ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Στο περιθώριο της αναμενόμενης αμερικανικής πρωτοβουλίας για την αποκλιμάκωση της κρίσης που προκάλεσε η Τουρκία με τις συνεχιζόμενες αμφισβητήσεις ελληνικών θαλασσίων ζωνών, μπορεί εύκολα κανείς να διαπιστώσει πως το αφήγημα της κυβέρνησης περί “διεθνούς απομόνωσης” του Ταγίπ Ερντογάν καταρρέει.
Η Τουρκία συμμετέχει –με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τον Χουλουσί Ακάρ και τον αρχηγό της ΜΙΤ!- στις διπλωματικές διαπραγματεύσεις στη Μόσχα για κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη. Το ότι ο στρατηγός Χαφτάρ αποχώρησε δεν θεωρείται, προσώρας, διπλωματικό ναυάγιο, καθώς η προσπάθεια του Βλαντιμίρ Πούτιν συνεχίζεται.
Όποια κι αν είναι, ωστόσο, η εξέλιξη είναι σαφές πως οι ΗΠΑ, η Ρωσία αλλά και η Ε.Ε αντιμετωπίζουν την Τουρκία ως “μέρος της λύσης” στη Λιβύη, αν και στην πραγματικότητα είναι “μέρος του προβλήματος”. Ενισχύει στρατιωτικά το καθεστώς Αλ Σάραζ και επεμβαίνει σε ένα εμφύλιο πόλεμο, εσχάτως, δε, με την πλήρη ανοχή της Ουάσιγκτον που φαίνεται πως επιδιώκει μια πολιτική λύση με κυβέρνηση εθνικής ενότητας στην οποία θα συμμετέχουν οι “οντότητες” και της Τρίπολης και της Βεγγάζης.
Ο Ταγίπ Ερντογάν συγκλίνει, παράλληλα, με την Ιταλική κυβέρνηση Κόντε (ο οποίος φοβάται την λιβυκή έκρηξη και μια γενικευμένη αποσταθεροποίηση στη Βόρεια Αφρική που θα προκαλούσε μεγάλες μεταναστευτικές ροές προς την Ιταλία), ενώ συνομιλεί με την Άγκελα Μέρκελ.
Το Βερολίνο όχι μόνο αναγνωρίζει τον Τούρκο πρόεδρο ως βασικό “παίκτη” στη Λιβύη και το Ιράν αλλά τον προσκαλεί ως κεντρικό πρωταγωνιστή στη διάσκεψη της Κυριακής.
Η χειρότερη, ίσως, εξέλιξη δεν είναι το γεγονός ότι το αφήγημα περί απομόνωσης της Άγκυρας καταρρέει. Είναι ότι από αυτή τη διεθνή κινητικότητα η Ελλάδα απουσιάζει.
Το υπουργείο Εξωτερικών καταβάλλει προσπάθειες να προσκληθεί έστω και την ύστατη στιγμή στη διάσκεψη του Βερολίνου. Εάν αυτό συμβεί θα είναι θετικό, μένει να δούμε εάν θα έχει και αποτελέσματα. Εάν δεν συμβεί, όμως, θα σημάνει την απομόνωση της Ελλάδας από μείζονες γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας που μας αφορούν άμεσα. Θα συνιστά μια σοβαρή ήττα της ελληνικής διπλωματίας.
Υπάρχει, όμως, κάτι εξισου ανησυχητικό.
Η ανάδειξη της Τουρκίας σε πρωταγωνιστή, με την αποδοχή των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Γερμανίας, και η πιθανή επιβίωση του καθεστώτος Αλ Σάραζ σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, οδηγεί σε έμμεση νομιμοποίηση και των συμφωνιών που υπέγραψε με τον Ταγίπ Ερντογάν και οι οποίες προσβάλλουν και αμφισβητούν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας νοτίως της Κρήτης και δημιουργούν νέα δεδομένα στην νοτιοανατολική Μεσόγειου- της θαλάσσιας περιοχής του Καστελορίζου συμπεριλαμβανομένης. Έμμεση νομιμοποίηση, μάλιστα, και από τον στρατηγό Χαφτάρ, τον οποίο μόλις πρόσφατα συνάντησε ο Νίκος Δένδιας και στον οποίο στηρίχθηκε η ελληνική κυβέρνηση.
Εάν επαληθευτούν οι εξελίξεις, η Τουρκία ενισχύεται περαιτέρω και η Ελλάδα αποδυναμώνεται. Η κυβέρνηση δεν οφείλει μόνο να επαγρυπνεί. Κινδυνεύει να βρεθεί προ τετελεσμένων που δύσκολα θα αναιρεθούν ακόμα κι αν εκδηλωθεί η διακηρυχθείσα αμερικανική πρωτοβουλία.
29 12 2019. Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στο “Βήμα”: “Θέλουμε να έχουμε λόγο στις εξελίξεις στη Λιβύη. Ζήτησα, και θα το ζητήσω ακόμη πιο επιτακτικά, να συμμετάσχουμε και εμείς στη διαδικασία του Βερολίνου. Γιατί συμμετέχει η Τουρκία και όχι η Ελλάδα;”
12 1 2020. Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας στον “Σκάϊ”: “Όχι, δεν θα είμαστε (σ.σ. στη Διάσκεψη του Βερολίνου). Προσπαθούμε, αλλά δεν σας κρύβω ότι η διαδικασία του Βερολίνου είναι μια πολύ μακρά διαδικασία. Σε αυτή τη διαδικασία η Ελλάδα δεν έχει συμπεριληφθεί. Μάλιστα, επανειλημμένα προς τη γερμανική πλευρά, και προς την κα. Μέρκελ, ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει εκφράσει την απόλυτη θέληση της ελληνικής πλευράς να αποτελεί μέρος αυτής της διαδικασίας”.
Σ.Κ