Ο πόλεμος στην Ουκρανία επανέφερε στην ατζέντα τη συζήτηση για το αν θα πρέπει να επανέλθει η στρατιωτική θητεία σε ορισμένες χώρες.
Στο Βέλγιο, η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία (ή επιστράτευση) έχει καταργηθεί από το 1995, αλλά ο υπουργός Άμυνας Θίο Φράνκεν πρότεινε μια μορφή στρατιωτικής θητείας σε εθελοντική βάση: όλοι οι νέοι (άνδρες και γυναίκες) θα πρέπει σύντομα να λάβουν μια επιστολή που θα τους καλεί να ενταχθούν στον στρατό για ένα έτος.
Το σχέδιο STAR (Ασφάλεια/Υπηρεσία – Τεχνολογία – Φιλοδοξία – Ανθεκτικότητα) προβλέπει αυτή τη στιγμή την αύξηση του στρατιωτικού προσωπικού από λιγότερους από 26.000 το 2021 σε 29.000 μέχρι το 2030. Η κυβέρνηση επιθυμεί να συνεχίσει αυτή την προσπάθεια προσλήψεων και να αυξήσει τον αμυντικό προϋπολογισμό στο 2% του ΑΕΠ του Βελγίου μέχρι το τέλος της νομοθετικής περιόδου. Για να στρατολογηθούν όλοι αυτοί οι εθελοντές, θα πρέπει να επιλυθούν οι δυσκολίες όσον αφορά τις υποδομές και το εποπτικό προσωπικό, λένε τα συνδικάτα. Τα διάφορα κόμματα διευκρίνισαν τις θέσεις τους για το θέμα αυτό στην εκπομπή QR.
Ωστόσο, το Βέλγιο δεν είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που επαναφέρει τη στρατιωτική θητεία: ακολουθεί μια σύντομη επισκόπηση.
Γερμανία
Στη Γερμανία η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία καταργήθηκε το 2011, αλλά η κυβέρνηση του Φρίντριχ Μερτς εξετάζει το ενδεχόμενο επαναφοράς της.
Αυστρία
Στην Αυστρία υπάρχει υποχρεωτική 6μηνη στρατιωτική θητεία για τους άνδρες ηλικίας 18 ετών και άνω, ενώ οι γυναίκες μπορούν να εγγραφούν στον στρατό σε εθελοντική βάση.
Βέλγιο
Στο Βέλγιο, η στρατιωτική θητεία καταργήθηκε το 1995, αλλά η σημερινή κυβέρνηση θέλει να προσλάβει εθελοντές για την άμυνα.
Βουλγαρία
Η Βουλγαρία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2007 και ο στρατός της αποτελείται αποκλειστικά από επαγγελματίες στρατιώτες.
Κύπρος
Στην Κύπρο η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική για τους άνδρες και διαρκεί 14 μήνες.
Κροατία
Στην Κροατία η στρατιωτική θητεία καταργήθηκε το 2008 και ο στρατός αποτελούνταν από εθελοντές. Όμως, από την 1η Ιανουαρίου 2025, επανήλθε η υποχρεωτική δίμηνη στρατιωτική θητεία.
Δανία
Στη Δανία, η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική για τους άνδρες άνω των 18 ετών και διαρκεί από 4 έως 12 μήνες. Όμως η νομοθεσία πρόκειται να αλλάξει: από το 2026, οι γυναίκες θα υπόκεινται επίσης σε στράτευση, αλλά υπό διαφορετικούς όρους από τους άνδρες. Η διάρκεια της στρατιωτικής θητείας πρόκειται επίσης να αλλάξει.
Ισπανία
Η Ισπανία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2001 και την αντικατέστησε με έναν επαγγελματικό στρατό.
Εσθονία
Στην Εσθονία η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική και διαρκεί μεταξύ 8 και 11 μηνών, ανάλογα με την ειδικότητα.
Φινλανδία
Στη Φινλανδία η στράτευση είναι υποχρεωτική για τους άνδρες ηλικίας 18 έως 60 ετών και διαρκεί από 6 έως 12 μήνες, αλλά μπορεί να αντικατασταθεί με πολιτική υπηρεσία. Οι γυναίκες ηλικίας 18 έως 29 ετών μπορούν να υπηρετήσουν ως εθελόντριες.
Γαλλία
Η Γαλλία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 1996, αλλά υπάρχει μια[ εθελοντική στρατιωτική θητεία, η οποία επιτρέπει σε άνεργους νέους ηλικίας 18 έως 25 ετών να μάθουν ένα επάγγελμα ή να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία.
Ελλάδα
Στην Ελλάδα η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική για τους άνδρες ηλικίας 19 ετών και άνω και διαρκεί 12 μήνες.
Ουγγαρία
Στην Ουγγαρία, η στρατιωτική θητεία είναι εθελοντική αλλά μπορεί να υπάρξει επιστράτευση σε περιόδους πολέμου.
Ιρλανδία
Δεν υπάρχει επιστράτευση στην Ιρλανδία και ο στρατός αποτελείται από εθελοντές.
Ιταλία
Στην Ιταλία, η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία καταργήθηκε το 2005. Αλλά υπάρχει νομοσχέδιο για την καθιέρωση υποχρεωτικής εξάμηνης στρατιωτικής ή πολιτικής θητείας για τους νέους 18 έως 26 ετών.
Στρατιωτική εκπαίδευση στη Λετονία το 2022
Gints Ivuskans / AFP
Λετονία
Η Λετονία επανέφερε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2024 για άνδρες ηλικίας 18 έως 27 ετών. Οι γυναίκες μπορούν να το κάνουν σε εθελοντική βάση.
Λιθουανία
Το 2015, η Λιθουανία επανέφερε την υποχρεωτική 9μηνη στρατιωτική θητεία για τους άνδρες ηλικίας 19 έως 26 ετών.
Λουξεμβούργο
Στο Λουξεμβούργο η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία καταργήθηκε το 1967. Αλλά η συζήτηση για την ιδέα της επαναφοράς της υπάρχει στην πολιτική σφαίρα.
Μάλτα
Στη Μάλτα δεν υπάρχει υποχρεωτική στρατιωτική θητεία και ο στρατός αποτελείται από εθελοντές.
Ολλανδία
Η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία ανεστάλη το 1997, αλλά δεν καταργήθηκε επίσημα. Θα μπορούσε να επανέλθει για τους άνδρες ηλικίας 17 έως 45 ετών και για τις γυναίκες ηλικίας 17 έως 23 ετών, εάν οι αρχές το αποφασίσουν λόγω της επιδείνωσης της γεωπολιτικής κατάστασης.
Πολωνία
Η στρατιωτική θητεία καταργήθηκε το 2008 στην Πολωνία, αλλά η κυβέρνηση δρομολογεί ένα πρόγραμμα για την εκπαίδευση 100.000 εθελοντών, ηλικίας μεταξύ 18 και 60 ετών από το 2027.
Πορτογαλία
Η στρατιωτική θητεία δεν είναι υποχρεωτική στην Πορτογαλία από το 2004.
Τσεχία
Η Τσεχία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2004.
Ρουμανία
Η Ρουμανία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2006.
Σλοβακία
Η Σλοβακία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2004.
Σλοβενία
Η Σλοβενία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2003.
Σουηδία
Σε απάντηση στη ρωσική απειλή, η Σουηδία επανέφερε το 2017 την στρατιωτική θητεία, η οποία διαρκεί από 9 έως 15 μήνες. Ωστόσο, η στρατιωτική αυτή θητεία είναι επιλεκτική. Η επιλογή βασίζεται σε απαντήσεις που δίνονται σε ερωτηματολόγιο σχετικά με την υγεία και τα στρατιωτικά κίνητρα, καθώς και σε σωματικά και ψυχολογικά τεστ.
Πηγή: RTBF