Στην χθεσινή συζήτηση στη Βουλή σχετικά με το προσφυγικό, παρουσία του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ Φιλίππο Γκράντι, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιώργος Κουμουτσάκος έκανε μια εξαιρετικά σοβαρή διαπίστωση. Αφού περιέγραψε με μεγάλη ανησυχία την κατάσταση που διαμορφώνεται στα νησιά αλλά και σε περιοχές όπου πρόκειται να εγκατασταθούν πρόσφυγες και μετανάστες είπε πως “δυστυχώς, οι κάτοικοι έχουν αρχίσει και κλείνουν τα σπίτια τους αλλά και τις καρδιές τους”.
Στο ίδιο κλίμα ο κ. Γκράντι τόνισε πως η φιλοξενία και η ανταπόκριση από τις τοπικές κοινωνίες, παρότι υπάρχει ακόμη, είναι λιγότερο ορατή απ’ ό,τι ήταν πριν 4 χρόνια.
Όπως ανέφερε, στην Ελλάδα ήρθε για να γνωρίσει και να συνομιλήσει με την νέα κυβέρνηση, αλλά και εξ αιτίας του μεγάλου αριθμού αφίξεων προσφύγων και μεταναστών τους τελευταίους μήνες. Ο κ. Γκράντι επανέλαβε την ανησυχία του για τις συνθήκες που επικρατούν στα νησιά, τονίζοντας ότι «οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν οι άνθρωποι εκεί είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, με ανεπαρκή πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, βία εντός των ίδιων των κοινοτήτων, βία εναντίον των ανηλίκων και εναντίον των γυναικών, καθώς επίσης και μεγάλο αριθμό ασυνόδευτων ανηλίκων». Συγκεκριμένα είπε, ότι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι ανέρχονται σε 5000 σε όλη την Ελλάδα, ενώ μονάχα στη Μόρια είναι 1200. «Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι είναι πολύ εκτεθειμένοι σε κινδύνους. Είμαστε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για τα παιδιά σε αυτή τη χώρα. Τα παιδιά σε κίνηση είναι ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί»
Ο Ύπατος Αρμοστής αποσαφήνισε πως ο ΟΗΕ δεν μπορεί να κάνει κάτι περισσότερο από συστάσεις και πως μόνο η Κομισιόν μπορεί να λάβει αποφάσεις. Η νέα πρόεδρός της Ούντερ Φον ντερ Λάϊεν ξεκαθάρισε πρόσφατα πως η Επιτροπής ετοιμάζει νέο σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος και της άρνησης πολλών ευρωπαϊκών κρατών να δεχθούν πρόσφυγες και μετανάστες στο έδαφός τους.
Το σχέδιο αυτό αναμένεται να τεθεί σταδιακά σε εφαρμογή από την επόμενη άνοιξη. Μέχρι τότε η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να διαχειριστεί ένα φαραωνικό πρόβλημα με τα δικά της μέσα. Αυτό τρομάζει την κυβέρνηση, τα μέτρα της οποίας όχι μόνο αποδεικνύονται ανεπαρκή αλλά βρίσκει απέναντί της μια ογκούμενη αντίδραση δικών της δημάρχων, περιφερειαρχών και βουλευτών.
Η πρόθεση του Κυριάκου Μητσοτακη, όπως αφήνει να εννοηθεί το Μαξίμου, είναι να σκληρύνει η Ελλάδα τη στάση της έναντι των Βρυξελλών και να απαιτήσει ευρωπαϊκή λύση καθώς διαπιστώνει πως μερίδα ευρωπαϊκών κρατών έχουν αρχίσει να διμεροποιούν το πρόβλημα (Ελλάδα- Τουρκία), κάτι που έως ένα βαθμό κάνει και η Άγκυρα με τις απειλές αλλά και τις κατηγορίες που εκτοξεύει εναντίον της Αθήνας για push backs.
Σύμφωνα με τον κ. Γκράντι, μεγάλο τμήμα των αφίξεων προέρχονται από τη Συρία και το Αφγανιστάν, χώρες όπου υπάρχουν συγκρούσεις, και η πλειοψηφία τους χαρακτηρίζεται ως πρόσφυγες.
Σχετικά με το ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων, ο κ. Γκράντι ανέφερε ότι είναι ανάγκη να διασφαλιστούν καλές δομές και συνθήκες για τα ασυνόδευτα παιδιά, ενώ εξέφρασε την προθυμία του να συμβάλει η Ύπατη Αρμοστεία στην πρωτοβουλία «Κανένα παιδί μόνο».
«Τα ασυνόδευτα παιδιά είναι η πιο εκτεθειμένη ομάδα ατόμων. Πρέπει άμεσα να μεταφερθούν στην ενδοχώρα. Και εδώ η κοινωνία των πολιτών μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο», σημείωσε.
Αναφορικά με το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ που υλοποιείται , υπογράμμισε ότι «αυτή τη στιγμή, για τους αιτούντες άσυλο, η Ύπατη Αρμοστεία και η κυβέρνηση, συνέβαλαν στο κομμάτι της ένταξής τους με το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ. Θέλουμε να συνεχίσουμε μέχρι το 2020, αλλά να διασφαλίσουμε την χρηματοδότησή του από την ΕΕ. Χρειαζόμαστε ένα σχέδιο ένταξης, στο οποίο να περιλαμβάνεται και η εκπαίδευση και η εργασία. Είναι κάτι πολύ σημαντικό, και ελπίζω όλοι να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Η Ευρώπη παρέχει οικονομική υποστήριξη αλλά χρειάζεται παραπάνω. Πρέπει να συνεχιστεί και να γίνει πιθανότατα και πιο ουσιαστική».
Ακόμη, ο κ. Γκράντι εξέφρασε την ανησυχία του για την αύξηση του αντιπροσφυγικού συναισθήματος, της ξενοφοβικής γλώσσας και της ρητορικής μίσους. «Μπορούμε να εξηγήσουμε αυτή τη δυσφορία, ειδικά σε περιοχές με ανεργία, αλλά πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Πρέπει να εξηγήσουμε στους ανθρώπους ότι οι πρόσφυγες έρχονται από πολέμους και άσχημες συνθήκες και ότι η ξενοφοβία δεν οδηγεί πουθενά. Υπάρχουν άνθρωποι που εκμεταλλεύονται αυτή την δυσφορία», σημείωσε .
«Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο σύστημα που θα βασίζεται στον επιμερισμό της ευθύνης. Θα συνεχίσουμε να το προωθούμε αυτό σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ή τουλάχιστον σε κάποια εξ αυτών», κατέληξε ο κ. Γκράντι.