ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Μια γυναίκα, θα ορκιζόταν ότι δεν έστειλε μήνυμα με το όνομα του νεκρού πατέρα της σε φίλο. Στην πραγματικότητα δεν είχε συνείδηση όταν αυτό συνέβη. Η εν λόγω ιστορία δεν είναι μια ακόμη που έχει σχέση με φαντάσματα και η υποφαινόμενη δεν είχε εμμονικές τάσεις. ‘Υπνοπληκτρολογούσε’, όπως θα λέγαμε, και φυσικά δεν είναι η μοναδική που της συνέβη αυτό, σύμφωνα με ερευνητές όπως ο Dr. Michael Gelb, κλινικός ερευνητής στο New York University’s College of Dentistry και συνιδρυτής του Gelb Center στη Ν.Υόρκη. «….το σημείο μεταξύ ‘ύπνου και ξύπνιου’ είναι δυσδιάκριτο….τη μια στιγμή κάποιος πληκτρολογεί και την άλλη κοιμάται , μετά λαμβάνει το ηχητικό σήμα, και το σήμα τον ξυπνά. Πρόκειται για κάτι περισσότερο από τάση εφόσον το χρονικό σημείο μεταξύ των καταστάσεων πραγματικά δύσκολα διακρίνεται…»
Η ‘υπνοπληκτρολόγηση’ είναι ένα νέο φαινόμενο, που συνεχώς επεκτείνεται και οι υποφαινόμενοι, κυρίως έφηβοι και νεαροί ενήλικες στέλνουν μηνύματα ενώ κοιμούνται. Ο ερευνητής αναφέρει ότι έχει κατηγοριοποιηθεί ως διαταραχή ύπνου, όπως η υπνοβασία, οι εφιάλτες και η νυχτερινή ασυνείδητη ενούρηση. Για αρκετούς ασθενείς η δυσλειτουργία αυτή είναι τόσο ενοχλητική όπως κι άλλες ειδικά όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν είναι έμπιστος φίλος ή μέλος της οικογένειας. Σε μια περίπτωση έφηβης το μήνυμα έφτασε στον πρώην φίλο της. Δεν τον είχε δει για μήνες και άρχισε να συνομιλεί μαζί του ούσα στην κατάσταση της υπνοπληκτρολόγησης…Το πρωί ξύπνησε με δύο μηνύματα ένα δικό του και ένα δικό της που του ζητούσε να συναντηθούν. «….Δεν ήθελα να τον συναντήσω…και ακόμη δεν θέλω, ανέφερε, αλλά μάλλον το υποσυνείδητο μου φλέρταρε με την ιδέα της συνάντησης. Όταν ξύπνησα ντρεπόμουν να το πω στους φίλους και τη μητέρα μου γιατί βαθιά μέσα μου ήξερα ότι δεν είναι καλή ιδέα. Στενοχωρέθηκα πραγματικά με τον εαυτό μου που έκανα γνωστή την υποσυνείδητη επιθυμία μου… Ξύπνησα με το κινητό ακόμη στα χέρια μου……»
Συχνά τα μηνύματα αυτά είναι ανορθόγραφα, δυσνόητα και παραπλανητικά, δεν αποτελεί έκπληξη ωστόσο αν ληφθεί υπόψη η ιδιότυπη κατάσταση των ασθενών. Σε μια τέτοια περίπτωση ένας άλλος έφηβος έστειλε μήνυμα σε μια δυνητικά αγαπημένη του. «…..Άφησα το τηλέφωνό μου κοντά στο κρεβάτι μου πριν να κοιμηθώ. Όταν ξύπνησα είχα στείλει μήνυμα χωρίς να θυμάμαι τι είχα γράψει. Επρόκειτο για πραγματικές λέξεις με άσχημη ορθογραφία….» όπως εξήγησε μετά.
Αρκετοί ‘υπνοπληκτρολόγοι’ βασανίζονται από ενοχές το επόμενο πρωί. Και στις δύο προαναφερθείσες περιπτώσεις, υπήρχε άμεση αντίδραση σε κατάσταση πλήρη ‘ξύπνιου’, η μεν πρώτη ανακάλεσε την πρόσκληση για συνάντηση και ο δε άλλος ζήτησε συγγνώμη αν και το μήνυμά του προκάλεσε πολύ γέλιο στην αποδέκτρια. Σε ό,τι αφορά την περίπτωση του μηνύματος με το όνομα του νεκρού πατέρα, ο αποδέκτης ήταν ένας φίλος του, που ήταν παράλληλα και επαγγελματίας ψυχοθεραπευτής. Η αρχική αμηχανία μετατράπηκε έτσι σε μια θετική εμπειρία, που μάλλον χρειαζόταν. Όπως ανακαλεί, «….ξύπνησα με το κινητό στα χέρια μου, στην εικόνα μηνύματος, αισθάνθηκα αμήχανα κι αναρωτιόμουν πως θα το πω στο φίλο μου, αλλά μετά το αρχικό αυτό συναίσθημα της ντροπής, αισθάνθηκα πολύ όμορφα γνωρίζοντας ότι το υποσυνείδητό μου θα θυμάται πάντοτε τα σημαντικά πράγματα. Αισθάνθηκα οικεία κατά κάποιο τρόπο. Δεν ήταν το μήνυμα αυτό καθεαυτό αλλά τα συναισθήματα για τον νεκρό πατέρα μου, που μου λείπει πολύ, τα οποία εισχώρησαν στο ψηφιακό κόσμο που εκείνος δεν πρόλαβε να ζήσει……»
Η ‘υπνοπληκτρολόγηση’ οδηγεί σε πραγματικά ασυνήθιστες και αμήχανες καταστάσεις αλλά αυτό δεν είναι και το πιο σοβαρό πρόβλημα για αυτούς που υποφέρουν. Τυπικά, η υπνοπληκτρολόγηση συμβαίνει δύο ώρες μετά την έλευση του ύπνου, και διαταράσσει τον πολύ σημαντικό REM ύπνο, εμποδίζοντας την απαιτούμενη συντήρηση του εγκεφάλου, μετά από μια μακρά ημέρα. Επιπρόσθετα, όπως εξηγεί, ο κλινικός ερευνητής, η έλλειψη ύπνου συνδέεται με πολλά προβλήματα υγείας, όπως υπέρταση και καρδιακές παθήσεις. Τα περιστατικά υπνοπληκτρολόγησης φαίνεται ότι αυξάνονται για αυτούς που λαμβάνουν υπνωτικά χάπια και οδηγούνται σε μια κατάσταση αμνησίας. Έτσι συνιστάται η αποφυγή στρεσογόνων καταστάσεων, ο έλεγχος της τροφής και της κατανάλωσης αλκοόλ που μπορεί να επιδρούν στην εμφάνιση αυτής της δυσλειτουργίας. Οι έρευνες που έχουν αρχίσει σχετικά πρόσφατα επισημαίνουν τους κινδύνους ιδιαίτερα για παιδιά και νεαρούς ενήλικες, αν και θεωρούν πως είναι πολύ νωρίς ακόμη για να πουν ότι η δυσλειτουργία είναι κάτι περισσότερο από μια περαστική τάση. Στις κλινικές περιπτώσεις που αναφέρθηκαν υπήρχε ένας συνδυασμός εξωγενών παραγόντων που μπορεί να συνέβαλαν στην εκδήλωση της διαταραχής. Σε μια περίπτωση συνέβη ένα μήνα μετά την πρώτη εργασία που προκαλούσε έντονο άγχος στην υποφέρουσα, η οποία δεν ήθελε να σηκώνεται νωρίς από το κρεβάτι, είχε συνηθίσει σε άλλο πρόγραμμα. Τη νύχτα που συνέβη το περιστατικό είχε πιεί και αρκετό κρασί με φίλους συζητώντας τα της εργασίας της…Ήταν λοιπόν αγχωμένη, με αγωνία και με τοξίνες… Έτσι η υπνοπληκτρολόγηση, ως αποτέλεσμα χρήσης υπνωτικών χαπιών ή άλλων παραγόντων απαιτεί θεραπεία που έχει σχέση με την επιλογή τρόπου ζωής. Ο κλινικός ερευνητής συστήνει το κλείσιμο όλων των ηλεκτρονικών συσκευών τουλάχιστον 30 ‘ πριν την κατάκλιση ώστε να δοθεί χρόνος στον εγκέφαλο να αποσυμφορηθεί. Επίσης συνιστά να απομακρύνονται όλες οι συσκευές, σίγουρος τρόπος για να αποφύγει κανείς την αμήχανη πρωινή κατάσταση. Είναι ευνόητο ότι το φαινόμενο πλήττει κυρίως έφηβους και νεαρούς, δεν έχει σχέση όμως με την ηλικία όσο με τη γενιά. Αυτοί είναι κυρίως που είναι τόσο συνδεδεμένοι με το κινητό τηλέφωνο, ως απαραίτητο προσωπικό εξάρτημα και μεγάλωσαν πληκτρολογώντας στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης ελέγχοντας το τηλέφωνό τους κάθε δύο λεπτά όλη την ημέρα…Αυτός είναι ο τρόπος ζωής τους…έτσι μεγάλωσαν, αυτό ξέρουν. Η δυσλειτουργία της υπνοπληκτρολόγησης θα εμφανιστεί σε αρκετούς από τις νέες γενιές, τουλάχιστον ωστόσο θα πρέπει να μάθουν να αποφεύγουν αρκετά από αυτά που συμβάλλουν στην εμφάνιση του φαινομένου όπως η υπερδιέγερση τους μέσω της τεχνολογίας ειδικά πριν πέσουν για ύπνο.