του Σεραφείμ Π. Κοτρώτσου
Κατά τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών στο προεδρικό μέγαρο, ο πρωθυπουργός εκνευρίστηκε, κάποια, στιγμή με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα. “Γιατί με αποκαλείς δημοσίως Πινοσέτ;” του είπε. “Είμαι εγώ δικτάτορας;”.
Το “θερμό επεισόδιο” δεν θα είχε καμία ιδιαίτερη αξία εάν δεν αποκάλυπτε τρία ουσιώδη (;) πράγματα:
Πρώτον, ότι ο Αλέξης Τσίπρας διάβασε πρόσφατα το βιβλίο της Naomi Klein με τον επίκαιρο τίτλο “Το δόγμα του Σοκ” (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη και δεν πρέπει να το χάσετε…).
Δεύτερον, ότι ο Γιώργος Παπανδρέου ΜΑΛΛΟΝ ΔΕΝ ΔΙΑΒΑΣΕ το συγκεκριμένο βιβλίο, γιατί, αλλιώς, θα καταλάβαινε τι ήθελε να πει ο…ποιητής Τσίπρας.
Και τρίτον, ότι ο πρωθυπουργός δεν χρειάζεται να διαβάσει το ¨Δόγμα του Σοκ” διότι, εδώ και ένα χρόνο, το εφαρμόζει στην πράξη δια του υπουργού Οικονομικών.
Γιατί, όμως, ο… αυθάδης Τσίπρας αποκάλεσε “Πινοσέτ” τον Παπανδρέου…
Κάποιοι είπαν ότι ήθελε να παραπέμψει στις μεγάλες διαδηλώσεις, όταν, δηλαδή, χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, στη Χιλή του 1973 και του 1974, για να αντισταθούν στον δικτάτορα που, αφού ανέτρεψε με πραξικόπημα –και με τη συνδρομή των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που έστησαν προβοκάτσιες– τον Σαλβατόρ Αλιέντε, συλλάμβανε, βασάνιζε και σκότωνε τους πολιτικούς αντιπάλους του και τους απλούς αγωνιστές.
Ο Τσίπρας, όμως, φαίνεται πως ήθελε, κυρίως, να συνδέσει τον Παπανδρέου- Πινοσέτ με την πρώτη δοκιμή της πιο σκληρής μονεταριστικής- νεοφιλελεύθερης πολιτικής του Χιλιανού δικτάτορα και του επίσημου, τότε, συμβούλου του Μίλτον Φρίντμαν.
Ο Φρίντμαν επέβαλλε στον Πινοσέτ έναν καταιγιστικό μετασχηματισμό της οικονομίας, με μείωση φόρων και ιδιωτικοποίηση των κοινωφελών υπηρεσιών (ring my belll…), περιστολή των κοινωνικών δαπανών και πλήρη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας.
Οι Χιλιανοί είδαν, τότε, ακόμα και τα δημόσια σχολεία να αντικαθίστανται από χρηματοδοτούμενα με κουπόνια ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Αυτή η ακραία καπιταλιστική μεταμόρφωση μιας οικονομίας αποτέλεσε το πρώτο πείραμα ευρείας κλίμακας και χαρακτηρίσθηκε ως “επανάσταση της Σχολής του Σικάγου”, καθώς πολλοί από τους οικονομολόγους του Πινοσέτ είχαν διατελέσει φοιτητές του Φρίντμαν στο πανεπιστήμιο του Σικάγου, όπως αναφέρεται στο βιβλίο της Klein που έγινε διεθνές best seller.
Συμπέρασμα: Ο Τσίπρας αποκάλεσε τον Παπανδρέου Πινοσέτ επειδή εφαρμόζει το αποκρουστικό μοντέλο του Φρίντμαν- παρότι ο Παπακωνσταντίνου, μάλλον, δεν σπούδασε στο Σικάγο.
Περιέργως πως, ο πρωθυπουργός δεν το κατάλαβε. Ίσως γιατί δεν έχει διαβάσει το βιβλίο.
Ισως γιατί του ήταν βολικότερο να αξιοποιήσει την “ατάκα” του Τσίπρα ως ύβρι και να του αντεπιτεθεί. Δεν γνωρίζω.
Παρόλα αυτά, συνιστώ στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να στείλει τη Δευτέρα στα γραφεία των υπουργών το βιβλίο της Klein. Κάποιοι το έχουν διαβάσει –εξ αυτών που αντιδρούν-, κάποιοι όχι…
Ο Μίλτον Φρίντμαν και η Naomi Klein