Το επιτελικό κράτος υπήρξε, αναμφίβολα, η κορωνίδα των δεσμεύσεων της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη. Μια “ιδέα” που αποδίδεται στον υπουργό Επικρατείας και εξέχοντα πανεπιστημιακό Γιώργο Γεραπετρίτη –λέγεται ότι την είχε υποβάλλει και στον Γιώργο Παπανδρέου το 2009 αλλά παρέπεσε εν μέσω μνημονιακής λαίλαπας– και την οποία υιοθέτησε ασμένως η Ν.Δ και την προετοίμασε πριν ακόμα αναλάβει την εξουσία. Το οργανόγραμμα της κυβέρνησης δομήθηκε πάνω στον συγκεκριμένο σχεδιασμό και για να υλοποιηθεί σχηματίστηκε ομάδα σχεδιασμό και εφαρμογής με επίκεντρο το Μέγαρο Μαξίμου με σειρά στελεχών και αρμόδιο υφυπουργό συντονισμού του κυβερνητικού έργου τον Άρη Σκέρτσο. Ως εδώ όλα καλά.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Είναι η δεύτερη φορά που γίνεται μια τέτοια φιλόδοξη προσπάθεια, η πρώτη είχε τιτλοποιηθεί “επανίδρυση του κράτους” από την πρώτη κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή με πενιχρά, ως γνωστόν, έως μηδενικά αποτελέσματα.
Έχουν παρέλθει αισίως 19 μήνες από τον σχηματισμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη, εν μέσω άνετης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, πολιτικής ηγεμονίας και μιντιακής-επικοινωνιακής υπεροπλίας που παραπέμπουν σε ισχυρές αυτοδύναμες κυβερνήσεις των εποχών πριν τα μνημόνια.
Παρόλα αυτά, η “Μήδεια” ήρθε να αποδείξει με επώδυνο τρόπο πως το περίφημο επιτελικό κράτος δεν κατόρθωσε να επιλύσει σχεδόν καμία από τις παθογένειες του συστήματος δημόσιας διοίκησης και, κυρίως, της νοοτροπίας που διέπει το κράτος.
Ο χιονιάς των προηγούμενων ημερών δεν ήταν, προφανώς, ο χειρότερος/μοναδικός/πρωτοφανής/ακραίος των τελευταίων σαράντα ετών όπως επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί. Η ανακοίνωση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας ήρθε να αποκαταστήσει την πραγματικότητα που αποσιωπήθηκε. Αναμφίβολα ήταν ένας από τους εντονότερους των τελευταίων δεκαετιών, όχι, όμως, απαραίτητα χειρότερος από εκείνους του 2002, του 2008, ακόμα και την “Αριάδνη” του 2017. Ελάχιστη σημασία έχουν, ωστόσο, οι συγκρίσεις που δρουν ως προφάσεις εν αμαρτίαις. Σημασία έχουν τα αποτελέσματα. Κι αυτή η γενική δοκιμή της λειτουργίας του επιτελικού κράτους της νέας εποχής αποδείχθηκε, δυστυχώς, σε μεγάλο βαθμό μια ηχηρή αποτυχία.
Με 250.000 νοικοκυριά χωρίς ρεύμα, ένα μεγάλο μέρος απ΄ αυτά και χωρίς νερό, με περίπου 10.000 από αυτά να παραμένουν στην ίδια κατάσταση τέσσερις ημέρες μετά την κακοκαιρία, και μερικές χιλιάδες σε οικτρή κατάσταση ακόμα και σήμερα, τα ερωτήματα που τίθενται είναι επιτακτικά.
Η προσπάθεια αποπροσανατολισμού είναι, όμως, ακόμα πιο ηχηρή από την αποτυχία. Φίλα προσκείμενα μέσα ενημέρωσης αποδίδουν τις …ευθύνες στο γεγονός ότι “επί μισόν αιώνα ψάχνουμε τον αρμόδιο για το κλάδεμα”(των δέντρων). Το “πινγκ πονγκ ευθυνών” (μεταξύ ΔΕΔΔΗΕ, περιφέρειας Αττικής, δήμων, Πυροσβεστικής, ή οιουδήποτε άλλου) που δικαίως εκνεύρισε τον πρωθυπουργό, όπως ο ίδιος δήλωσε προς την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, δεν είναι -ούτο αυτό- δικαιολογία. Η κυβέρνηση δεν είναι σχολιαστής των εξελίξεων, είναι -ή πρέπει να είναι- εκείνη που ως επικεφαλής του επιτελικού κράτους υποχρεούται να προβλέπει, να προετοιμάζεται, να επαγρυπνεί, να κινητοποιείται και να επιλύει τα προβλήματα.
Τα δέντρα της Εκάλης, της Ιπποκρατείου Πολιτείας, του Διονύσου, του Ωρωπού και άλλων περιοχών της βόρειας Αττικής δεν είναι διαφορετικά από τα δέντρα του Νευροκοπίου, της Φλώρινας, της Καστοριάς, της Εύβοιας, της Κρήτης. Αυτό που συνέβη στην Αττική –και περιέγραψε γλαφυρά μεταξύ δεκάδων χιλιάδων απεγνωσμένων ανθρώπων και ο εμβληματικός κήρυκας του νεοφιλελευθερισμού Στέφανος Μάνος από την μικρή Αλάσκα της Εκάλης– πρέπει να αποδωθεί ως επιτελική ευθύνη σε φορείς και πρόσωπα με ονοματεπώνυμο.
Διότι εκείνο που διαλάθει της προσοχής πολλών αυτές τις ημέρες είναι πως από τον ΔΕΔΔΗΕ μέχρι τον Πατούλη, και από τον δήμαρχο Διονύσου μέχρι τον αρχηγό της πυροσβεστικής και την διοίκηση της “Νέας Οδού”, την κεντρική επίβλεψη, τον συντονισμό και την ευθύνη σε μια μεγάλη κακοκαιρία την έχει το κράτος και τα όργανά του. Η Πολιτική Προστασία με τον αρμόδιο υφυπουργό της, τα κεντρικά όργανα της κυβέρνησης και του κράτους, και, φυσικά, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Οι δε ευθύνες, εν κατακλείδει, δεν γράφονται στο χιόνι για να σβήσουν μόλις λοιώσουν οι πάγοι. Όσο κι αν το θέλουν κάποια πρωτοσέλιδα. Και ο πρωθυπουργός πέραν του “εκνευρισμού” του οφείλει να πράξει τα δέοντα. Να εγκαλέσει και να ζητήσει ανάληψη ευθυνών από εκείνους που απέτυχαν. Και όχι να τις μεταθέσει σε ένα ακόμα φιλόδοξο σχέδιο, αυτό της υπογειοποίησης (!!!) που βγήκε από τα συρτάρια της δεκαετίας του ’80.
Δεν αρκεί να προαναγγέλει νομοθετική πρωτοβουλία για την «αποκρυστάλλωσης των αρμοδιοτήτων σε όλα τα επίπεδα της κρατικής λειτουργίας, ξεκινώντας από το κεντρικό κράτος». Δεν χρειάζεται να παρέλθουν 19 μήνες για μια “αποκρυστάλλωση”.