ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ανησυχία στη Διεθνή Κοινότητα προκαλεί η κλιμακούμενη ένταση στα Σκόπια, με την κατάσταση στα Βαλκάνια να παραμένει έκρυθμη.
Ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης υπό τη Σοσιαλδημοκρατική Ένωση (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ ανακοίνωσε σήμερα ότι θα “εκλέξει” σύντομα μια νέα κυβέρνηση μετά την εκλογή, την Πέμπτη, του Ταλάτ Τζαφέρι στη θέση του προέδρου του κοινοβουλίου, μια ψηφοφορία που συνοδεύτηκε από βίαια επεισόδια.
Αμερικανός απεσταλμένος
Την πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ επισκέφτηκε ο απεσταλμένος του State Department, Χόι Μπράιαν Γι, o οποίος πραγματοποίησε επίσημη συνάντηση με τον αλβανόφωνο νέο πρόεδρο της Βουλής της χώρας Ταλάτ Τζαφέρι, ενώ απαίτησε από τον Πρόεδρο της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ και τους αρχηγούς των κομμάτων να επισπεύσουν την ομαλοποίηση της λειτουργίας των θεσμών.
Η εκλογή του Τζαφέρι στην προεδρία της Βουλής της ΠΓΔΜ, είχε πυροδοτήσει ένταση στην γειτονική χώρα με οπαδούς του εθνικιστή Νικολά Γκρούεφσκι να εισβάλουν στο κοινοβούλιο, τραυματίζοντας βουλευτές του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος.
Η εκλογή του Αλβανού Τζαφέρι στην προεδρία του κοινοβουλίου, μια ενέργεια που χαιρετίστηκε από τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον, προκάλεσε επεισόδια στα Σκόπια: περίπου 100 διαδηλωτές, κυρίως υποστηρικτές του κόμματος VMRO του απερχόμενου πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι, εισέβαλαν στο κοινοβούλιο. Τουλάχιστον εκατό άνθρωποι τραυματίστηκαν, μεταξύ των οποίων ο Ζάεφ και πολλοί βουλευτές. Η ένταση ωστόσο εκτονώθηκε τις επόμενες ώρες και δεν έχουν σημειωθεί άλλα επεισόδια, από την Πέμπτη το βράδυ.
Την ανάγκη σχηματισμού μιας “μεταρρυθμιστικής κυβέρνησης” που “θα οδηγήσει τη χώρα εγγύτερα στην ευρωπαϊκή της ενσωμάτωση” τόνισε ο Αμερικανός αξιωματούχος στους συνομιλητές του, απορρίπτοντας έτσι εμμέσως το ενδεχόμενο διεξαγωγής νέων εκλογών για το οποίο πιέζει ο ηγέτης του VMRO-DPMNE και μέχρι πρότινος πρωθυπουργός Nikola Gruevski.
Μάλιστα για να μην μείνει αμφιβολία ότι η Ουάσιγκτον νομιμοποιεί την νεοσύστατη πλειοψηφία (με 67 βουλευτικές έδρες επί συνόλου 120) που έχει προκύψει από την συνεργασία της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης με τα αλβανικά κόμματα, ο Hoyt Yee συναντήθηκε και με τον Talat Xhaferi, πρώτο στα χρονικά Αλβανό πρόεδρο του κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ. Η καταγγελλόμενη ως “πραξικοπηματική” εκλογή του την Πέμπτη ήταν και η αιτία της εισβολής των εθνικιστών διαδηλωτών στο κτήριο της Βουλής.
Ο Hoyt Yee ανέφερε πως αντιλαμβάνεται ότι υπάρχουν ανησυχίες για το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης (υπαινισσόμενος τις καταγγελίες των Σλάβων εθνικιστών για την “ατζέντα των Τιράνων” με την οποία τα τρία αλβανικά κόμματα συμφώνησαν, παρουσία του Αλβανού πρωθυπουργού Edi Rama, να διεκδικήσουν μεταρρυθμίσεις όπως η μετατροπής της αλβανικής σε επίσημη γλώσσα καθ’ όλη την επικράτεια της ΠΓΔΜ).
Ωστόσο πρόσθεσε: “Δεν βλέπουμε γιατί να μην έχει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία τη δυνατότητα να προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο να υπάρξει συζήτηση για όλα τα θέματα”. Σχολιάζοντας την εκλογή Xhaferi ανέφερε ότι “πρέπει να δοθεί η ευκαιρία αυτή η διαδικασία να συνεχιστεί με τον σχηματισμό κυβέρνησης”, ο οποίος αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις, να αναπτυχθούν οι επιχειρήσεις και να πληρώνονται οι μισθοί.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η αντίδραση του (προσκείμενου στο VMRO-DPMNE) προέδρου της Δημοκρατίας της ΠΓΔΜ, Gjorge Ivanov, ο οποίος από τον Μάρτιο αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Zaev.
Στην συνάντησή του με τον Αμερικανό επισκέπτη ο Ivanov για πρώτη φορά καταδίκασε τα επεισόδια της Πέμπτης και τόνισε ότι όλες οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται μέσω διαλόγου. Ζήτησε μάλιστα από τις ΗΠΑ, ως “στρατηγικό εταίρο” της χώρας του, να βοηθήσουν για την άρση των εμποδίων, προκειμένου, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση της προεδρίας, να καταστεί δυνατή η ανάθεση της εντολής σχηματισμού κυβέρνησης στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό σε συμπλήρωση αποστροφής του ότι ο Zaev και οι εταίροι του θα πρέπει να δώσουν εγγυήσεις ότι θα ενισχυθεί η ενότητα της χώρας και όλα θα εξελιχθούν κατά τις προβλέψεις του Συντάγματος. Τα αδιέξοδα, τόνισε, μπορούν να επιλυθούν, εάν επιδειχθεί πνεύμα ηγεσίας.
Με άλλα λόγια, όσο και αν ελίσσεται, ο Ivanov ήδη προετοιμάζεται για την ανάθεση του σχηματισμού κυβέρνησης στον Zaev. Παράλληλα, το υπουργείο Εσωτερικών απήγγειλε κατηγορίες σε 15 άτομα για τα επεισόδια της Πέμπτης.
Ωστόσο, τα πολιτικά κόμματα εξακολουθούν να επιρρίπτουν την ευθύνη το ένα στο άλλο.
“Ο πρόεδρος του κοινοβουλίου εξελέγη με βάση τον νόμο και μια νέα κυβέρνηση θα εκλεγεί προσεχώς, με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους” αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα η SDSM, όπου κατηγορεί τη δεξιά ότι προσπαθεί να εμποδίσει την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας.
Από την πλευρά του το VMRO κατήγγειλε τον “παντελώς παράνομο τρόπο εκλογής του προέδρου του κοινοβουλίου”. Το VMRO κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Δεκέμβριο με σκοπό να τερματιστεί η πολιτική κρίση. Όμως δεν κατάφερε να αποσπάσει την πλειοψηφία στο 120μελές κοινοβούλιο. Ο πρόεδρος Γκιόργκε Ιβανόφ από την άλλη, αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Ζάεφ που, μαζί με τα αλβανικά κόμματα διαθέτει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο (67 έδρες). Ο πρόεδρος, αλλά και οι υποστηρικτές της δεξιάς που διαδηλώνουν καθημερινά εδώ και πολλές εβδομάδες στα Σκόπια, θεωρούν ότι μια τέτοια κυβέρνηση θα έπληττε την εθνική ενότητα της χώρας.
Απειλεί με πόλεμο ο UCK
Τελευταίο «επεισόδιο», η ανακοίνωση του Αλβανικού Εθνικού Στρατού, γνωστού και ως «UÇK-AKSH», που απειλεί με πόλεμο τα Σκόπια, όπως αναμεταδίδει το Βαλκανικό Περισκόπιο. Σε δήλωσή τους οι Αλβανοί παραστρατιωτικοί απειλούν το πολυεθνικό κρατίδιο ότι θα απελευθερώσουν τα αλβανικά εδάφη του.
«Είμαστε έτοιμοι να απελευθερώσουμε τη γη της Ιλλυρίδας από την κυβέρνηση του Νίκολα Γκρούεφσκι και των συνεργατών του οι οποίοι αντιμετωπίζουν ως ζόμπι στους Αλβανούς.
Σύντομα θα δράσουμε και θα πάρουμε εκδίκηση για τη δολοφονία τους από τους Σλαβομακεδόνες (sllavomaqedonve) για τον θάνατο των αδελφών μας στις γειτονιές Μπρόδετς και Σόποτ του Κουμάνοβο», αναφέρει η δήλωση.
Έκρυθμη η κατάσταση
Την ίδια στιγμή, έκρυθμη παραμένει η κατάσταση στα Σκόπια, καθώς εθνικιστές διαδηλωτές εισέβαλαν την Πέμπτη το βράδυ στο Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ, αφού οι βουλευτές του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και των κομμάτων της αλβανικής μειονότητας εξέλεξαν, για πρώτη φορά, έναν Αλβανό για πρόεδρο της Βουλής.
Ο ηγέτης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Ζόραν Ζάεφ γρονθοκοπήθηκε και τραυματίστηκε ελαφρά μετά την εισβολή των διαδηλωτών στην αίθουσα. Ο Ταλάτ Τζαφέρι είναι ο πρώτος Αλβανός πρόεδρος του Κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ αφότου η χώρα κέρδισε την ανεξαρτησία της από την πρώην Γιουγκοσλαβία, το 1991.
Από τα επεισόδια τραυματίστηκαν συνολικά 42 άτομα, ανάμεσά τους και πολλοί βουλευτές της Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης αλλά και των αλβανικών κομμάτων. Εκτός αυτού, το Κοινοβούλιο εκκενώθηκε τις πρώτες μεταμεσονύκτιες ώρες με επέμβαση της αστυνομίας, που έκανε χρήση χειροβομβίδων κρότου – λάμψης και χημικών, και παραμένει φρουρούμενο από δυνάμεις των αρχών ασφαλείας.
Οι ΗΠΑ καταδίκασαν τα επεισόδια
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μαρκ Τόνερ σε ανακοίνωσή του «καταδικάζει απερίφραστα» τις επιθέσεις εναντίον μελών του κοινοβουλίου της πΓΔΜ την Πέμπτη. «Οι ΗΠΑ καταδικάζουν απερίφραστα τις βίαιες επιθέσεις εναντίον μελών του κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ, που σημειώθηκαν μετά την εκλογή του Ταλάτ Τζαφέρι ως προέδρου της Βουλής», υπογράμμισε ο Αμερικανός αξιωματούχος.
«Οι ΗΠΑ απευθύνουν έκκληση στις αρχές της ΠΓΔΜ να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων των μελών του κοινοβουλίου, να ερευνήσουν διεξοδικά την επίθεση και να κάνουν να λογοδοτήσουν τα πρόσωπα που διέπραξαν τις βίαιες ενέργειες» τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση.
Βολές Ρωσίας στις ΗΠΑ: Προσχεδιασμένη ενέργεια με καθοδήγηση «ξένων συμβούλων»
Το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών σχολιάζοντας την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στα Σκόπια, μετά τα συμβάντα στο κοινοβούλιο, κάνει λόγο σε ανακοίνωσή του για προσχεδιασμένη ενέργεια που έγινε με την καθοδήγηση «ξένων συμβούλων».
«Μια τόσο ακαριαία συντονισμένη αντίδραση αναμφισβήτητα επιβεβαιώνει ότι αυτό που συνέβη σχεδιάστηκε εκ των προτέρων, με την σιωπηρή έγκριση “ξένων συμβούλων” της “Σκοπιανής αντιπολίτευσης και επιβεβαιώνει εκ νέου την θέση που λέει ότι κύρια αιτία της παρούσας πολιτικής εσωτερικής κρίσης στην ΠΓΔΜ είναι ωμή παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις αυτής της χώρας», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του ρωσικού υπ. Εξωτερικών.
Επικρίνοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ για την στάση που τήρησαν στα γεγονότα, επισημαίνει ότι «οι επίσημοι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πρεσβευτές μιας σειράς ευρωπαϊκών χωρών και οι ΗΠΑ έσπευσαν χωρίς καθυστέρηση να χαιρετίσουν ‘τον νέο πρόεδρο’, για την ακρίβεια, τον πρώην διοικητή του φιλοαλβανικού, λεγόμενου “Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού”, του UCK».
Παράλληλα στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται ότι «ενώπιον μας βλέπουμε μια απροκάλυπτη χειραγώγηση της βούλησης των πολιτών, με στόχο να ανατρέψουν την νόμιμη κυβέρνηση».
Το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών επισημαίνει επίσης ότι η «περαιτέρω εξέλιξη της κατάστασης με βάση το σενάριο αυτό, οι απόπειρες να αλλάξουν την χώρα στην βάση της λεγόμενης ‘τυραννικής πλατφόρμας’, εγκυμονούν αύξηση της έντασης και διολίσθηση της κατάστασης σε μια σύγκρουση μεταξύ των εθνοτήτων».
«Αυτό που συνέβη είναι απαράδεκτο», τονίζει η Γερμανία
Σε εκτενές ρεπορτάζ της Deutsche Welle για τις πολιτικές εξελίξεις στα Σκόπια αποκαλύπτεται η έντονη καταδίκη του γερμανικού ΥΠΕΞ για τις σκηνές βίας που εκτυλίχθηκαν στη χώρα.
«Αυτό που συνέβη χθες είναι απαράδεκτο» δήλωσε στο κυβερνητικό “μπρίφινγκ” στο Βερολίνο ο εκπρόσωπος του υπουργείου Μάρτιν Σέφερ. Αφού χαρακτήρισε αυτούς που εισέβαλαν στη βουλή ως «προφανώς τραμπούκους», ο κ. Σέφερ κατέστησε σαφές ότι αυτή η συμπεριφορά δεν συνάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες.
«Ελπίζουμε ότι επί τη βάσει του συντάγματος της ΠΓΔΜ θα συγκροτηθεί πλέον μία νέα κυβέρνηση». Το Βερολίνο «αναμένει» από την υπηρεσιακή κυβέρνηση «να φροντίσει για την τάξη και την ασφάλεια στη χώρα» δήλωσε ο εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΕΞ,
Μογκερίνι: Ανησυχητική η κατάσταση
Η κατάσταση στα Σκόπια είναι ανησυχητική, δήλωσε χθες το πρωί, προσερχόμενη στην άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, στη Μάλτα, η ύπατη εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι. Οπως ανέφερε, «θεωρούμε ότι η άσκηση βίας είναι απαράδεκτη, ιδιαίτερα όταν συμβαίνει στον χώρο της δημοκρατίας, το Κοινοβούλιο. Πιστεύουμε ότι στα Σκόπια θα πρέπει να σεβασθούν όλοι τις θεσμικές αρχές της δημοκρατίας και να αποφευχθούν τέτοιες καταστάσεις, ιδιαίτερα επικίνδυνες».
Προειδοποιήσεις
Από την πλευρά του, ο Πίτερ Φέιθ, ο οποίος βοήθησε στη διαπραγμάτευση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας για τον τερματισμό των συγκρούσεων μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας και ανταρτών της Αλβανίας το 2001, προειδοποίησε για περαιτέρω κλιμάκωση.
Όπως είπε στο Reuters, οι εθνικιστές στα Σκόπια «παίζουν με τη φωτιά. Το επόμενο που μπορώ να εικάσω -και εύχομαι να μη συμβεί- είναι να βγουν τα όπλα στους δρόμους όπως το 2001. Αν συμβεί αυτό, θα μπούμε γρήγορα στην άβυσσο ενός εμφυλίου πολέμου».
Πηγή: iefimerida.gr