Πριν από δέκα εβδομάδες ο Μισέλ Μπαρνιέ προειδοποίησε τους Γάλλους βουλευτές η δαμόκλεια σπάθη κρεμόταν από πάνω τους που θα μπορούσε να ωθήσει τη Γαλλία «στο χείλος της αβύσσου».
Και λοιπόν; Η σπάθη έπεσε και το ίδιο και η κυβέρνηση του Μπαρνιέ, αφήνοντας τον Πρόεδρο Μακρόν να αγωνίζεται χθες για να σχηματίσει την επόμενη. Οι δυσκολίες του είναι η κορυφή του παγόβουνου που θα μπορούσε να βυθίσει το ευρωπαϊκό πλοίο.
Υπερβολή; Μπορεί. Η ΕΕ γενικά και η γαλλογερμανική ατμομηχανή της ειδικότερα χρειάζονται επείγουσα επιδιόρθωση, αναφέρει σε άρθρο του ο Giles Whittell.
Η Γαλλία αλλά και η Γερμανία κλυδωνίζονται πολιτικά καθώς ο συνασπισμός του Όλαφ Σολτς κατέρρευσε τον περασμένο μήνα, επομένως οι δύο μεγάλες φιλελεύθερες δημοκρατίες της Ευρώπης δεν έχουν πλέον λειτουργικές κυβερνήσεις.
Καθώς βαθαίνουν τα οικονομικά προβλήματα της ΕΕ – σε ύφεση (Γερμανία) ή φλερτάρουν μαζί της (Γαλλία), οι ΗΠΑ και η Κίνα ετοιμάζονται να αποτελειώσουν ό,τι έχει απομείνει από την παγκοσμιοποίηση επιδιώκοντας τη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη.
Στην επιδίωξή της για ανάπτυξη, ασφάλεια και συνεκτική απάντηση στη μαζική μετανάστευση, η ΕΕ δημιουργεί πολλά ερωτήματα αλλά λίγες πειστικές απαντήσεις.
Francofunk. Επί επτά χρόνια, ο Μακρόν προσπαθεί να πείσει τη χώρα του να πάψει να ζει πάνω από τις δυνατότητές της. Σε μεγάλο βαθμό έχει αποτύχει. Οι φετινοί Ολυμπιακοί Αγώνες και η επαναλειτουργία της Notre-Dame έδειξαν τι μπορεί να κάνει η Γαλλία όταν διακυβεύεται η εθνική της υπερηφάνεια, αλλά ο οικονομικός ισολογισμός είναι άλλο θέμα:
Η Γαλλία πρόσθεσε 1 τρισεκατομμύριο ευρώ στο εθνικό της χρέος για να χρηματοδοτήσει την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid το 2020 και τις επιδοτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία δύο χρόνια αργότερα.
Αυτό το χρέος ανέρχεται πλέον στο 110 τοις εκατό του ΑΕΠ και το έλλειμμα προβλέπεται να ξεπεράσει το 6% φέτος.
Το σχέδιο του Barnier να αρχίσει να τα πληρώνει με περικοπές δαπανών 40 δισεκατομμυρίων ευρώ και αυξήσεις φόρων προκάλεσε μια κοινοβουλευτική εξέγερση από αριστερά και δεξιά και την κατάρρευση της κυβέρνησής του.
Εν συν. Ο Μακρόν δεν λογάριασε το πολιτικό κόστος αρνούμενος να εγκαταλείψει τον στόχο του να αυξήσει το εθνικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στα 64 κάτι που τελικά τον ανάγκασε να προκηρύξει εκλογές και τελικά να οδηγηθεί στην ήττα τον Ιούλιο. Αυτή η αστάθεια βοήθησε να αυξηθεί το κόστος δανεισμού της Γαλλίας υψηλότερα από εκείνη της Ισπανίας για πρώτη φορά από το 2008.
Εν πλην. Ο Μακρόν έχει απέναντί του έναν ευρύ αλλά απείθαρχο συνασπισμό ψηφοφόρων τους οποίους ο Sébastien Maillard του Chatham House χαρακτηρίζει ως
- ανθρώπους που αισθάνονται ότι έχουν χάσει από την παγκοσμιοποίηση, τον πληθωρισμό και τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.
- τους «πολιτισμικά ανασφαλείς», που «αισθάνονται ότι δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στην πατρίδα τους». και
- εκείνους που απλά δεν τους αρέσει το στυλ του Μακρόν – «οριζοντίως και καθέτως».
Πως θα μπορούσε να αντιπαλέψει ένα τέτοιο ετερογενές μέτωπο ψηφοφόρων;
Κακό timing. Η Γαλλία έχει βυθίζεται στην εσωστρέφεια όταν θα έπρεπε αυτή τη στιγμή να ηγείται της μάχης της ΕΕ απέναντι στις απειλές των ΗΠΑ και της Κίνας για το ελεύθερο εμπόριο και την επίθεση της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Γαλλία = Ευρώπη. Μεγάλο μέρος της παράλυσης που πλήττει τη Γαλλία πλήττει και την ΕΕ.
Ο προβλεπόμενος ρυθμός ανάπτυξης 0,8% της ευρωζώνης για το 2024 δεν θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει το δίχτυ ασφαλείας που περιμένουν οι γηρασμένοι πολίτες της ΕΕ ή τις αυξημένες αμυντικές δαπάνες που χρειάζονται.
Ούτε βέβαια θα χρηματοδοτήσει το επενδυτικό κενό των 800 δισεκατομμυρίων ευρώ που επισήμανε ο Μάριο Ντράγκι, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ως βασικό λόγο για την υποτονική ευρωπαϊκή παραγωγικότητα.
Η αποστολή του Μακρόν είναι να κρατήσει τη Μαρίν Λεπέν και το Εθνικό Μέτωπο εκτός εξουσίας, όπως και η αποστολή της ΕΕ είναι να σταματήσει τα ανελεύθερα μέλη της (Ουγγαρία, Σλοβακία, ενδεχομένως Ρουμανία) να τη διχάζουν.
Χαμογελάστε. Οι ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις συγκέντρωσαν περισσότερα από 400 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2015 και 2024 – πάνω από δέκα φορές περισσότερα από την προηγούμενη δεκαετία. Η Κίνα θα χρειαστεί το εμπόριο της ΕΕ όσο και το αντίστροφο, λέει ο Τσαρλς Γκραντ του Κέντρου για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση, ειδικά εάν ο Τραμπ αρχίσει να κλείνει την πρόσβαση στις αμερικανικές αγορές. Και η Γερμανία θα έχει μια κεντρώα κυβέρνηση κάποιου είδους μέχρι τον Φεβρουάριο, ακόμα κι αν ο Σολτς δεν είναι επικεφαλής.
Η υπόλοιπη Ευρώπη. Τόσο οι ευρωσκεπτικιστές και οι φιλοευρωπαϊστές συμφωνούν ότι η ΕΕ έχει ένα θεμελιώδες πρόβλημα. Όπως το θέτει ο Timothy Garton Ash : «Οι πολιτικές που χρειαζόμαστε τώρα είναι ευρωπαϊκές, αλλά η πολιτική παραμένει εθνική». Το μπλοκ χρειάζεται λύσεις που ξεπερνούν αυτές τις πολιτικές και το διακύβευμα είναι μεγάλο αν δεν βρεθούν. Ο Νικ Κλεγκ, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ευρωβουλευτής, λέει ότι το μπλοκ ή θα μεταρρυθμιστεί ή θα πεθάνει.
Η Γαλλία δέχεται μία τελευταία προειδοποίηση για το τίμημα που θα έχει η καθυστέρηση των μεταρρυθμίσεων: Η πρώτη μεγάλη γαλλική παραγωγή του… Les Misérables μετά από 44 χρόνια έκανε πρεμιέρα στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα.
Πηγή: tortoisemedia – Giles Whittell