Δύο χρόνια μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη κάνουν την εμφάνισή τους δύο βίντεο που δεν είχαν παραδοθεί μέχρι τώρα στον Εφέτη Ανακριτή.
Συγκεκριμένα, ο Βασίλης Καπερνάρος ανακοίνωσε ότι προσκόμισε το οπτικό υλικό στον ανακριτή, ως πληρεξούσιος δικηγόρος της εταιρείας Interstar Security. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή του, η πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας καταγράφηκε από την κάμερα 3 στο νότιο μέτωπο της σήραγγας Πλαταμώνα στις 23.03.05, από την κάμερα 5 στο βόρειο μέτωπο της σήραγγας Τεμπών στις 23.13.52 και από την κάμερα 4 στην έξοδο διαφυγής της σήραγγας Τεμπών.
Και τα δύο βίντεο έχουν διάρκεια 33 λεπτά και 41 δευτερόλεπτα. Συγκεκριμένα, ένα βίντεο έχει καταγραφεί από την κάμερα 4, η οποία βρίσκεται εντός της σήραγγας και το δεύτερο βίντεο είναι από την κάμερα 5 στο βόρειο μέτωπο της σήραγγας.
Σύμφωνα με τον νομικό εκπρόσωπο της εταιρείας, η οποία φυλάσσει τις εγκαταστάσεις του ΟΣΕ, τρία βίντεο παραδόθηκαν πριν από δυο ημέρες στον Εφέτη Ανακριτή Λάρισας, όπου καταγράφεται η εμπορική αμαξοστοιχία να διέρχεται από την Σήραγγα Πλαταμώνα, από το Κέντρο Ελέγχου Πληροφορίας Ραψάνης και η τρίτη κάμερα είναι λίγο πριν από την σήραγγα των Τεμπών με τις πλατφόρμες να είναι φορτωμένες με λαμαρίνες και όχι με κάποιο ύποπτο υλικό.
Όπως δηλώνει ο δικηγόρος Βασίλης Καπερνάρος, τα βίντεο είναι από τον Πλαταμώνα και μετά «από τα κέντρα που λαμβάνουν οι κάμερες και διέρχεται το τρένο από τον Πλαταμώνα και μετά μέχρι λίγο πριν το σημείο του τραγικού συμβάντος της σύγκρουσης. Απεικονίζονται λαμαρίνες. Στις τρεις πλατφόρμες μετά τις δυο μηχανές, πρώτη – δεύτερη μηχανή, πρώτη δεύτερη τρίτη πλατφόρμα».
Πηγές από τον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων ανέφεραν στην «Καθημερινή» πως ο Οργανισμός έχει ζητήσει το οπτικό υλικό, το οποίο δεν έλαβε απευθείας και αναμένει την επικύρωση της γνησιότητάς του. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι έκανε μόνη της ανάκτηση, ενώ όπως γράφει η «Καθημερινή» αναμένεται τώρα ο ανακριτής να ζητήσει έλεγχο της γνησιότητας τους.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν, όπως μετέδωσε ο τηλεοπτικός σταθμός, είναι καίρια:
- Γιατί παραδόθηκε στον Ανακριτή υλικό 2 χρόνια μετά την τραγωδία;
- Γιατί διεμήνυαν ότι δεν έχουν βιντεοληπτικό υλικό;
Στα έγγραφα που έχει στην κατοχή του ο ΑΝΤ1, ο Εφέτης Ανακριτής Λάρισας ζητούσε από τον ΟΣΕ, λίγους μήνες μετά το δυστύχημα, να του αποσταλούν οποιαδήποτε υλικά, από την Λεπτοκαρυά, τους Νεους Πόρους, την Ραψάνη.
Η εταιρεία ασφαλείας λίγους μήνες μετά, με επιστολή της στον δικαστικό λειτουργό, ανακοινώνει ότι αποστέλλει 6 επαναγραφόμενους δίσκους από τον σταθμό φόρτωσης στην Θεσσαλονίκη, με το υλικό να έχει σβηστεί.
Αναφερόμενος στα νέα βίντεο με την εμπορική αμαξοστοιχία και στο εάν συνεισφέρουν κάτι στην υπόθεση, ο Τάσος Τέλλογλου είπε: «Αυτοί που τα έχουν δει, όπως ο κ. Καπερνάρος, λένε ότι φαίνεται ξεκάθαρα και να μπαίνει και να βγαίνει η αμαξοστοιχία και να φαίνεται η σύνθεσή της. Δηλαδή, από τι αποτελείται. Πρέπει, όμως, να πω ότι υπάρχει ένα ζήτημα και αυτό είναι η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου δολαρίων: Γιατί τα βίντεο αυτά παραδίδονται τώρα;».
«Εάν αυτά που λέει ο κ. Καπερνάρος, ότι το τελευταίο σημείο που πέρασε (σ.σ. η αμαξοστοιχία) είναι η σήραγγα των Τεμπών, δεν υπάρχει μετά. Μετά είναι η σύγκρουση. Δηλαδή, εάν πραγματικά είναι εκεί, το οποίο θα το δείξει η πιστοποίηση του βίντεο», επισήμανε ο Τάσος Τέλλογλου σχετικά με το φορτίο της αμαξοστοιχίας και για το εάν σε κάποιο σημείο θα μπορούσε να γίνει φόρτωση άλλων υλικών.
Ως προς το γιατί τα βίντεο αυτά έρχονται στο φως της δημοσιότητας δύο χρόνια μετά την τραγωδία, ανέφερε: «Κατά πληροφορίες που έχουμε από την εταιρεία και από τον ΟΣΕ, (σ.σ. τα βίντεο) δεν αφορούσαν στη συγκεκριμένη δικογραφία. Αυτό το γράμμα που δείξαμε εμείς, αφορούσε στην επιστολή Μπακαϊμη προς την εταιρεία για να δώσει τους σκληρούς δίσκους της φόρτωσης και της πορείας της συγκεκριμένης αμαξοστοιχίας μέσα από κάποιους σταθμούς».
«Φαίνεται, λοιπόν, ότι αυτό το βιντεοληπτικό υλικό, το οποίο παραδόθηκε σε στικάκι, δεν είναι το πρωτότυπο και θα πρέπει να γίνει μια διαδικασία για να αποδειχθεί εάν ήταν πρωτότυπο, γιατί έχει ξαναγίνει και με άλλο βίντεο αυτό. Αυτό το βιντεοληπτικό υλικό, λοιπόν, προέρχεται από άλλες δικογραφίες που αφορούσαν στις κλοπές υλικών κατά μήκος της διαδρομής και φυλάσσονταν για να δοθούν στις αντίστοιχες δικογραφίες», απάντησε ο κ. Τέλλογλου στην ερώτηση πώς είναι δυνατόν τα βίντεο να δίνονται στη δημοσιότητα τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Αναφορικά με το ποιος κατέχει το πρωτότυπο βίντεο, ο Τάσος Τέλλογλου είπε κατηγορηματικά ότι βρίσκεται στα χέρια της εταιρείας.
Ερωτηθείς γιατί ο ανακριτής δεν πήγε στην εταιρεία για να αναζητήσει στοιχεία απάντησε: «Κι εδώ κατασχέθηκε το υλικό, αλλά στο γραφείο του. Πήγαν τρία άτομα στο γραφείο του και του το παραδώσανε. Αυτό το υλικό θα εμφανιστεί στη δικογραφία αφού παραδοθεί πρώτα στα Εγκληματολογικά Εργαστήρια της Ελληνικής Αστυνομίας, πιστοποιηθεί ως προς το χρόνο και ως προς αυτό που δείχνει και τη γνησιότητά του – αυτό δεν ξέρω πώς θα γίνει από την Ελληνική Αστυνομία – και στη συνέχεια θα μπορέσουμε να έχουμε ίσως μέσω των οικογενειών μια πρόσβαση σε αυτό το υλικό».
Από την πλευρά του ο Νίκος Χατζηνικολάου προανήγγειλε μια νέα δημοσιογραφική αποκάλυψη την ερχόμενη Κυριακή, η οποία διαψεύδει εν τινί μέτρω όσα είπε ο κ. Καπερνάρος και συγκεκριμένα τις ερμηνείες που έδωσε με βάση αυτό το βιντεοληπτικό υλικό.
Κώστας Λακαφώσης: Έπρεπε να είναι απόρρητο στοιχείο της δικογραφίας – Ψάχνουμε μια άγνωστη καύσιμη ύλη
Για το νέο βίντεο από την σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη που ήρθε στο «φως» της δημοσιότητας, χθες, Παρασκευή (07/02), μίλησε ο πραγματογνώμονας οικογενειών θυμάτων, Κώστας Λακαφώσης.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Λακαφώσης τόνισε ότι, «από την στιγμή που εμείς το βλέπουμε μέσα από ένα βιντεάκι που βγήκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από κάπου, εγώ δεν το θεωρώ ακόμα στοιχείο προς σχολιασμού».
Στο εν λόγω υλικό φαίνεται ότι η εμπορική αμαξοστοιχία περνά μέσα από τη σήραγγα των Τεμπών στις 23:14, μόλις λίγα δευτερόλεπτα πριν από τη μοιραία σύγκρουση, που στέρησε τη ζωή σε 57 συνανθρώπους μας.
«Ψάχνουμε μια άγνωστη καύσιμη ύλη»
Σύμφωνα με όσα είπε στην εκπομπή ΤΩΡΑ ΜΑΖΙ, στο OPEN ο πραγματογνώμονας οικογενειών θυμάτων των Τεμπών, Κώστας Λακαφώσης, «το πρώτο που βλέπουμε είναι ότι κάτι που θα έπρεπε να είναι απόρρητο στοιχείο της δικογραφίας. Μιλάμε για απόρρητα στοιχεία της δικογραφίας, τα οποία βγαίνουν από το επίσημο σύστημα παρακολούθησης καμερών του ΟΣΕ και επίσης δεν καταλαβαίνω γιατί εμπλέκεται μια ιδιωτική εταιρεία όταν ο υπεύθυνος σύμφωνα με τον νόμο είναι ξεκάθαρα ο ΟΣΕ. Το επόμενο ερώτημα είναι γιατί αυτό το βίντεο το έχει στα χέρια του ένας δημοσιογράφος και το εμφανίζει στο twitter, γιατί εγώ δεν το έχω και δεν μπορώ να το πάρω γιατί ακόμη δεν μας το έχει δώσει ο κύριος ανακριτής. Άρα, λοιπόν, αυτό το απόρρητο έγγραφο της δικογραφίας όταν να φτάνει στα χέρια δημοσιογράφου, κάποιος πρέπει να μας πει πως έγινε αυτό. Για να τοποθετηθούμε στο τι βλέπουμε πρέπει πρώτα να ξέρουμε από που το βλέπουμε και αν πιστοποιείται η αυθεντικότητα του. Από την στιγμή που εμείς το βλέπουμε μέσα από ένα βιντεάκι που βγήκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από κάπου εγώ δεν το θεωρώ ακόμα στοιχείο προς σχολιασμού. Ακόμη και αν αποδειχθεί γνήσιο ή μη γνήσιο οτιδήποτε και αν αποδεχθεί δεν αλλάζει την ουσία της διερεύνησης, δεν αλλάζει αυτά που ξέρουμε και αυτά που ψάχνουμε. Ψάχνουμε μια άγνωστη καύσιμη ύλη, η οποία προκαλεί ένα πολύ συγκεκριμένο αποτέλεσμα».
Σύμφωνα με την έκθεση του Αχιλλέα Μιχόπουλου, τεχνικού συμβούλου οικογενειών θυμάτων στα Τέμπη, η παρουσία του εύφλεκτου φορτίου μπροστά από τις λαμαρίνες, προκάλεσε το φαινόμενο του fireball που παρακολουθούμε στα βίντεο. H εξέλιξη του είχε ασυνήθιστα μεγάλη διάρκεια. Αυτό οφείλεται πιθανότατα σε διαδοχικές απελευθερώσεις και ανατροφοδοτήσεις καύσιμης ύλης.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του Γενικού Χημείου του Κράτους, το φορτίο που προκάλεσε το fireball, σύμφωνα με την έκθεση, φέρεται να ήταν μίγμα αρωματικών υδρογονανθράκων που περιείχε βενζόλιο, σε μεγάλη συγκέντρωση, και τουλουόλιο.
Το φορτίο, σύμφωνα πάντα με την έκθεση Μιχόπουλου, ήταν κατανεμημένο σε 3 ομάδες των 4-6 m3, (3 x 4-6 δοχεία του 1 m3). Η σύγκρουση προκαλεί κραδασμούς. Οι λαμαρίνες απελευθερώνονται και παρασέρνουν μαζί τους τις δεξαμενές. Οι σπινθήρες που παράγονται προκαλούν ανάφλεξη. Αργότερα, οι λαμαρίνες των τριών βαγονιών διακρίνονται σε φωτογραφίες να βρίσκονται πάνω στις ράγες, με έντονα σημάδια θερμικής καταπόνησης.

Λαμαρίνες σκορπισμένες πάνω στις ράγες μετά τη σύγκρουση. Stringer / SOOC
Ευρήματα που συμπεριέλαβε στην έκθεση της η ομάδα Anubis και βρίσκονται στα χέρια του ανακριτή, δικαιολογούν την πιθανή μεταφορά φορτίου σε ξύλινη παλέτα με ιμάντα πρόσδεσης. Η παρουσία των παραπάνω σε οποιοδήποτε άλλο βαγόνι της εμπορικής, πέραν των τριών, δε φαίνεται να δικαιολογείται.
Αφενός, γιατί οι άλλες πλατφόρμες της εμπορικής (βαγόνι 4-13) έμειναν άθικτες, άρα δε θα μπορούσε να βρεθεί περιεχόμενο τους στον τόπο του δυστυχήματος. Αφετέρου, καθώς η πρόσδεση τους στα container γίνεται με άλλο, σαφώς πιο σύγχρονο τρόπο.
Fireball και φωτιά : δύο διακριτά φαινόμενα
Τον Δεκέμβριο του 2024, ανάλυση της Χημικής Υπηρεσίας Πειραιά απέδειξε ότι η φωτιά που ακολούθησε δεν προήλθε από τα έλαια σιλικόνης.
Η έκθεση εκτιμά ότι η εμπορική μετέφερε από 8.0 έως 12.7 τόνους πολυαρωματικών υδρογονανθράκων. Η εκτίμηση για τον όγκο του φορτίου τεκμηριώνεται επιστημονικά με μια ανάλυση μοντέλου Cascade Release για το fireball, καθώς και μια σειρά άλλων μετρήσεων και δοκιμών σε επιστημονικά προγράμματα.
Το φαινόμενο που παρατηρούμε στα βίντεο, είναι η πρώτη φάση, το λεγόμενο Fireball. Σε αυτό κάηκαν, βάσει υπολογισμών, από 3.8 έως 5.4 τόνοι. Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση, δεν φαίνεται πως το fireball συνετέλεσε στο θάνατο των θυμάτων.
Η διαρροή των χημικών από τις δεξαμενές μεταφοράς, φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικότερο ρόλο από την πυρόσφαιρα που βλέπουμε στα βίντεο. Η ποσότητα των αρωματικών υδρογονανθράκων που χύθηκε στο έδαφος υπολογίζεται από 8.9 έως 12.6 τόνους. Έτσι, παρατηρούμε σε δεύτερη φάση μια φωτιά σε μορφή pool fire, που εξελίσσεται όχι στην ατμόσφαιρα, αλλά στο επίπεδο που βρίσκονται οι επιβάτες.
Σύμφωνα με την έκθεση, η έναρξη της φωτιάς στο έδαφος τοποθετείται σε χρόνο 01:22” μετά την σύγκρουση. Η φωτιά κατά πάσα πιθανότητα προκλήθηκε από την επαφή του νέφους υδρογονανθράκων με επιφάνεια που είχε υπερθερμανθεί λόγω των τριβών που υπήρξαν και λειτούργησε σαν θερμή πηγή, όπως ένας σπινθήρας.
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, το νέφος μετά την ανάφλεξη προκαλεί αρχικά έκρηξη (detonation). Προκύπτει έντονη διόγκωση του fireball και η καύση στη συνέχεια μεταβαίνει στην απλή καύση (deflagration). Το φαινόμενο περιγράφεται διεθνώς με τον όρο DDT (Detonation-Deflagration-Transition).
Απανθρακωμένοι σοροί ανασύρθηκαν μέσα από τα συντρίμμια των βαγονιών Β1 (κυλικείο) και Β2. Η έκθεση υποστηρίζει ότι, καθώς διασώθηκαν επιβάτες από το κυλικείο χωρίς εγκαύματα λόγω ακτινοβολίας, είναι αδύνατο να απανθρακώθηκε κάποια σορός από το fireball.
Επομένως, η έκθεση υποστηρίζει ότι τα θύματα που επέζησαν της σύγκρουσης, έχασαν τη ζωή τους όχι από το fireball, αλλά από το μείγμα αρωματικών υδρογονανθράκων που συνέχισε να καίει (deflagration) χυμένο στο έδαφος μετά τη σύγκρουση.