Σε τροχιά συνεχούς ανόδου βρίσκονται οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα, δημιουργώντας ολοένα και πιο ασφυκτικές συνθήκες για τα νοικοκυριά που αναζητούν προσιτή στέγη. Οι τιμές έχουν πλέον ξεπεράσει τα ιστορικά υψηλά του 2008, καθιστώντας την αγορά κατοικίας για πολλούς Έλληνες ένα άπιαστο όνειρο — και οι εκτιμήσεις δεν δείχνουν σημάδια αποκλιμάκωσης.
Η ιδιοκατοίκηση, άλλοτε ακλόνητος πυλώνας της ελληνικής μεσαίας τάξης, μοιάζει ολοένα και περισσότερο με άπιαστο όνειρο για την πλειονότητα των νοικοκυριών. Οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα έχουν εκτοξευθεί σε επίπεδα σαφώς υψηλότερα από την εποχή του «φουσκωμένου» 2008, και όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι η ανοδική πορεία δύσκολα θα ανακοπεί στο άμεσο μέλλον.
Τα στοιχεία αποτυπώνουν την πραγματικότητα χωρίς περιθώριο παρερμηνειών. Σύμφωνα με έρευνα της Focus Bari, περίπου ένας στους πέντε Έλληνες εξακολουθεί να διατηρεί την προσδοκία απόκτησης ακινήτου μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια. Ωστόσο, η επιθυμία αυτή συγκρούεται με ένα ιδιαίτερα ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον, όπου το διαθέσιμο εισόδημα αδυνατεί να καλύψει τη διαρκώς διογκούμενη «ψαλίδα» των τιμών.
Μια πιο ψύχραιμη αποτύπωση της κατάστασης δίνει η πρόσφατη μελέτη της Alpha Bank, η οποία δείχνει ότι για το 54% των πολιτών η απόκτηση κατοικίας θεωρείται πλέον απλώς ανέφικτη, ενώ ένα επιπλέον 39% τη χαρακτηρίζει οριακά δυνατή. Ο λόγος είναι απλός: οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται με ρυθμό πολύ υψηλότερο από αυτόν του διαθέσιμου εισοδήματος.
Η Τράπεζα της Ελλάδος καταγράφει εντυπωσιακή αύξηση 13,9% στις τιμές των κατοικιών το 2023 και 8,7% το 2024, ενώ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη οι αυξήσεις κινήθηκαν στο 8,2% και 11,2% αντίστοιχα. Αντιθέτως, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αυξήθηκε με χαμηλότερους ρυθμούς, μόλις 8,1% το 2023 και 5,6% στο εννεάμηνο του 2024. Το χάσμα αυτό, όπως σημειώνει η Alpha Bank, υπονομεύει ουσιαστικά την πρόσβαση σε προσιτή στέγη, αφού ο δείκτης τιμής κατοικίας προς εισόδημα έχει ξεπεράσει πλέον τον μακροχρόνιο μέσο όρο.
Οι «εστίες φωτιάς» της αγοράς
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι τιμές δεν πρόκειται να υποχωρήσουν άμεσα, καθώς η ζήτηση, ιδίως από το εξωτερικό, εξακολουθεί να παραμένει υψηλή. Παράγοντες όπως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb, η ανάκαμψη της οικονομίας, οι επενδύσεις μέσω Golden Visa, αλλά και οι διαρκείς αλλαγές στις φορολογικές πολιτικές, διατηρούν τις πιέσεις ανοδικές.
Η Eurobank, σε δική της ανάλυση, κρούει επίσης τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι πέρα από τη μειωμένη προσφορά, η άνοδος στις τιμές τροφοδοτείται κυρίως από τρεις βασικούς λόγους: την ενίσχυση του τουρισμού και των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών και το διαρκές ενδιαφέρον ξένων επενδυτών για ακίνητα μέσω του προγράμματος Golden Visa.
Η ζήτηση παραμένει ισχυρή
Παρά τις υψηλές τιμές, η ζήτηση συνεχίζει να υπερβαίνει την προσφορά. Η Eurobank, σε δική της ανάλυση, αποδίδει την ανοδική τροχιά των τιμών σε τρεις βασικούς παράγοντες:
- Την ενίσχυση του τουρισμού και τη συνεχιζόμενη εξάπλωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
- Την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας που ενισχύει την επενδυτική δραστηριότητα.
- Το υψηλό ενδιαφέρον ξένων επενδυτών, κυρίως μέσω του προγράμματος Golden Visa.
Οι πρωταθλητές στις αυξήσεις
Την τάση επιβεβαιώνει και η πορεία των τιμών που κατέγραψε ο δείκτης SPI (Spitogatos Price Index) για το 1ο τρίμηνο του 2025. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι τιμές τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση κατοικιών έχουν αυξηθεί αισθητά σε όλη την Ελλάδα.
Πρωταθλήτρια στην ακρίβεια παραμένει η ζώνη των Νοτίων Προαστίων της Αττικής, με τις Κυκλάδες να ακολουθούν, παραμένοντας σταθερός πόλος έλξης για επενδυτές από Ελλάδα και εξωτερικό. Τα Βόρεια Προάστια, η Λευκάδα και τα Χανιά συμπληρώνουν τη λίστα με τις ακριβότερες περιοχές, με τα Χανιά να εμφανίζουν εντυπωσιακή μέση ζητούμενη τιμή 2.636 ευρώ/τ.μ.
Ακόμα πιο αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία για τις περιοχές που σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη. Στο Λεκανοπέδιο, οι «πρωταθλητές» αναδείχθηκαν το Πέραμα (+28,9%), η Δραπετσώνα (+28,3%) και τα Άνω Πατήσια (+23,4%). Αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη, οι υψηλότερες αυξήσεις εντοπίζονται στην Καλλιθέα (+23,4%), στη ζώνη Βούλγαρη-Ντεπώ-Μαρτίου (+23%) και στους Βαρδάρη-Λαχανόκηπους (+22,6%).
Προοπτικές χωρίς… ανάσα
Με βάση τις εκτιμήσεις των τραπεζών και των αναλυτών, οι τιμές των ακινήτων δύσκολα θα σημειώσουν διόρθωση τα επόμενα χρόνια. Αντίθετα, η αγορά δείχνει να βαδίζει προς μια σταδιακή εξισορρόπηση σε υψηλότερα επίπεδα, με τον ρυθμό ανόδου να επιβραδύνεται μεν, αλλά να παραμένει θετικός, έως ότου επιτευχθεί ισορροπία με τη διαρκώς αυξανόμενη εξωτερική ζήτηση.
Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν οι τιμές θα πέσουν — αυτό μοιάζει εξαιρετικά απίθανο — αλλά αν το ελληνικό κράτος και η αγορά θα βρουν τρόπους να επαναφέρουν τη στέγαση σε πλαίσια προσιτά για τους πολίτες, πριν το «όνειρο» μετατραπεί οριστικά σε προνόμιο των λίγων.