ.
«Έδωσα εντολή στο υπουργείο να προετοιμάσει πρόγραμμα συντεταγμένης επιστροφής και απέλασης προς την Συρία», δήλωσε ο κ. Νεχάμερ και διευκρίνισε ότι αναστέλλεται και το πρόγραμμα οικογενειακής επανένωσης. «Η πολιτική κατάσταση στην Συρία έχει αλλάξει θεμελιωδώς και ραγδαία τις τελευταίες ημέρες», αναφέρει το αυστριακό υπουργείο Εσωτερικών στη σχετική ανακοίνωσή του.
Στην Αυστρία, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, εκκρεμούσαν 12.886 υποθέσεις ασύλου για άτομα συριακής καταγωγής, εκ των οποίων οι 1.146 αφορούσαν οικογενειακή επανένωση.
To δύσκολο στοίχημα της επιστροφής
Η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει περιγράψει τη Συρία ως τη χώρα που συμβαίνει η μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στον κόσμο.
Εκατομμύρια έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από το 2011. Πάρα πολλοί βρίσκονται στην Ευρώπη, αλλά οι περισσότεροι στην Τουρκία και σε άλλες γειτονικές χώρες.
Πολλοί Σύροι, σημειώνει το BBC, καθώς τα νέα για την πτώση του Ασαντ άρχισαν να διαδίδονται μέσα στο Σαββατοκύριακο, άρχισαν να αναρωτούνται: «Πότε θα επιστρέψουμε σπίτι»;
Πολλοί ελπίζουν σε εκείνη την ημέρα που θα αγγίξουν το συριακό έδαφος, όλοι θέλουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, αλλά αυτό που πρέπει να έχει κανείς κατά νου είναι ότι στη χώρα έχει σημειωθεί μια μεγάλη καταστροφή.
Στο άμεσο μέλλον, τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο σχετικά με τη σταθερότητα και την πολιτική σύνθεση της νέας κυβέρνησης.
Και ευλόγως υπάρχουν επίσης ανησυχίες για το πού θα επιστρέψουν αυτοί οι άνθρωποι.
Πολλά σπίτια έχουν ήδη καταστραφεί στον πόλεμο και δεν υπάρχουν πληροφορίες για μαζικές προσπάθειες ανοικοδόμησης.
Σε ορισμένες περιοχές, έχουν γίνει έργα για την ανοικοδόμηση και την ανέγερση μεγάλων κτιρίων, αλλά τίποτα δεν έχει προβλεφθεί για τους ιδιοκτήτες της γης. Υπάρχουν ακόμα τα σπίτια τους εκεί;
Ακολουθούν Δανία, Νορβηγία και Σουηδία
Η Δανία και η Νορβηγία και η Σουηδία ανακοίνωσαν σήμερα πως αναστέλλουν την εξέταση αιτημάτων χορήγησης ασύλου σε Σύρους πρόσφυγες, την επόμενη ημέρα της πτώσης του καθεστώτος Μπασάρ αλ Άσαντ.
Η δανέζικη επιτροπή εξέτασης αιτημάτων προσφύγων «αποφάσισε να αναστείλει τη διεκπεραίωση υποθέσεων που σχετίζονται με πρόσωπα προερχόμενα από τη Συρία, εξαιτίας της άκρως αβέβαιης κατάστασης στη χώρα μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ», αναφέρεται σε ένα δελτίο Τύπου.
Η απόφαση αφορά αυτήν τη στιγμή 69 περιπτώσεις, διευκρινίζεται.
Επιπλέον, «αποφάσισε να αναβάλει την προθεσμία αναχώρησης για τους ανθρώπους που αναμένεται να απελαθούν προς τη Συρία», κάτι που αφορά 50 υποθέσεις, διευκρινίζει.
Το καλοκαίρι του 2020, η Δανία έγινε η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα επανεξέταζε εκατοντάδες υποθέσεις Σύρων προσφύγων με το κίνητρο ότι «η νυν κατάσταση στη Δαμασκό δεν είναι πλέον τέτοιας φύσης που να δικαιολογεί μια άδεια παραμονής ή την παράτασή της».
Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε αναγκαστικός επαναπατρισμός Σύρων προσφύγων προς τη Συρία.
Η Δανία εφαρμόζει μια πολύ περιοριστική πολιτική υποδοχής με στόχο «μηδενικό αριθμό αιτούντων άσυλο». Ενθαρρύνει τις εθελούσιες επιστροφές Σύρων και δεν χορηγεί άδειες προσωρινής διαμονής από το 2015.
Από την πλευρά της, η Νορβηγία αποφάσισε επίσης να αναστείλει την εξέταση υποθέσεων Σύρων προσφύγων, εν αναμονή της σταθεροποίησης της κατάστασης.
«Η κατάσταση στη χώρα παραμένει πολύ ρευστή και ανοικτή», γράφει η Νορβηγική Διεύθυνση Μετανάστευσης σε ένα δελτίο Τύπου.
Η αναστολή της εξέτασης υποθέσεων σημαίνει ότι η Διεύθυνση Μετανάστευσης «δεν θα απορρίπτει ούτε θα αποδέχεται αιτήματα ασύλου Σύρων που ζήτησαν να τους χορηγηθεί άσυλο στη Νορβηγία, προς το παρόν», διευκρινίζει ο οργανισμός αυτός χωρίς να αναφέρει τον αριθμό των σχετικών υποθέσεων.
Η Νορβηγία έλαβε 1.933 αιτήματα ασύλου εκ μέρους Σύρων από τις αρχές του έτους.
Επιπλέον, οι σουηδικές αρχές ανακοίνωσαν σήμερα ότι θα αναστείλουν την εξέταση αιτημάτων ασύλου Σύρων προσφύγων όπως και τις απελάσεις τους, την επόμενη ημέρα της ανατροπής Άσαντ στη Συρία.
«Λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση, δεν είναι απλά εφικτό να αξιολογηθούν τα κίνητρα προστασίας αυτήν την ώρα», δήλωσε σε ένα δελτίο Τύπου ο Καρλ Μπεξέλιους, υπεύθυνος δικαστικών υποθέσεων στο Εθνικό Γραφείο Μετανάστευσης της Σουηδίας. Η επίσημη απόφαση θα ληφθεί αύριο Τρίτη.
Η Σουηδία είναι η δεύτερη χώρα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποδέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό Σύρων, οι οποίοι εγκατέλειψαν τη χώρα τους για να γλυτώσουν από τον εμφύλιο πόλεμο το 2015 και 2016, μετά τη Γερμανία.
Οι αρχές θα αναστείλουν επίσης τις απελάσεις αναμένοντας να ξεκαθαρίσει η πολιτική κατάσταση στη Συρία.
«Στη Συρία, η κατάσταση είναι εύθραυστη και τα πρόσφατα γεγονότα εγείρουν πολλά νομικά ζητήματα που χρειάζονται βαθιά ανάλυση. Μια παρόμοια απόφαση ελήφθη επίσης στο πλαίσιο της ανάληψης της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν το 2021», συμπλήρωσε ο Σουηδός αξιωματούχος.
Ο επικεφαλής του κόμματος των Δημοκρατών της Σουηδίας (ακροδεξιά) Τζίμι Άκεσον, που στηρίζει τον κυβερνητικό συνασπισμό, τάχθηκε υπέρ της αποχώρησης των Σύρων προσφύγων.
Την ίδια ώρα, έχει ξεκινήσει και μια συζήτηση για την αντιπαράθεση για τους Σύρους πρόσφυγες, με στελέχη της συντηρητικής Χριστιανικής Ένωσης να λένε ότι δεν υπάρχουν πλέον βασικοί λόγοι για τη χορήγηση ασύλου στους Σύρους πρόσφυγες.
Τέλος, τα κυβερνητικά κόμματα Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι αλλά και οι Φιλελεύθεροι συνιστούν αυτοσυγκράτηση προς το παρόν.