panos_drivas Η Ημέρα της Γης γιορτάζεται κάθε χρόνο από το 1970, στις 22 Απριλίου, με στόχο την κινητοποίηση ανθρώπων, κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και οργανισμών, για ένα καθαρό πλανήτη.
Αμερικανικής εμπνεύσεως, καθιερώθηκε το 1970 στις ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του γερουσιαστή Γκέιλορντ Νέλσον, ενός πολιτικού με περιβαλλοντικές ανησυχίες. Με τα χρόνια, η Μέρα της Γης ξεφεύγει από το αμερικάνικο πλαίσιο, όπου αποδεικνύεται αρκετά δημοφιλής, και εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο.
Φέτος όμως το ενδιαφέρον επιστρέφει και πάλι στις ΗΠΑ αφού ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε μέσα σε τρεις μήνες στην προεδρία των ΗΠΑ να ξεσηκώσει ακόμη και… τους επιστήμονες.
Οι επιστήμονες συνήθως αρέσκονται στην αντικειμενική ουδετερότητα και δεν φημίζονται για άνθρωποι των δρόμων και της μαχητικής διεκδίκησης. Όμως, αυτή τη φορά, αποφάσισαν να διαδηλώσουν μαζικά εναντίον της πολιτικής του νέου Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο κατηγορούν ότι έχει ξεκινήσει πόλεμο κατά της επιστήμης και της ίδιας της πραγματικότητας.
Εδώ και μήνες, πολλοί φορείς, σωματεία και μεμονωμένοι επιστήμονες προετοιμάζονται για τις μαζικές διαμαρτυρίες που έχουν εξαγγείλει για το Σάββατο 22 Απριλίου, όταν θα εορτάζεται διεθνώς και η Μέρα της Γης. Το επίκεντρο θα είναι η πορεία στην πρωτεύουσα Ουάσιγκτον, ενώ ανάλογες πορείες θα γίνουν σε πολλές ακόμη αμερικανικές πόλεις με σύνθημα «Επιστήμη, όχι Σιωπή». Πιθανώς θα πρόκειται για την μεγαλύτερη και πιο συντονισμένη κινητοποίηση επιστημόνων στις ΗΠΑ και όχι μόνο.
Βιολόγοι, γιατροί, κλιματολόγοι, ωκεανογράφοι, ψυχολόγοι και άλλοι νιώθουν ότι απειλούνται από τις πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ που θεωρούν ότι διαπνέονται από αντιεπιστημονικό πνεύμα, από τις προωθούμενες περικοπές στους προϋπολογισμούς αρκετών επιστημονικών φορέων (κυρίως στους τομείς του περιβάλλοντος και της υγείας), καθώς και από τους περιορισμούς στην μετανάστευση ερευνητών από ορισμένες μουσουλμανικές χώρες.
Η μαχητικότητα είναι πιο ορατή μεταξύ των νεότερων επιστημόνων, αλλά την υποστήριξή τους έχουν εκφράσει και θεσμοί του επιστημονικού κατεστημένου, όπως η Αμερικανική Ένωση για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS), που είναι ο μεγαλύτερος επιστημονικός οργανισμός παγκοσμίως σε αριθμό μελών και εκδίδει το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό “Science”. Συνολικά περισσότεροι από 220 επιστημονικοί-ερευνητικοί φορείς έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους.
Η αρχική ιδέα για τις κινητοποιήσεις με τίτλο “March for Science” (Πορεία για την Επιστήμη) έπεσε τον Ιανουάριο και σχεδόν αμέσως η σχετική ιστοσελίδα στο Facebook προσέλκυσε πάνω από 300.000 μέλη. Εκτός από τις ΗΠΑ, θα πραγματοποιηθούν περισσότερες από 500 διαδηλώσεις και άλλες εκδηλώσεις υποστήριξης σε άλλες χώρες. Ο τόνος των διαδηλώσεων αναμένεται να κινείται μεταξύ του «Ναι στην Επιστήμη» και του «Όχι στον Τραμπ».
Δεν λείπουν πάντως και οι επιστήμονες, ιδίως οι πιο συντηρητικοί, που δεν συμφωνούν με αυτές τις αντιδράσεις, θεωρώντας υπερβολική την επιχειρούμενη πολιτικοποίηση του επιστημονικού κόσμου. Όμως οι διοργανωτές αντιτείνουν ότι επί της ουσίας η επιστήμη, θέλοντας και μη, ανέκαθεν είχε και μία πολιτική διάσταση, από τη φυλάκιση του Γαλιλαίου έως την κατασκευή της ατομικής βόμβας.
Όσο για την αντίδραση του ίδιου του Τραμπ, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και τη «Γκάρντιαν», θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι κάτι θα γράψει στο Twitter, αλλά είναι πολύ αμφίβολο αν θα αλλάξει την επιστημονική ατζέντα του. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές των κινητοποιήσεων δηλώνουν από τώρα ότι δεν θα σταματήσουν στις 22 Απριλίου, αλλά θα συνεχίσουν τις αντιδράσεις τους και στο μέλλον.
Σύμφωνα με τους διοργανωτές, «η Πορεία για την Επιστήμη είναι το πρώτο βήμα για ένα παγκόσμιο κίνημα υπεράσπισης του ζωτικού ρόλου που η επιστήμη παίζει στην υγεία μας, στην ασφάλεια, στις οικονομίες και στις κυβερνήσεις».
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ