Αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν μικρό, πετρώδη εξωπλανήτη που βρίσκεται σε τροχιά εξαιρετικά κοντά στο άστρο του και διαλύεται καθώς η επιφάνειά του εξατμίζεται από τη θερμότητα του άστρου, αφήνοντας πίσω του μια ουρά από σκόνη μήκους έως και 5,6 εκατομμυρίων μιλίων (9 εκατομμυρίων χιλιομέτρων).
Από τη δεκαετία του 1990 έχουν ανακαλυφθεί περίπου 5.800 εξωπλανήτες, αλλά μόνο τέσσερις έχουν παρατηρηθεί να διαλύονται σε τροχιά, όπως ο BD+05 4868 Ab, που είναι ο πιο κοντινός σε εμάς από αυτούς τους τέσσερις, προσφέροντας μια μοναδική ευκαιρία για τη μελέτη της μοίρας αυτών των καταδικασμένων κόσμων.
Ο BD+05 4868 Ab, που βρίσκεται περίπου 140 έτη φωτός μακριά στον αστερισμό του Πήγασου, έχει μέγεθος μεταξύ του Ερμή και της Σελήνης και περιφέρεται γύρω από ένα πορτοκαλί νάνο αστέρι, μικρότερο, ψυχρότερο και λιγότερο φωτεινό από τον Ήλιο, με μάζα και διάμετρο περίπου 70% αυτών του Ήλιου και φωτεινότητα 20%. Η τροχιά του ολοκληρώνεται κάθε 30,5 ώρες, σε απόσταση περίπου 20 φορές πιο κοντινή από αυτήν του Ερμή προς τον Ήλιο.
Η επιφάνεια του πλανήτη εκτιμάται ότι φτάνει σε θερμοκρασίες κοντά στους 3.000 βαθμούς Φαρενάιτ (περίπου 1.600 βαθμούς Κελσίου), με αποτέλεσμα η επιφάνειά του να έχει πιθανώς μετατραπεί σε μάγμα, το οποίο εξατμίζεται και δημιουργεί την τεράστια ουρά ορυκτικής σκόνης που τυλίγεται μέχρι και το μισό της τροχιάς του πλανήτη γύρω από το άστρο.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι ο πλανήτης χάνει με κάθε τροχιά υλικό περίπου ίσο με τη μάζα του όρους Έβερεστ, με τη διαδικασία της αποσύνθεσης να επιταχύνεται καθώς περισσότερη ύλη μετατρέπεται σε σκόνη, μια διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα σε περίπου 1 έως 2 εκατομμύρια χρόνια, μια εξαιρετικά σύντομη περίοδος σε κοσμική κλίμακα.
Η ουρά του πλανήτη αποτελείται από κόκκους ορυκτών που ποικίλουν σε μέγεθος από μεγάλους κόκκους καπνού έως λεπτούς κόκκους άμμου, αν και η ακριβής ορυκτολογική της σύσταση παραμένει προς το παρόν άγνωστη.
Η ανακάλυψη έγινε με τη μέθοδο της διέλευσης, παρατηρώντας τις περιοδικές μειώσεις στη φωτεινότητα του άστρου όταν ο πλανήτης περνά μπροστά του, χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS της NASA, το οποίο παρακολουθεί κοντινά αστέρια για τέτοιες μεταβολές στο φως.
Ο τρόπος με τον οποίο ο BD+05 4868 Ab βρέθηκε σε τόσο κοντινή τροχιά παραμένει ασαφής. Υπάρχει η πιθανότητα να σχηματίστηκε αρχικά πιο μακριά και να μετακινήθηκε κοντά στο άστρο εξαιτίας βαρυτικών επιδράσεων από άλλα ουράνια σώματα.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν περαιτέρω παρατηρήσεις με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA για να μελετήσουν τη σύσταση της ουράς, κάτι που θα μπορούσε να αποκαλύψει πολύτιμες πληροφορίες για τη χημική δομή πετρωδών εξωπλανητών και να συμβάλει στην κατανόηση της ποικιλότητας και της δυνητικής κατοικήσιμότητας πετρωδών κόσμων εκτός του ηλιακού μας συστήματος.
Ο Marc Hon, επικεφαλής της μελέτης από το MIT, επισημαίνει ότι αυτή η ανακάλυψη αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για την εξωπλανητική γεωλογία, καθώς η ουρά περιέχει ορυκτά που μπορεί να προέρχονται από την επιφάνεια, το μανδύα ή ακόμα και τον πυρήνα του πλανήτη, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να μελετηθεί ακόμα και για πλανήτες στο δικό μας ηλιακό σύστημα.