Μετά τον κύκλο των συναντήσεων με τους πολιτικούς αρχηγούς σχετικά με την ψήφο των αποδήμων, ο πρωθυπουργός έχει ενώπιόν του την εξής κατάσταση:
-“Ναι” από την Φώφη Γεννηματά και μάλιστα χωρίς αστερίσκους αλλά με μια προσθήκη ως επίμετρο που έχει να κάνει με την συμφωνία των δύο για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας που θα προέρχεται από τον κεντροαριστερό χώρο.
-“Ναι” από τον Κυριάκο Βελόπουλο που θα συναινέσει θεωρώντας πως το υπερσυντηρητικό ακροατήριο των ομογενών (κυρίως των ΗΠΑ και της Αυστραλίας) θα στηρίξει εκλογικά τις εθνικιστικές απόψεις του,
-“Όχι” από τον Αλέξη Τσίπρα, παρά το συναινετικό κλίμα, καθώς η μία βασική “κόκκινη γραμμή” που έχει θέσει ο ΣΥΡΙΖΑ καταπατάται από την κυβέρνηση: η ψήφος των Ελλήνων της διασποράς θα είναι, κατά το σχέδιο του Μαξίμου, ισότιμη και άρα θα προσμετράται στο εθνικό εκλογικό αποτέλεσμα.
Το πρόβλημα είναι μείζον. Το ακροατήριο των ομογενών (ιδιαίτερα οι εκτός Ευρώπης) είναι ως επί το πλείστον μεγάλης ηλικίας, με ιδεολογικές και πολιτικές ρίζες που ανάγονται στην Ελλάδα πριν τη δικτατορία ή στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Έχουν μεγαλώσει και γαλουχηθεί να θεωρούν ακόμα και την σοσιαλδημοκρατία…”κομμουνισμό”. Με εξαίρεση, λοιπόν, τους νέους που έφυγαν στα χρόνια της κρίσης αναζητώντας εργασία στο εξωτερικό, ένα τέτοιο εκλογικό ακροατήριο είναι πολύ κοντά στη Ν.Δ. Ο Αλέξης Τσίπρας λέει σε συνομιλητές του πως “δεν μπορεί ένας Έλληνας που ζει εδώ και 20 ή 30 ή και περισσότερα χρόνια στο Σικάγο να αποφασίζει για τα εργασιακά δικαιώματα, τις συντάξεις και άλλα μείζονα θέματα που αφορούν τους Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα”. Πρέπει, δηλαδή, να εκπροσωπείται στο Κοινοβούλιο, αλλά όχι με τρόπο που η ψήφος του να επηρεάζει το εκλογικό αποτέλεσμα και να αναιρεί, ενδεχομένως, την απόφαση του εκλογικού σώματος.
Για παράδειγμα, εάν προσέλθουν και ψηφίσουν 500.000 Έλληνες της διασποράς, έχει μετρηθεί πως κατά 70-80% θα ψηφίσουν Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως εάν με βάση το εθνικό αποτέλεσμα πρώτο κόμμα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ με διαφορά μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ψήφων, το αποτέλεσμα μπορεί να ανατραπεί. Ακόμα περισσότερο, όταν με τον ισχύοντα ή κάποιον ανάλογο εκλογικό νόμο το πρώτο κόμμα παίρνει μπόνους εδρών.
Μέχρις ώρας και με βάση αυτά τα δεδομένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαθέτει 158 βουλευτές και μπορεί βασίμως να ελπίζει ότι θα λάβει τους 22 βουλευτές του ΚΙΝΑΛ (μένει να διαπιστωθεί εάν οι αντιδράσεις του Γιώργου Παπανδρέου, Χάρη Καστανίδη κ.ά θα καταλήξουν σε διαφωνία) και τους 10 βουλευτές της Ελληνικής Λύσης (158+22+10=190). Χρειάζεται, όμως, 200 ψήφους στη Βουλή για να περάσει ο σχετικός νόμος.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης εμφανίστηκε, για ακόμα μία φορά, με θολή γραμμή βάζοντας κάποιες προϋποθέσεις (περιφέρειες αποδήμων) δίχως τόσο ουσιαστικό περιεχόμενο. Ως εκ τούτου η απόφασή του θα είναι καθαρά πολιτική και θα εξετάσει ίσως το γεγονός της γενικότερης θέσης του έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του αριστερού ακροατηρίου του, αφού μια ταύτιση με τη Ν.Δ ίσως να του στοιχίσει πολιτικά. Εάν, ωστόσο, ο άνθρωπος που θεωρείται από τη Ν.Δ ότι κατέστρεψε την Ελλάδα, αποφασίσει να υιοθετήσει το σχέδιο του Κυριάκου Μητσοτάκης (ενδιαφέρον “συμβιβασμός”), τότε η κυβέρνηση θα βρεθεί με 199 (!!!) ψήφους στη Βουλή (9 βουλευτές έχει το Μέρα25) και θα χρειάζεται μία ψήφο για να περάσει το εμβληματικό νομοσχέδιο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φιλοδοξεί με αυτό τον τρόπο να εμφανίσει εαυτόν ως ικανό να προκαλέσει συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων και να συσπειρώσει το μεγάλο μέρος της Βουλής και, παράλληλα, να δείξει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολιτικά απομονωμένος.
Για να φτάσει, πάντως, τον “μαγικό” αριθμό 200 χρειάζεται τη σύμφωνη γνώμη του ΚΚΕ και του Δημήτρη Κουτσούμπα. Οι πληροφορίες θέλουν τον Τάκη Θεοδωρικάκο να έχει ανασύρει την παλαιά (νεανική) ιδιότητα του γραμματέα της ΚΝΕ και να καταβάλλει κάθε δυντή προσπάθεια να πείσει τον Περισσό υιοθετώντας θέσεις και ικανοποιώντας αιτήματα.
350.000 ομογενείς με ΑΦΜ
Κατηγορηματικά απέρριψε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για μη ισότιμη αντιμετώπιση της ψήφου των ομογενών ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος, μιλώντας το πρωί της Τρίτης στο ΘΕΜΑ 104.6.
Ο κ. Θεοδωρικάκος είπε ότι, εκτός από αυτό το θέμα, η κυβέρνηση συζητά όλα τα υπόλοιπα και εξέφρασε την ελπίδα ότι είναι εφικτό να βρεθεί ένας κοινός τόπος, ενόψει και των συναντήσεων του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς. ο υπουργός ήταν ξεκάθαρος και για το ποιοι και με ποιες προϋποθέσεις θα έχουν δικαίωμα ψήφου.
Όπως είπε δεν ισχύει το επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ ότι η κυβέρνηση θέλει να πάει δυο τρεις γενιές πίσω, τονίζοντας ότι θα γίνει επικαιροποίηση της λίστας στους εκλογικούς καταλόγους, μέσω του taxisnet.
Οι πολίτες ελληνικής υπηκοότητας δηλαδή που θα έχουν δικαίωμα ψήφου θα πρέπει να διαθέτουν και ελληνικό ΑΦΜ. Και προσδιόρισε τον αριθμό σε περίπου 350.000 ανθρώπους, δίνοντας τέλος στη σχετική φιλολογία περί πολύ υψηλότερου αριθμού ομογενών που, ίσως και να αλλοιώσουν τη σύνθεση του εκλογικού σώματος.
Να σημειώσουμε πως από το 1987 είναι υποχρεωτικό οι Ελληνες πολίτες να έχουν αριθμό Φορολογικού Μητρώου.
Οι όροι του ΚΚΕ
Τρεις αμετάκλητους όρους για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού έθεσε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, αφήνοντας ανοιχτό μόνο εφόσον εκπληρωθούν και οι τρεις αυτοί όροι να προσμετράται η ψήφος των ομογενών στην επικράτεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός δήλωσε ανοιχτός να σκεφτεί και να συζητήσει όλα τα θέματα. Ωστόσο για παράδειγμα παραδέχθηκε ότι εξετάζει σοβαρά την επιστολική ψήφο, η οποία αποτελεί “κόκκινη γραμμή” για το ΚΚΕ, αλλά τη ζητά το ΚΙΝΑΛ με την πρόεδρο του οποίου Φώφη Γεννηματά συναντήθηκε νωρίτερα ο κ.Μητσοτάκης σε συναινετικό κλίμα.
Το κλίμα στη συνάντηση με Κουτσούμπα δεν ήταν προφανώς το ίδιο συναινετικό, σε κάθε περίπτωση πάντως ο γγ του ΚΚΕ δήλωσε στον κ.Μητσοτάκη και το ίδιο είπε και στη δήλωση του ότι περιμένει να δει τη γραπτή πρόταση της κυβέρνησης για το σχέδιο νόμου για να τοποθετηθεί οριστικά.
Πηγές του Περισσού τόνιζαν ότι το ΚΚΕ δε μπαίνει σε λογικές παζαριού, δηλαδή δε θα εξετάσει να υποχωρήσει σε κάποιον από τους όρους του εάν τηρηθούν οι υπόλοιποι. Με άλλα λόγια για να δεχθεί το ΚΚΕ να ψηφίσει θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά και οι τρεις όροι που έχει θέσει, γιατί όπως έλεγαν από τον Περισσό μόνο έτσι διασφαλίζεται ότι δε θα αλλοιωθεί το εκλογικό σώμα. Ανέφεραν επίσης ότι η πρόταση του ΚΚΕ βασίζεται στο γερμανικό μοντέλο και είναι συνολική. Σημειωτέον επίσης ότι οι όροι που θέτει το ΚΚΕ για ελληνικό και δη ενεργό ΑΦΜ και χρονικό όριο διαμονής στο εξωτερικό έρχονται σε αντίθεση με τη λογική στην οποία συμφώνησαν Μητσοτάκης- Γεννηματά για ψήφο όλων όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι ο κ.Κουτσούμπας είπε στον κ.Μητσοτάκη πως ενώ καλλιεργείται ένα κλίμα ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα προστατέψουν την Ελλάδα απέναντι στην Τουρκία, οι δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και κυρίως του γγ της Συμμαχίας Γενς Στολτενμπεργκ διαψεύδουν αυτές τις προσδοκίες.
Στη δήλωση του μετά τη συνάντηση ο κ.Κουτσούμπας είπε ότι “Οπωσδήποτε πρέπει να εξασφαλιστεί η ψήφος των ομογενών, των Ελλήνων που εργάζονται, ζουν και σπουδάζουν σε άλλες χώρες με συγκεκριμένα κριτήρια”.
Επανέλαβε ότι το ΚΚΕ θεωρεί ότι οι έχοντες δικαίωμα ψήφου από τον τόπο διαμονής τους “Πρέπει να έχουν σχέση με την Ελλάδα, περιουσία, οικογένεια, αυτό να εκφράζεται με τον ΑΦΜ ο οποίος δεν πρέπει να είναι γενικά και αφηρημένα, αλλά να φορολογείται, να αφορά φορολογητέα περιουσία, περιουσιακά στοιχεία, κατοικία, να υπάρχει κάποια κατοικία στην Ελλάδα, να έχει σχέσεις δηλαδή ο μετανάστης, ο απόδημος με τη χώρα και να έχει και λόγο έτσι ώστε να ψηφίζει και να εκφράζει τη θέση του για την εκάστοτε πολιτική ηγεσία που εκλέγεται και τους νόμους που πλήττουν και τον ίδιο και τον αφορούν, και το εισόδημά του κλπ”. Σημειωτέον δηλαδή ότι το ΚΚΕ όχι μόνο ζητά να έχουν ΑΦΜ οι έχοντες δικαίωμα ψήφου από τον τόπο διαμονής τους, αλλά αυτό να είναι ενεργό.
“Δεύτερο κριτήριο σοβαρό εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να είναι εύλογο το χρονικό διάστημα που απουσιάζει από την Ελλάδα, δεν μπορεί να έχει φύγει πριν 100 χρόνια και να έχει κάνει οικογένεια δεύτερης, τρίτης, τέταρτης γενιάς με βάση το “δίκαιο του αίματος”. Πρέπει δηλαδή να ορίζεται συγκεκριμένα με βάση, για παράδειγμα, ενδεικτικά τριάντα χρόνια, θα μπορούσε να είνα αυτό το κομβικό διάστημα που απουσιάζει. Έτσι πιάνονται και όλοι οι μετανάστες που έφυγαν την περίοδο της κρίσης ή έφυγαν να σπουδάσουν και δεν βρίσκονται στην Ελλάδα” πρόσθεσε ο κ.Κουτσούμπας
Ως τρίτο στοιχείο, ο γγ του ΚΚΕ ανέφερε το ζήτημα της “έκφρασης της ψήφου. Αποκλείουμε την επιστολική ψήφο στο συγκεκριμένο ζήτημα, πρέπει να είναι αυτοπρόσωπη η εκλογή, όπως γίνεται και με όλους τους Έλληνες πολίτες εδώ στην Ελλάδα είτε ζουν στην Αλεξανδρούπολη και ψηφίζουν στην Αθήνα, ή στην Κρήτη και ψηφίζουν αλλού. Και βεβαίως να υπάρχουν εκλογικά τμήματα, παραβάν με ευθύνη των πρεσβειών, των προξενείων και βεβαίως οπουδήποτε αλλού μπορούσαν να δημιουργηθούν τέτοια εκλογικά τμήματα που να διευκολύνουν την έλευση των αποδήμων Ελλήνων στο χώρο για να ψηφίσουν”.
Ο κ.Κουτσούμπας κατέληξε λέγοντας ότι: “Φυσικά όλα αυτά τα ζητήματα θα προσμετρώνται οπωσδήποτε στην ψήφο του εκλογικού αποτελέσματος του συνολικού, τα συζητάμε αυτά τα ζητήματα, θα δούμε τις διαδικασίες και που θα καταλήξει ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση, θα συμμετάσχουμε σε αυτή τη συζήτηση και η τελική μας στάση θα καθοριστεί από το πως θα έλθει το νομοσχέδιο για τη ψήφο των αποδήμων στη Βουλή και τι ακριβώς θα προβλέπει για όλα αυτά τα ζητήματα που θέσαμε. Εκεί θα είναι και η οριστική μας στάση”. Με αυτό τον τρόπο έδειξε ότι ζητήματα όπως το να ψηφίζουν οι Ελληνες του εξωτερικού στην περιφέρεια που είναι εγγεγραμμένοι ή βουλευτές Επικρατείας τα θεωρεί τεχνικά, αλλά και ότι δε θα δώσει κανενός είδους συναίνεση εάν δεν δει γραπτές τις θέσεις της ΝΔ και δεν συμφωνηθεί ποιο θα είναι ακριβώς το εκλογικό σώμα.
Το “Ναι” του Βελόπουλου
Θετικός χωρίς όρους στην ψήφο των ομογενών δήλωσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Έκανε λόγο για αυτονόητο δικαίωμα που έχουν οι ομογενείς και πρόσθεσε: “Είμαι άνθρωπος της ομογένειας, γεννήθηκα στη Γερμανία και θεωρώ αυτονόητο οι Έλληνες ομογενείς να ψηφίζουν στην Ελλάδα. Είναι δικαίωμά τους. Δεν μπορεί να ψηφίζει ο κάθε ελληνοποιηθείς Ιμπραήμ, Χασάν και Μεχμέτ και να μην ψηφίζει ο Κώστας, ο Νίκος ο Σταύρος.
Άρα, σε αυτό συμφωνούμε επί της αρχής” καταλήγοντας: “Στις λεπτομέρειες θα τα βρούμε, είμαστε βέβαιοι γι’ αυτό, γιατί μας ενώνει ο κανόνας της λογικής, ότι οι ομογενείς είναι Έλληνες και πρέπει να τους δώσουμε το δικαίωμα να ψηφίσουν.”
Εν αναμονή ο Βαρουφάκης
Με τη στάση του Γιάνη Βαρουφάκη, του τελευταίου εκ των πολιτικών αρχηγών που συνάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επισφραγίζεται η επιχείρηση απομόνωσης του ΣΥΡΙΖΑ για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.
Ο κ.Βαρουφάκης στην ουσία δεν έθεσε κόκκινες γραμμές, καθώς εμφανίστηκε ευέλικτος στο θέμα της δημιουργίας περιφερειών αποδήμων που είχε θέσει. Συγκεκριμένα, και αυτό θα θέσει στο διάλογο με το υπουργείο Εσωτερικών το οποίο θα αναλάβει να συγκεράσει τις θέσεις των κομμάτων σε ένα νομοσχέδιο, ο κ.Βαρουφάκης ζητά να περάσει στη συνταγματική αναθεώρηση διάταξη που θα θέτει όριο τα οκτώ χρόνια διαμονής στο εξωτερικό για να ψηφίζει κανείς στην εκλογική περιφέρεια του.
Καθώς και να ξεκαθαρίσει ο κ.Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής ότι αυτό είναι το πρώτο στάδιο και ότι στη συνέχεια θα ανοίξει ο δρόμος για περιφέρειες αποδήμων. Παραμένει κατά τα λοιπά σταθερά κατά της επιστολικής ψήφου. Δηλαδή ουσιαστικά ζητά οι Έλληνες του brain drain να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής τους, ενώ δέχεται μία δήλωση Μητσοτάκη για τις περιφέρειες αποδήμων ώστε σε δεύτερη φάση να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής τους και οι Έλληνες κάτοικοι εξωτερικού δεύτερης και τρίτης γενιάς.
Συνομιλώντας με δημοσιογράφους πάντως στη Βουλή ο κ.Βαρουφάκης εκτίμησε ότι δε θα διασφαλιστούν οι 200 ψήφοι γιατί το ΚΚΕ δε θα δεχθεί περιφέρεια αποδήμων- αν και σημειώνεται ότι ο Δημήτρης Κουτσούμπας στη δήλωση του δεν έθεσε κόκκινη γραμμή ως προς το ζήτημα αυτό, λέγοντας απλώς ότι εάν εκπληρωθούν οι υπόλοιποι όροι που θέτει δέχεται να προσμετράται η ψήφος των αποδήμων στην επικράτεια.
Ο κ.Βαρουφάκης είπε ότι θέλει απλώς μία δήλωση Μητσοτάκη στη βουλή για το θέμα των περιφερειών των αποδήμων, αλλά την ίδια στιγμή δήλωσε ότι δεν μπορεί να συζητήσει με το ΣΥΡΙΖΑ, στην κυβέρνηση του οποίου μετείχε το 2015, διότι όπως είπε “ο Αλέξης Τσίπρας φέρεται με κυνικότητα στη Βουλή”, ενώ χαρακτήρισε “όνειδος” την πρόταση ΣΥΡΙΖΑ να μην προσμετράται η ψήφος Ελλήνων πολιτών στην επικράτεια.