ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ας αφήσουμε τους αριθμούς και τα ποσοστά να μιλήσουν πριν οδηγηθούμε σε κάποια συμπεράσματα για το τοπίο μετά την πανδημία, κρατώντας, ωστόσο, κατά νου πως η πανδημία δεν έχει κλείσει ακόμα τον κύκλο της, πιθανώς, δε, να επιστρέψει με νέο κύμα το φθινόπωρο. Και πάντως αφήνοντας ήδη βαρύ αποτύπωμα που μπορεί να γίνει βαρύτερο από τις οικονομικές συνέπειες που θα ενσκήψουν μετά “του τουρισμού την ανοχή” (Χειμερινοί Κολυμβητές/Αργύρης Μπακιρτζής).
Οι αριθμοί, λοιπόν, έχουν ως εξής:
Με βάση το data.gov.gr (στοιχεία 2014 που, όμως, παραμένουν σε γενικές γραμμές ίδια), οι ψηφοφόροι στην ηλικιακή κατηγορία είναι: 673.500 στις ηλικίες μεταξύ 18-23 ετών, 766.000 στις 24-29, 939.000 στις 30-35. Ήτοι, περίπου 2,2 εκατ. ψηφοφόροι στην κατηγορία 18-35 ετών, την δυναμικότερη, δηλαδή, πληθυσμιακή κατηγορία που αντιμετωπίζει πιο επώδυνα τον εγκλεισμό της πανδημίας και, κυρίως, τις δυσμενείς κοινωνικές και οικονομικές της επιπτώσεις.
Στο άλλο άκρο του πληθυσμιακού χάρτη, οι ψηφοφόροι πάνω από το 71ο έτος της ηλικίας τους είναι λίγο περισσότεροι από 2,2 εκατ. και συγκροτούν την πιο πολυάριθμη κατηγορία.
Στη συνέχεια, αξίζει να παρατηρήσει κανείς την συναισθηματική κατάσταση του πληθυσμού σε σύγκριση με τους μέσους όρους στην ΕΕ των 27, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της τελευταίας μέτρησης του Ευρωβαρόμετρου.
Στοιχείο 1ο: Η αβεβαιότητα στην Ελλάδα εκτινάσσεται από το 45% του ευρωπαίκού μέσου όρου στο 65%, η δε ελπίδα βρίσκεται 12 μονάδες κάτω από τον μέσο όρο των άλλων κρατών!
Στοιχείο 2ο: Τα συναισθήματα της απογοήτευσης, της ανικανότητας (πως αισθάνεται κάποιος για τον εαυτό του), τοιυ θυμού, του φόβου και της μοναξιάς βιώνονται από τους Έλληνες σε πολύ εντονότερο βαθμό απ΄ ότι από τον μέσο Ευρωπαίο! Ο συνδυασμός είναι εκρηκτικός και αφορά σε μεγαλύτερο βαθμό τις νεότερες ηλικίες που περιγράψαμε.
Στοιχείο 3ο: Ένας στους δύο Έλληνες δηλώνει πως η πανδημία έχει ήδη επηρεάσει αρνητικά το προσωπικό του εισόδημα (50% έναντι 31% στους “27”), ενώ ένα επιπλέον 30% δηλώνει πως το προσωπικό του εισόδημα θα επηρεαστεί αρνητικά στο άμεσο μέλλον!
Δείτε τώρα την θέση που καταλαμβάνει η Ελλάδα μεταξύ των “27” σχετικά με το πως λειτουργεί η Δημοκρατία. Στο ναδίρ, τελευταία!
Συνολικά πάντως, η θετική αξιολόγηση της εικόνας της ΕΕ παραμένει σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδά που έχει καταγραφεί την τελευταία δεκαετία. Στην Ελλάδα, θετική εικόνα έχει το 40% των ερωτηθέντων, με το 36% να δηλώνει ότι έχει ουδέτερη εικόνα και το 24% αρνητική. Κατά μέσο όρο στην ΕΕ οι μισοί πολίτες (48%) έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ. Ένα επιπλέον ποσοστό 35% έχει ουδέτερη εικόνα, ενώ μόνο το 17% δηλώνει ότι η εικόνα που έχει για την ΕΕ είναι αρνητική.
Η θετική εικόνα του μέσου Έλληνα για την Ευρώπη πλειοψηφεί, σημειώνεται, ωστόσο, πως ένα 25% περίπου έχει αρνητική εικόνα. Ο προσανατολισμός, δηλαδή, του μέσου Έλληνα και ειδικότερα των νεότερων ηλικιών παραμένει ευρωπαϊκός.
Τα ποιοτικά στοιχεία, ωστόσο, προκαλούν ερωτηματικά και αναδεικνύουν έλλειμμα εμπιστοσύνης σχετικά με την ΕΕ. Το 64% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (70% στην ΕΕ) δηλώνουν στην έρευνα αυτή ότι τάσσονται γενικά υπέρ της ΕΕ.
Ωστόσο, λιγότερο από το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων (23%), τάσσεται υπέρ της ΕΕ “όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής” – σημειώνοντας πτώση τεσσάρων μονάδων από τον Νοέμβριο/Δεκέμβριο 2020.
Περίπου το ήμισυ των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (49%) δηλώνει ότι είναι “υπέρ της ΕΕ, αλλά όχι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής”. Το ποσοστό αυτό είναι κοντά στο αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ (47%). Επιπλέον, στην Ελλάδα, μόλις 15% τάσσονται υπέρ της ΕΕ “όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής”.
Η εκλογική συμπεριφορά
Ακολούθως, αξίζει να δει κανείς (στοιχεία Singular Logic) πως ψήφισαν οι Έλληνες ανά ηλικιακή κατηγορία στις τελευταίες εθνικές εκλογές (Ιούλιος 2019):
- Στην ηλιακή ομάδα 17-34 ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται πρώτος με 36,8% και ακολουθεί η Νέα Δημοκρατία με 30,6%. Ακολουθεί το ΜέΡΑ25 με 6%, το ΚΙΝΑΛ με 5,7%, το ΚΚΕ με 5,6%, η Χρυσή Αυγή με 4,7%, η Ελληνική Λύση με 3,2%.
- Στις ηλικίες 35-54 πρώτη έρχεται η Νέα Δημοκρατία με 40,8%, ο ΣΥΡΙΖΑ με 29,5%, το ΚΙΝΑΛ με 7,3%, το ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση με 4,4%, το ΜέΡΑ25 με 3,9%, η Χρυσή Αυγή με 3,2%.
- Στις ηλικίες 55+ η Νέα Δημοκρατία προηγείται με 43,2%, ο ΣΥΡΙΖΑ με 30,8%, το ΚΙΝΑΛ με 10,4%, το ΚΚΕ με 6%, η Ελληνική Λύση με 3,3%, η Χρυσή Αυγή με 1,8%, το ΜέΡΑ 25 με 1,7%.
Εξειδικεύοντας τα αποτελέσματα της κάλπης του 2019 προκύπτει πως στο σώμα των 2,2 ψηφοφόρων που ανήκουν στην ηλικιακή κατηγορία 18-34, ο ΣΥΡΙΖΑ ξεπερνά το εθνικό του ποσοστό κατά περίπου 4 μονάδες και η Ν.Δ χάνει περίπου 9 μονάδες από το αντίστοιχο δικό της εθνικό ποσοστό.
Αντιστοίχως, ο ΣΥΡΙΖΑ υπολλείπεται έως και 2 μονάδες του εθνικού του μέσου όρου στις κατηγορίες 35-44 και 55+, ενώ η Ν.Δ στην μεν πρώτη κατηγορία είναι λίγο πάνω από το εθνικό της ποσοστό και στην κατηγορία 55+ συγκεντρώνει τρεις μονάδες περισσότερες από αυτό.
Η “αποκάλυψη” των στόχων των κομματικών επιτελείων
Επικοινωνικές πολιτικές και στρατηγικές, τόσο της κυβέρνησης, όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης εστιάζουν εσχάτως στις νεότερες ηλικίες (18-23). Για την Ν.Δ είναι πασιφανές πως αυτό συμβαίνει για τρεις βασικούς λόγους: πρώτον, γιατί σε αυτή την κατηγορία υπολείπεται κατά 9 μονάδες από το εθνικό της ποσοστό, δεύτερον γιατί αυτή η ηλικιακή κατηγορία εμφανίζει εντονότερα (σε σημείο …έκρηξης) τα συναισθήματα της απογοήτευσης, του θυμού, της μοναξιάς κλπ., και τρίτον, επειδή συνιστά μια κατηγορία ψηφοφόρων που -υπό προϋποθέσεις- μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τους πολιτικούς συσχετισμούς και τα εκλογικά δεδομένα.
Μπορεί να αναμένει κανείς πως τα ποσοστά της Ν.Δ θα επηρεαστούν λιγότερο, ενδεχομένως και ελάχιστα ή καθόλου, στις άλλες ηλικιακές κατηγορίες (ιδιαίτερα στις 71+), όμως μία ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση της εκλογικής της απήχησης στις νεότερες ηλικίες και μια ανάλογη, ίσως, αύξηση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές, δημιουργεί νέο κοινωνικό και εκλογικό τοπίο.
Βεβαίως, ίσως διαμορφωθεί τάση ακόμα μεγαλύτερης αποχής αυτών των ηλικιών στις εκλογές, ωστόσο ο αριθμός αυτών των ψηφοφόρων είναι μεγάλος και ουδείς μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι η εκλογική του συμπεριφορά, ιδιαίτερα σε συνθήκες απλής αναλογικής.
‘Ερευνα της Metron Analysis οδεύοντας προς σταδιακή άρση του lockdown τα τέλη Μαρτίου έδειχνε -όπως περιγράφει η Στεφανία Μουρελάτου, σε ρεπορτάζ της στο libre– ότι οι αρνητικές εντυπώσεις για το έργο της κυβέρνησης αναφορικά με την διαχείριση της πανδημίας πληθαίνουν στις ηλικίες κάτω των 50 ετών, και ιδίως στις ηλικίες 17-34 ετών. Μία γενιά η οποία δεν θα έχει τις ίδιες ευκαιρίες με αυτές που είχαν οι γονείς τους και “αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να το διαψεύσουμε στην πράξη” προτρέπει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τους συνεργάτες του.
Τα τελικά συμπεράσματα δικά σας…
*Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 16 Μαρτίου και 12 Απριλίου και στις 27 χώρες της Ε.Ε. Οι συνολικά 26.669 ερωτηθέντες αντλήθηκαν ως αντιπροσωπευτικό δείγμα από τον γενικό πληθυσμό ηλικίας 15+.