ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Η έναρξη λειτουργίας της Προανακριτικής για το σκάνδαλο της φαρμακευτικής Novartis εισάγει την πολιτική αντιπαράθεση από την πρώτη φάση της καταγγελίας, των πρώϊμων αποκαλύψεων, της εικασίας και των ακραίων πολιτικών συγκρούσεων στην ουσία του κοινοβουλευτικού ελέγχου και, αργότερα -σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις- στην εμβάθυνση της δικαστικής διερεύνησης.
Σεραφείμ Π. Κοτρώτσος
Ουδείς μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα που θα καταλήξουν όλα αυτά. Τα πολιτικά πρόσωπα που φέρονται να εμπλέκονται έχουν ήδη χαράξει το γήπεδο μέσα στο οποίο θα κινηθούν. Μηνύσεις, αγωγές, καταγγελίες για πολιτική σκευωρία και διώξεις αντιπάλων, αμφισβήτηση της αξιοπιστίας των προστατευόμενων μαρτύρων είναι τα βασικά “όπλα” σε αυτή τη μάχη.
Από την άλλη πλευρά η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει ακόμα εάν θα επιλέξει να εξαντλήσει τα περιθώρια έρευνας στην Προανακριτική ή εάν θα προτιμήσει την διαπίστωση της παραγραφής των αδικημάτων και την αναπομπή της δικογραφίας στη Δικαιοσύνη. Πιθανότερο είναι, προσώρας, το δεύτερο.
Τις προηγούμενες ημέρες, ωστόσο, παράλληλα με την υπόθεση της Novartis ήρθαν στο φως και στοιχεία που εστάλησαν από τη γερμανική Δικαιοσύνη σχετικά με μίζες που δόθηκαν από το 2003 έως το 2007 σχετικά με τα έργα κατασκευής του μετρό της Αθήνας. Όπως και στο σκάνδαλο της Siemens, έτσι και στο μετρό, οι αναφορές στη γερμανική Δικαιοσύνη κάνουν λόγο για ροές “μαύρου χρήματος” προς τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα της περιόδου εκείνης. Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια, δηλαδή.
Και έπονται και άλλα. Τι συμβαίνει, για παράδειγμα, με τα περίπου 400 εκατ. που χρωστούν Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ στις τράπεζες από τον υπέρογκο δανεισμό και την κακοδιαχείριση της τελευταίας 15αετίας; Πως αισθάνεται, άραγε, ο πολίτης που αδυνατεί να πληρώσει την εφορία και τα δάνειά τους στις τράπεζες και κινδυνεύει από κατασχέσεις λογαριασμών και πλειστηριασμούς, όταν μαθαίνει πως τα παλαιά κόμματα ρυθμίζουν προνομιακά και σε βάθος …εκατονταετίας τον δανεισμό που προκλητικά και άνευ εγγυήσεων είχε λάβει;
Η κυβέρνηση λογικά αξιοποιεί και θα αξιοποιήσει όλες αυτές τις αποκαλύψεις.
Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ κατά την 40χρονη ηγεμονία τους απέκτησαν μεγάλες ντουλάπες και στις ντουλάπες αυτές χώρεσαν πολλοί σκελετοί. Στο σκάνδαλο Siemens, για παράδειγμα, οι καταθέσεις στην εισαγγελία του Μονάχου βρίθουν από αποκαλύψεις για πολιτικό χρήμα που κατέληξε στα ταμεία των δύο κομμάτων εξουσίας. Σε μία, τουλάχιστον, περίπτωση, αυτή του 1 εκατ. μάρκων που δόθηκαν στον Θόδωρο Τσουκάτο, αυτό φαίνεται να έχει επιβεβαιωθεί και στη σχετική δίκη που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών πιστεύουν πως Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ βυθίστηκαν στα βαθιά και σκοτεινά νερά της πολιτικής διαφθοράς. Αυτή τη γενικευμένη αίσθηση θα την εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση, δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά ο Αλέξης Τσίπρας διαθέτουν σαφές ηθικό πλεονέκτημα έναντι εκείνης της πολιτικής περιόδου.
Βεβαίως, η αξιωματική αντιπολίτευση με δηλώσεις στελεχών της και δημοσιεύματα του αντιπολιτευόμενου Τύπου επιχειρούν να πλήξουν αυτό το πλεονέκτημα. Ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ, για παράδειγμα, έφθασε στο ακραίο σημείο να δηλώσει δημοσίως πως “ο πρωθυπουργός τα παίρνει”, και έχει δεσμευθεί πως θα τεκμηριώσει αυτή την καταγγελία.
Είναι, όμως, εξαιρετικά δύσκολο να εξομοιωθεί η όποια “διπλοθεσία” της νύφης του πρωθυπουργού, ή ένας διοικητής νοσοκομείου που ήταν ιδιοκτήτης…βουλκανιζατέρ, με τα δισεκατομμύρια από μίζες, υπερκοστολογήσεις, δάνεια κομμάτων, θαλασσοδάνεια σε ημέτερους επιχειρηματίες και άλλα πολλά.
Μία ντουλάπα γεμάτη σκελετούς και κακοφορμισμένες ενοχές δεν μπορεί να συγκριθεί με έναν μικρό φοριαμό με …αραχνούλες.
Ενώ, λοιπόν, ο Αλέξης Τσίπρας την ώρα που διαχειρίζεται την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια βάζει στο τραπέζι τα διλήμματα μεταξύ του ενοχικού παλαιού κομματικού συστήματος και του νέου που αυτός επαγγέλλεται και το οποίος όπως υποστηρίζει προσβλέπει στην μεταμνημονιακή εποχή, οι ηγεσίες της Ν.Δ και του ΠΑΣΟΚ διαπράττουν ένα μεγάλο σφάλμα.
Αντί να καταγγείλουν τις ζοφερές περιόδου της ανοχής των προκατόχων τους (αλλά και στελεχών που ακόμα πρωταγωνιστούν στον δημόσιο βίο και παρεμβαίνουν συχνά, όπως συμβαίνει με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη) σε σκάνδαλα που βύθισαν το πολιτικό σύστημα στην ανυποληψία και τη χώρα στην χρεοκοπία, σπεύδουν να υπερασπίσουν τις κολάσιμες αυτές συμπεριφορές. Το κάνουν προφανώς γιατί δεν θέλουν να προκαλέσουν εσωστρέφεια και να διαταράξουν τις εσωκομματικές ισορροπίες. Όμως, με αυτό τον τρόπο, εντείνουν έτι περαιτέρω την αμφιβολία των πολιτών σχετικά με την πολιτική ηθική των κομμάτων τους.
Οι επόμενες εκλογές οι οποίες εκτός απροόπτου θα διεξαχθούν τον Μάϊο του 2019 θα είναι μία αναμέτρηση εξαιρετικά υψηλής πόλωσης. Θα είναι οι πιο “σκληρές” εκλογές εδώ και δεκαετίες. Και θα “παιχθούν” στο τρίπτυχο οικονομία (έξοδος στις αγορές, φορολογία, συντάξεις κλπ)- εθνικά θέματα- διαφθορά.
Με πιθανή απρόβλεπτη παράμετρο τα θέματα “νόμου και τάξης” που θα προσπαθήσει να βάλει στην ατζέντα η Ν.Δ, εφόσον, μάλιστα, συντρέξουν και άλλα γεγονότα, όπως αυτά που είδαμε τις τελευταίες ημέρες.
Η πορεία της οικονομίας και ο τρόπος που θα γίνει η έξοδος από τα μνημόνια και η …είσοδος στις αγορές θα εξαρτηθεί, βεβαίως, από τους χειρισμούς της κυβέρνησης και τον βαθμό της ανοχής που θα επιδείξουν οι δανειστές, είναι, όμως, ευάλωτη και ανοικτή στον λεγόμενο “γεωπολιτικό κίνδυνο”. Για παράδειγμα, το ύψος του υπερπλεονάσματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα του τουρισμού. Οιαδήποτε αρνητική εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή μας, πολλώ δε μάλλον στα ελληνοτουρκικά, ίσως επηρεάσει επί τα χείρω αυτή την πτυχή της οικονομίας.
Αυτός είναι, άλλωστε, ένας επιπλέον λόγος που η κυβέρνηση επιδεικνύει ψυχραιμία και κατεβάζει τους τόνους έναντι όσων συμβαίνουν με την Τουρκία και γι αυτό επιδιώκει να κλείσει το μέτωπο του Σκοπιανού και να κερδίσει γεωπολιτικό κεφάλαιο και να ενισχύσει τις συμμαχίες της διεθνώς.
Στην ατζέντα της πολιτικής διαφθοράς, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας έχει σαφές προβάδισμα και διαθέτει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Κι αυτό μπορεί να μην κρίνει από μόνο του το πολιτικό κλίμα και την έκβαση της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης, είναι, ωστόσο, βέβαιο πως μπορεί να τα επηρεάσει σημαντικά.
Το γεγονός ότι η ψαλίδα στις δημοσκοπήσεις κλείνει σε συνδυασμό με την αμηχανία της Ν.Δ σε μια σειρά θέματα (π.χ της ονομασίας των Σκοπίων και, φυσικά, τα σκάνδαλα) επιβεβαιώνουν αυτή την αίσθηση…