NewsEdit Την πεποίθηση πως η σεισμική ακολουθία ανοιχτά της Σαντορίνης συνδέεται με ηφαιστειογενή δραστηριότητα εξέφρασε ο καθηγητής γεωλογίας Αβραάμ Ζεληλίδης.
Τα βλέμματα να είναι στραμμένα και στο Κολούμπο, ένα ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά του νησιού, το οποίο ανήκει στο Ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου.
Έγινε γνωστό μετά από μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στις 27 Σεπτεμβρίου 1650. Προκλήθηκε τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε ζημιές μέχρι και σε απόσταση 150 χιλιομέτρων.
Σήμερα έχει ύψος 280 μέτρων (σε σχέση με τον περιβάλλοντα θαλάσσιο πυθμένα) και βρίσκεται περίπου 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κρατήρας του έχει διάμετρο περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Πάτρας εμφανίστηκε κατά 99% βέβαιος πως βρίσκεται σε εξέλιξη έξαρση του ηφαιστείου Κολούμπο και είναι αυτή που προκαλεί το μεγάλο πλήθος των σεισμών στην περιοχή, αποκλείοντας παράλληλα το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού.
Ο κ. Ζεληλίδης επικαλέστηκε ευρήματα των επιστημόνων που βρίσκονται στο πεδίο, οι οποίοι βρήκαν κρατήρες πάνω στη σεισμική επιφάνεια. «Αυτό δείχνει πως το ρήγμα έχει μεγάλη σχέση με τα ηφαίστεια. Τη στιγμή που ανεβαίνει η λάβα και δημιουργεί κρατήρες, θεωρώ ότι συνδέεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα».
Ο καθηγητής ανέλυσε μία σειρά από δεδομένα που παραπέμπουν σε ηφαιστειακή δραστηριότητα και τα συνέδεσε με την εγγύτητα που έχουν τα επίκεντρα των σεισμών με το ηφαίστειο Κολούμπο. «Aκουμπάει το Κολούμπο, ο κρατήρας του Κολούμπο μεγάλωσε, στη Νέα Καμένη αυξήθηκε η θερμοκρασία, στη Νέα Καμένη αυξήθηκε η θολερότητα. Όλα αυτά τα κριτήρια δείχνουν προς τα πού πάμε», είπε ο κ. Ζεληλίδης.
«Συνδυάζοντας αυτά που είπαν όσοι είναι εκεί με άλλα αντικείμενα, καταλήγω ότι κατά 99% πρόκειται για έξαρση του ηφαιστείου», τόνισε.
Ο καθηγητής επεσήμανε ότι το καλύτερο σενάριο είναι να γίνουν 2-3 σεισμοί περί τα 5,5 Ρίχτερ, να εκτονωθεί η πίεση μέσα στο Κολούμπο και να σταματήσουν όλα.
«Για μένα έκρηξη θα γίνει, μακάρι να είναι ήσυχη, να εκτονωθούν οι πιέσεις μέσα στο ηφαίστειο και να έχουμε ήσυχες ροές λάβας που δεν θα τις καταλάβει κανένας», υποστήριξε ο κ. Ζεληλίδης.
Ξεκαθάρισε πάντως ότι δεν είναι απίθανο, όπως το 2011, το επόμενο δεκαήμερο να εκτονωθούν οι πιέσεις μέσα στο Κολούμπο «και να τελειώσουν όλα εδώ». Εκτίμησε στο επόμενο 10ήμερο θα έχουμε είτε την έκρηξη του ηφαιστείου, είτε θα εκτονωθεί το φαινόμενο χωρίς κάποιο μεγάλο γεγονός.
Νομικού: Μετράμε την αναπνοή του Κολούμπο
Ψυχραιμία, συνέστησε η ηφαιστειολόγος Εύη Νομικού μιλώντας από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας για τα τελευταία σεισμικά δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης και της Αμοργού.
«Ο καθρέφτης του υποθαλάσσιου ρήγματος με βαθυμετρία δείχνει τη μορφολογία του Κολούμπος αλλά και τα ρήγματα, που ΟΛΑ εντοπίζονται βορειοανατολικά της Σαντορίνης προς Αρκεσίνη και όχι προς την Αμοργό», τόνισε η ηφαιστειολόγος. «Βλέπουμε πλαγιές ελαφρόπετρας και ο κόκκινος κύκλος δείχνει τις υδροθερμικές καμινάδες, την αναπνοή δηλαδή του ηφαιστείου Κολούμπος», εξήγησε παρουσιάζοντας τα σχετικά διαγράμματα.
Η ηφαιστειολόγος παρέθεσε όλες τις διεθνείς επιστημονικές αποστολές, αναφέρθηκε στους μικροσεισμογράφους που τοποθετήθηκαν «για να διαπιστώνονται μεταβολές» καθώς και στο υποθαλάσσιο παρατηρητήριο Santorini για να επισημάνει: «Γνωρίζουμε πολύ καλά τι συμβαίνει. Δημιουργούμε χάρτες τεκτονικούς που επιβεβαιώνουν ότι τα σημερινά επίκεντρα είναι πολύ πιο μακριά από το επίκεντρο του 1856».
Η ίδια είχε καταδυθεί στο Κολούμπο. «Έχω καταδυθεί στο Κολούμπο. Έχω δει αυτά που δείξατε στο γραφικό. Το μελετάμε πάρα πολύ εντατικά αυτό το ηφαίστειο. Η θερμοκρασία μέσα στις καμινάδες αγγίζει τους 2.000 βαθμούς.
Τον Δεκέμβριο τοποθετήσαμε υποθαλάσσιους σεισμογράφους ώστε να μπορέσουμε να μπορέσουμε να καταλάβουμε τις δονήσεις. Η χρηματοδότηση σταμάτησε τον Νοέμβριο 2024 επομένως δεν είχαμε τη δυνατότητα να πάμε με τα μηχανήματα και να δούμε τι συμβαίνει αλλά πλέον έχει επιλυθεί αυτό.
Υπαρκτό σενάριο
Τοποθετήσαμε σήμερα το πρωί νέους σεισμογράφους στην Καλδέρα της Σαντορίνης. Με αυτό θα μπορέσουμε να μετρήσουμε τη σεισμικότητα της περιοχής. Σε 4 ημέρες θα ανασυρθούν από τον βυθό».
Απαντώντας στο εάν υπάρχει κίνδυνος για το ηφαίστειο, απάντησε πως πρόκειται για μία περιοχή πολύ ενεργή, η οποία εκτός από το Κολούμπο έχει 5 ενεργές ρηξιγενείς ζώνες.
«Το 2011 είχαμε σεισμούς για 14 μήνες αλλά δεν οδήγησαν στην άνοδο του μάγματος, το οποίος μετακινήθηκε στα πλάγια. Δεν πρέπει να έχουμε σεισμούς δίπλα σε ενεργά ηφαίστεια. Μπορεί να γίνουν ρωγμές και το μάγμα να βρει το άνοιγμα και να ανέβει προς τα πάνω».