Οι προοπτικές που ανοίγει για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου η ενίσχυση των δεσμών της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ και οι ενεργειακές ανακαλύψεις, ήταν το αντικείμενο επενδυτικού συνεδρίου που διοργάνωσε το Economist στη Νέα Υόρκη, με συμμετοχή των υπουργών Οικονομικών και Ενέργειας της Κύπρου, Χάρη Γεωργιάδη και Γιώργου Λακκοτρύπη, του αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών για ενεργειακά θέματα, Φράνσις Φάνον, αναλυτών, διπλωματών και εκπροσώπων ενεργειακών και επενδυτικών εταιρειών.
Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν και ο τομεάρχης Εξωτερικών και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος συμμετείχε σε πάνελ με τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Νεγροπόντε και τον εκτελεστικό διευθυντή της Αμερικανο-Εβραϊκής Επιτροπής (AJC), Ντέιβιντ Χάρις, με θέμα την αλλαγή του γεωπολιτικού τοπίου στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ευρώπη.
Ο κ. Κουμουτσάκος ανέφερε ότι η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου αποκτά κρίσιμο ρόλο για τη διεθνή σταθερότητα, ασφάλεια και οικονομική ανάπτυξη και ο τομέας της ενέργειας συνιστά τον παράγοντα – κλειδί, λειτουργώντας ως καταλύτης που δημιουργεί δυναμική για στενότερη συνεργασία στην περιοχή. Υπογράμμισε εξάλλου ότι το «φιλόδοξο project» του EastMed για τη μεταφορά αερίου από την ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, μέσω Ελλάδας και Ιταλίας, συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Ο Έλληνας βουλευτής είπε πως καμία χώρα δεν εξαιρείται από τις τριμερείς και άλλες συνεργασίες στην περιοχή, ωστόσο η Τουρκία δεν συμμετέχει σε αυτό το δίκτυο συνεργασίας, έχοντας αυτοαποκλειστεί, διότι δεν δέχεται τους κανόνες του παιχνιδιού.
Σημείωσε ότι όλες οι χώρες τη περιοχής έχουν οριοθετήσει μεταξύ τους τις ΑΟΖ τους, εκτός της Τουρκίας, που έχει προβλήματα με όλους τους γείτονές της.
«Το δόγμα της Τουρκίας για μηδενικά προβλήματα με τους γείτονές της, έχει μετατραπεί σε μηδενικούς γείτονες χωρίς προβλήματα», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι όλες οι χώρες της Μεσογείου θα πρέπει να στέλνουν τα σωστά μηνύματα και να είναι αισιόδοξες για το μέλλον.
Ο κ. Κουμπουτσάκος αναφέρθηκε στη νομοθετική πρωτοβουλία Μενέντεζ-Ρούμπιο για την ανατολική Μεσόγειο και ευχήθηκε η Τουρκία να λάβει σοβαρά υπόψη τα μηνύματα και να διορθώσει την πολιτική της.
Ο πρώην αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Νεγρεπόντε, είπε πως οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν την ενισχυμένη συνεργασία που καταγράφεται ανάμεσα στις δημοκρατίες της ανατολικής Μεσογείου, την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας πολύ σημαντική αυτή τη νέα γεωπολιτική εξέλιξη.
Σε σχέση με την προσέγγιση Ελλάδας και Κύπρου και Ισραήλ είπε πως δεν μπορούσε ποτέ να φανταστεί το πού θα έφταναν, με βάση τις εμπειρίες του από την Ελλάδα, όταν υπηρέτησε στη δεκαετία του ’70 ως γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη. Αναφέρθηκε στη σημαντική βελτίωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, που θα βελτιωθούν ακόμη περαιτέρω μετά την επίλυση της διαφοράς Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, εκτιμώντας ότι με αυτόν τον τρόπο φεύγει μια σκιά που διαχρονικά υπήρχε στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Αναφέρθηκε δε, στις τελευταίες εξελίξεις γύρω από τα εντοπισμένα κοιτάσματα στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, τονίζοντας ότι αυτές ενισχύουν περαιτέρω τη δυναμική στον τομέα της ενέργειας, με εύλογο αντίκτυπο και σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Αναφέρθηκε και στον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Αίγυπτος στις συνεργασίες για το ενεργειακά και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο κ. Νεγροπόντε τέλος, χαρακτήρισε στο πλαίσιο αυτό, «σημαντική διπλωματική εξέλιξη» την πρόσφατη κοινή συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο με τους ηγέτες της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου.
Ο εκτελεστικός διευθυντής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (American Jewish Committee), Ντέιβιντ Χάρις, έδωσε το ιστορικό της βελτίωσης των σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, σημειώνοντας τον ρόλο που διαδραμάτισαν οι ηγεσίες της αμερικανοεβραϊκής και της ελληνομερικανικής κοινότητας και ο αείμνηστος πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Είπε πως τα τελευταία χρόνια, βλέποντας τη συνεχή ανάπτυξη και σύσφιξη των σχέσεων με κυβερνήσεις της κεντροαριστεράς, της δεξιάς και της αριστεράς, αποδεικνύεται ότι οι σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ έχουν γίνει θεσμός, θα διαρκέσουν και θα αναπτυχθούν, αποτελώντας και κίνητρο για δυνητικούς επενδυτές.
«Με τη διαπίστωση ότι χρειάζεται μια εναλλακτική στρατηγική έναντι της Τουρκίας, η οποία δεν μπορεί να είναι ο μοναδικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, έχουμε πλέον μια μεγάλη αλλαγή στην ανατολική Μεσόγειο», παρατήρησε ο Ντέιβιντ Χάρις.
«Η συνεργασία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ δείχνει το δρόμο για την ασφάλεια στην περιοχή κι αυτό το βλέπουν οι ΗΠΑ», εκτίμησε, προβλέποντας ότι οι τρεις χώρες θα καταστούν άγκυρες της διεθνούς κοινότητας στην ανατολική Μεσόγειο, μαζί με ορισμένες αραβικές χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία και ίσως ο Λίβανος.
Μάλιστα παρομοίασε τη συνεργασία που υπάρχει στα ενεργειακά, με την συνεργασία του Άνθρακα και Χάλυβα στην Ευρώπη.
«Δεν είμαστε αφελείς ότι θα γίνει εν μια νυκτί, όμως υπάρχουν οι προοπτικές», είπε ο ηγέτης του AJC, που χαρακτήρισε την Τουρκία, το Ιράν και τη Ρωσία ως τα τρία ρίσκα για την περιοχή.
Χάρης Γεωργιάδης
O υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Χάρης Γεωργιάδης, είπε ότι μετά την προκατάληψη των προηγούμενων ετών για την ανατολική Μεσόγειο, η οποία είχε συνδεθεί με συνθήκες αστάθειας, σήμερα διανοίγεται μια νέα προοπτική, η οποία ενισχύεται χρόνο με τον χρόνο και είναι σε θέση να μετασχηματίσει την περιοχή. Απηύθυνε δε, μήνυμα προς δυνητικούς επενδυτές: «Ρίξτε μια πιο προσεκτική ματιά στην περιοχή, ώστε να διαπιστώσετε τα πλεονεκτήματα».
Ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου μίλησε για μια εξαιρετική σχέση και συνεργασία ανάμεσα στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδα. «Το Ισραήλ είναι παγκόσμιος ηγέτης στην καινοτομία και η πτήση από την Κύπρο είναι μόλις 25 λεπτά. Η Ελλάδα αφήνει τα χειρότερα πίσω και είναι έτοιμη να κάνει μια νέα αρχή. Παραμένει στην ΕΕ και είναι ίσως η πιο όμορφη χώρα στον κόσμο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δυναμική της στον τουρισμό. Η Κύπρος αποτελεί πλέον ένα οικονομικό success story και οι αναπτυξιακές προοπτικές της παραμένουν ιδιαίτερα δυναμικές μεσοπρόθεσμα», σχολίασε μεταξύ άλλων ο κ. Γεωργιάδης.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στις ευκαιρίες που δημιουργούν οι εξελίξεις στο πεδίο της ενέργειας, όπου η Κύπρος «κάνει σταθερά βήματα, με αυτοπεποίθηση». Όπως είπε, η πόρτα είναι ανοιχτή και στην Τουρκία, προκειμένου να συμμετάσχει σε αυτό το δίκτυο συνεργασίας, μέσα από την επίλυση του Κυπριακού και τη βελτίωση των σχέσεων με τη Δύση.
Ο διευθυντής του γραφείου Οικονομικών Υποθέσεων του Ισραήλ στη Νέα Υόρκη,
Ίνον Έλροϋ, είπε πως «σήμερα, αν σε ενδιαφέρει η καινοτομία και δεν είσαι στο Ισραήλ, ίσως χάνεις κάτι» και επισήμανε ότι 350 παγκόσμιες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στον τομέα του R&D στη χώρα του.
Ο κ. Έλροϋ υπογράμμισε τις στενές σχέσεις ανάμεσα στο Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα, σε τομείς όπως η ασφάλεια, η οικονομική ανάπτυξη και το περιβάλλον. Το 25% των επενδυτών στην Κύπρο είναι Ισραηλινοί, τόνισε ο κ. Elroy, σημειώνοντας ότι τα projects που υλοποιούν από κοινού ισραηλινές και ελληνικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο προγραμμάτων όπως το Horizon 2020, είναι για το Ισραήλ τα περισσότερα απ’ ό,τι με κάθε άλλη χώρα.
Ο ίδιος στάθηκε στην προοπτική που καταγράφεται στο πεδίο της ενέργειας, τονίζοντας ότι η Ευρώπη χρειάζεται διαφοροποίηση των πηγών της και το Ισραήλ βρίσκεται σε κοντινή απόσταση, με σημαντικές δυνατότητες κάλυψης των αναγκών της. «Έχει σοβαρούς λόγους να επενδύσει κανείς στο Ισραήλ», συμπέρανε ο κ. Έλροϋ.