Μπατονέτες, καλαμάκια, αναδευτήρες του καφέ: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικύρωσε σήμερα, με μεγάλη πλειοψηφία, το τέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αρχής γενομένης από το 2021, της χρήσης πλαστικών μιας χρήσης που μολύνουν τους ωκεανούς. Περίπου δέκα κατηγορίες προϊόντων, που περιλαμβάνουν επίσης τα κουβέρ, τα πιάτα ή ακόμη τις βάσεις στήριξης για μπαλόνια θα απαγορευτούν, αν υπάρχουν εναλλακτικές.
Για άλλα προϊόντα, κυρίως τις πλαστικές συσκευασίες για τρόφιμα έτοιμα για κατανάλωση, ο σκοπός είναι να περιοριστεί η κατανάλωσή τους σε εθνικό επίπεδο και να υπάρχουν πιο αυστηροί κανόνες για την κατασκευή, τον σχεδιασμό και την επισήμανσή τους.
«Το πλαστικό δηλητηριάζει τις θάλασσές μας, σκοτώνει τους κατοίκους τους, και μας απειλεί, εμάς, στο τέλος της αλυσίδας. Ήταν επείγον να αναλάβουμε δράση», δήλωσε η Βελγίδα Φρεντερίκ Ρις (ομάδα Alde, φιλελεύθεροι), εισηγήτρια του κειμένου, που εγκρίθηκε με 560 ψήφους υπέρ, 35 κατά και 28 αποχές.
Η ΕΕ επιτίθεται επίσης στα λεγόμενα οξο-βιοδιασπώμενα (που φέρουν καταχρηστικά τη επισήμανση βιοδιασπώμενα), στις συσκευασίες για φαγητό και στα ποτήρια από πολυστυρόλιο, αξεσουάρ, γνωστά σε όσους παραγγέλλουν φαγητό απέξω.
Η νομοθεσία, για την οποία οι ευρωπαϊκοί θεσμοί κατέληξαν σε συμφωνία σε τέλη Δεκεμβρίου, ορίζει εξάλλου έναν στόχο συλλογής στο 90% για τα πλαστικά μπουκάλια έως το 2029.
Τα μπουκάλια αυτά πρέπει να περιέχουν κατά 25% ανακυκλώσιμο προϊόν στην κατασκευή τους έως το 2025 και κατά 30% έως το 2030.
Το κείμενο ενισχύει επίσης την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», ιδιαίτερα για τη βιομηχανία του καπνού, που θα πρέπει να καλύψει, αρχής γενομένης το 2023, το κόστος της συλλογής και ανακύκλωσης των φίλτρων των τσιγάρων, που είναι αληθινή πληγή για το περιβάλλον, αφού πρόκειται για το δεύτερο πλαστικό προϊόν μιας χρήσης που απορρίπτεται πιο συχνά στην ΕΕ.
«Μια γόπα που πετιέται στον ωκεανό μολύνει από 500 έως 1.000 λίτρα νερού», υπογράμμισε η Φρεντερίκ Ρις.
Τα προϊόντα που καλύπτονται από τη νομοθεσία αντιπροσωπεύουν, σύμφωνα με την Επιτροπή, τουλάχιστον το 70% των θαλάσσιων απορριμμάτων, απόβλητα των οποίων βρίσκονται σε πολλά είδη όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι φώκιες, οι φάλαινες ή τα πτηνά αλλά και ψάρια και μαλάκια που προορίζονται για την ανθρώπινη διατροφή.
Παρουσιάζοντας την πρότασή της τον Μάιο του 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέμεινε στο κίνδυνο να υπάρχουν περισσότερα πλαστικά από ψάρια στους ωκεανούς έως το 2050, αν δεν γίνει τίποτα στη καταπολέμηση της ρύπανσης.