Υπόμνημα με μία σειρά ερωτημάτων που έχουν προκύψει από την περασμένη εβδομάδα, όταν κατατέθηκαν στον ειδικό εφέτη ανακριτή Λάρισας, τα τρία βίντεο στα οποία φέρεται να απεικονίζεται, σύμφωνα με την εταιρεία φύλαξης του δικτύου του ΟΣΕ, η πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας, από τη Σήραγγα Πλαταμώνα μέχρι λίγο πριν από το μοιραίο σημείο της φονικής σύγκρουσης στα Τέμπη, υπέβαλε ο κ. Χρήστος Κωνσταντινίδης, σύζυγος θύματος, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, πως «το βιντεοληπτικό υλικό που σας παραδόθηκε, δεν μπορεί να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα», όπως αναφέρει δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών.
«Το νέο διάβημά μας αφορά την πρόσφατη επινόηση περί δήθεν βιντεοληπτικού υλικού που αφορά την εμπορική αμαξοστοιχία που ενεπλάκη στο σιδηροδρομικό έγκλημα των Τεμπών της 28.2.2023» αναφέρεται αρχικά στο υπόμνημα που κατέθεσε ο κ. Κωνσταντινίδης, παραθέτοντας την ανακοίνωση που εξέδωσε η εταιρεία φύλαξης.
Μεταξύ άλλων, στην εν λόγω ανακοίνωση, επισημαίνεται πως «στις 02/03/23 και 09/03/23, χειριστής του Επιχειρησιακού Κέντρου της εταιρείας, κατέβασε 3 βίντεο από 2 σημεία τα οποία δεν ζητήθηκαν ποτέ και δεν αποτελούν Σιδηροδρομικό Σταθμό». Ωστόσο, όπως αναφέρεται πάντα στο υπόμνημα του κ. Κωνσταντινίδη, «όπως προκύπτει από πλείστα όσα στοιχεία, το βιντεοληπτικό υλικό που σας παραδόθηκε, σύμφωνα με την ανακοίνωση, δεν μπορεί να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και είναι προϊόν κατασκευής».
Στη συνέχεια, στο υπόμνημα γίνεται αναφορά στην τροποποίηση της σύμβασης 7910/09.02.2021, που είχε υπογράψει ο ΟΣΕ με την Ιnterstar (σ.σ. εταιρεία φύλαξης του δικτύου του ΟΣΕ), σχετικά με την εγκατάσταση ψηφιακών καμερών υψηλής ανάλυσης στο δίκτυο του ΟΣΕ. Η συγκεκριμένη τροποποίηση γίνεται τον Ιούλιο του 2023, δηλαδή πέντε μήνες μετά την σιδηροδρομική τραγωδία, που έχασαν την ζωή τους 57 άτομα, και με αυτή ουσιαστικά αποφασίζεται η τοποθέτηση καμερών υψηλής ευκρίνειας και στις σήραγγες Πλαταμώνα, Τεμπών, Καλλίδρομου, Όθρυος και Αγίων Αναργύρων, καθώς και τις σήραγγες διαφυγής αυτών.
Συγκεκριμένα, στο έγγραφο που φέρει την υπογραφή του διευθύνοντος συμβούλου του ΟΣΕ, Παναγιώτη Τερεζάκη, και απευθύνεται στην Interstar, με την ένδειξη του κατεπείγοντος, σημειώνεται:
«Για την εγκατάσταση ψηφιακών καμερών υψηλής ανάλυσης τεχνολογίας (IP), εσωτερικά και κατά μήκος των σηράγγων, έτσι ώστε να επιβλέπεται στο σύνολό της η σήραγγα και η διέλευση των αμαξοστοιχιών σε πραγματικό χρόνο. Το συγκεκριμένο έργο αφορά τις σήραγγες Πλαταμώνα, Τεμπών, Καλλίδρομου, Όθρυος και Αγίων Αναργύρων, καθώς και τις σήραγγες διαφυγής αυτών. Μέσω της οπτικής ίνας που θα εγκατασταθεί στο παρόν έργο, η εικόνα και οι συναγερμοί των εικονοληπτών, από τον εσωτερικό χώρο των σηράγγων, θα μεταφέρεται στα Κέντρα Ελέγχου Σηράγγων Λάρισας, Λειανοκλαδίου και ΣΚΑ αντίστοιχα.
Επί πλέον η εικόνα και οι συναγερμοί των εικονοληπτών, θα μεταφέρεται στο Κέντρο Λήψης Σημάτων του Αναδόχου και με προοπτική να μεταφερθεί στο υπό δημιουργία Κέντρο Επιχειρήσεων του ΟΣΕ (Καρόλου 1-3).
Πέραν του ότι θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο η κυκλοφορία των αμαξοστοιχιών, από την είσοδό τους έως στην έξοδό τους από τις σήραγγες καθίσταται δυνατή η άμεση αντίδραση σε τυχόν συμβάν, καθώς και η διαχείριση αυτού, από μακρόθεν και αναλόγως του συμβάντος.
Επί πλέον στις σήραγγες Πλαταμώνα, Τεμπών και Αγίων Αναργύρων θα τοποθετηθούν θερμικές κάμερες, κατά μήκος και ανά 600 μέτρα περίπου».
Την παραπάνω σύμβαση επικαλείται ο κ. Κωνσταντινίδης στο υπόμνημά του προκειμένου να υποστηρίξει πως οι κάμερες την ημέρα που σημειώθηκε το φρικτό δυστύχημα είτε δεν λειτουργούσαν, είτε η εικόνα τους – στην περίπτωση που λειτουργούσαν – δεν μπορούσε να μεταφερθεί στο Κέντρο Λήψης Σημάτων της εταιρείας φύλαξης.
Αίσθηση προκαλούν τα όσα αναφέρει: «Επομένως η πρώτη φορά που κατέστη δυνατό να μεταφερθεί στο Κέντρο Λήψης Σημάτων του αναδόχου, δηλαδή της “Interstar”, με προοπτική να μεταφερθεί στο υπό δημιουργία Κέντρο Επιχειρήσεων του ΟΣΕ εικόνα από τις κάμερες των ανωτέρω σηράγγων, ακόμα και εάν κάποιες από αυτές υπήρχαν, αλλά από πλείστα όσα στοιχεία επιβεβαιώνεται ότι δεν λειτουργούσαν ή και εάν λειτουργούσαν το σήμα τους μεταφερόταν μόνο σε τοπικά και μη επανδρωμένα κέντρα ελέγχου, ήταν πολλούς μήνες αργότερα από το έγκλημα των Τεμπών, καθώς αυτό ήταν εφικτό μόνο μετά την εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών, που ως έργο ξεκίνησε πολύ μετά τον Ιούλιο του 2023.
Επομένως δεν θα ήταν δυνατόν στις 02/03/23 και 09/03/23, «…χειριστής του Επιχειρησιακού Κέντρου της εταιρείας…» να κατεβάσει τα τρία επίμαχα βίντεο, «…από τα δύο σημεία…» εντός των σηράγγων Πλαταμώνα και Τεμπών δεδομένου ότι δεν υπήρχε σχετική δυνατότητα τηλεματικής σύνδεσης των σημείων αυτών με το Επιχειρησιακό της Κέντρο, ακόμα και εάν υπήρχαν λειτουργικές κάμερες εντός των σηράγγων γεγονός που όχι απλώς δεν αποδεικνύεται αλλά διαψεύδεται από αυτοψία τηλεοπτικών συνεργείων».
Μάλιστα, στο υπόμνημα γίνεται ειδική μνεία στην αναφορά της Πυροσβεστικής για τις αυτοψίες που είχε πραγματοποιήσει σε 15 σήραγγες του δικτύου (με ημερομηνία 10 Μαρτίου 2023), στην οποία, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται για τη σήραγγα του Πλαταμώνα ότι «υπάρχουν κάμερες στις δύο εισόδους αλλά δεν υπάρχει προσωπικό να τις παρακολουθεί στο τοπικό κέντρο ελέγχου Αγίου Ραφαήλ». Δηλαδή, σύμφωνα με το έγγραφο της πυροσβεστικής που επικαλείται ο κ. Κωνσταντινίδης, κάμερες υπάρχουν, αλλά στην πράξη είναι μη αξιοποιήσιμες.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, όπως τονίζεται στο υπόμνημα που κατατέθηκε στον ανακριτή Λάρισας, η σχετική ανακοίνωση της Interstar, «δεν προκύπτει ότι ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα σε σχέση με την δυνατότητα ύπαρξης, λήψης και διατήρησης του επίμαχου βιντεοληπτικού υλικού, οπότε ό, τι σας παραδόθηκε είναι προϊόν κατασκευής και συνιστά παρεμπόδιση του έργου της Δικαιοσύνης, οπότε οι υπαίτιοι θα πρέπει να διωχθούν σύμφωνα με το άρθρο 231 ΠΚ».
Ο κ. Κωνσταντινίδης, με το υπόμνημά του ζητά, μεταξύ άλλων, να του χορηγηθούν τα ακριβή αντίγραφα των βίντεο που παραδόθηκαν στον ανακριτή, όπως και το σύνολο των εγγράφων και λοιπών αποδεικτικών στοιχείων που τα συνοδεύουν. Επίσης, ζητεί να κατασχεθούν στην ολότητά τους «τα αυθεντικά βίντεο που κατεγράφησαν από τις κάμερες 4 και 5 τμήματα των οποίων είναι τα εν λόγω βίντεο όπου αυτά ευρίσκονται απαραίτητη προϋπόθεση ελέγχου νομιμότητας και αξιοπιστίας των βίντεο, καθώς και να διευκρινισθεί λεπτομερειακά πως και από ποιόν ανακτήθηκαν τα βίντεο εξ αποστάσεως από το σκληρό δίσκο των καταγραφικών».
«Τέλος θεωρούμε υποχρέωση της ανακρίσεως να ενεργήσει ώστε να διευκρινιστεί πλήρως ο τρόπος που χρησιμοποιήθηκε για να εξαχθούν αυτά τα βίντεο και τον χρόνο κατά τον οποίο έγινε αυτό. Αν αυτό έγινε από ιδιώτη να κατασχεθούν όλοι οι υπολογιστές που ο ιδιώτης χρησιμοποίησε για την πράξη αυτή», προσθέτει ο συγγενής θύματος της τραγωδίας.
Για τα βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας που παραδόθηκαν στον ανακριτή, αλλά και τις συμβάσεις που αφορούν στην εγκατάσταση καμερών στο σιδηροδρομικό δίκτυο απάντησε ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, Παναγιώτης Τερεζάκης , μιλώντας στην εκπομπή του Νίκου Στραβελάκη στον Realfm 97,8.
Συγκεκριμένα, για το εάν υπήρχαν κάμερες που κατέγραφαν τις σήραγγες για λογαριασμό του ΟΣΕ ο Παναγιώτης Τερεζάκης έδωσε μία διαφορετική εκδοχή, λέγοντας ότι «υπήρχαν κάμερες, εκατοντάδες. Φυσικά και γράφανε. Τον Ιούλιο του 2023 έδωσα εντολή με επέκταση σύμβασης στην Interstar να τοποθετήσει καινούργιες ψηφιακές κάμερες που παρακολουθούσαν την συνεχή ροή των τρένων μέσα στην σήραγγα. Οι προηγούμενες ήταν αναλογικές και παρακολουθούσαν και καταγράφανε τις εισόδους και εξόδους των συγκεκριμένων σηράγγων».
Αναφορικά με το εάν το υλικό που κατατέθηκε στον ανακριτή από την Interstar ταιριάζει με την τοποθεσία και τις κάμερες που υπήρχαν στο σιδηροδρομικό δίκτυο ο Παναγιώτης Τερεζάκης διευκρίνισε ότι «ναι οι όψεις που δείχνουν οι κάμερες είναι πραγματικές. Κρατώ και πάλι επιφύλαξη λέω για την αυθεντικότητα του βίντεο ότι όντως οι κάμερες έχουν καταγράψει το συγκεκριμένο τρένο. Το λέω ξεκάθαρα».
«Μέχρι τον Μάιο του 2023 δεν είχε γίνει καμία νύξη απολύτως για να πάρουν βίντεο για την εμπορική αμαξοστοιχία, τίποτα απολύτως», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ.
Για το γεγονός ότι φαίνεται πως ο χειριστής του επιχειρησιακού κέντρου της Interstar κατέβασε τρία βίντεο από δύο σημεία ο Παναγιώτης Τερεζάκης ανέφερε: «Δεν έχουμε τέτοια επικοινωνία. Δεν το ξέρουμε». Σε άλλη ερώτηση αν ο υπάλληλος κατέβασε το υλικό μόνος του απάντησε: «Θα πρέπει να ερωτηθεί ο ίδιος ή η εταιρεία».
Επιπλέον για το εάν γνώριζε την ύπαρξη των βίντεο ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ σημείωσε ότι «όχι, από τα Μέσα Ενημέρωσης την έμαθα γιατί η επικοινωνία είχε γίνει απευθείας, όπως και στα περισσότερα βίντεο και καταγραφικά και δεσμεύσεις σκληρών δίσκων που πήραν κατά καιρούς οι ανακριτικές αρχές, αυτά έγιναν με απευθείας επικοινωνία του εφέτη ανακριτή με την Interstar».
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει μια σειρά αμείλικτων ερωτημάτων, που αφορούν κυρίως τον ΟΣΕ
- Το πρώτο και κυριότερο είναι αν λειτουργούσαν οι κάμερες στα τούνελ των Τεμπών και του Πλαταμώνα, το μοιραίο βράδυ της σύγκρουσης των δύο τραίνων.
- Σε δεύτερο επίπεδο, αν το αρχικό δίκτυο ήταν επαρκές, γιατί ο ΟΣΕ προχώρησε σε νέα σύμβαση για 624 νέες κάμερες υψηλής ευκρίνειας, μόλις τέσσερις μήνες μετά την τραγωδία.
- Επίσης, πρέπει να απαντηθεί τι είδους κάμερες ήταν εγκατεστημένες στο δίκτυο την περίοδο που συνέβη το αδιανόητο σιδηροδρομικό δυστύχημα και τι περιγράφει επ’ αυτού η σύμβαση του 2021.
Όσο τα ερωτήματα αυτά παραμένουν αναπάντητα τόσο ενισχύονται οι αμφιβολίες σχετικά με τις καταγραφές που φέρονται να έγιναν το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και απεικονίζουν το εμπορικό τραίνο.