ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης περιέγραψε στην εκπομπή «Ανατροπή» του Mega ότι η υπό διαπραγμάτευση έξοδος της Ελλάδας από το μνημόνιο θα γίνει με περίοδο προσαρμογής κατά το πρότυπο που ακολουθήθηκε στις περιπτώσεις της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας.
Η με ευθύνη της κυβέρνησης σκοπίμως ανούσια δημόσια συζήτηση, ωστόσο, επί του συγκεκριμένου θέματος, δεν περιλαμβάνει τι ακριβώς συμβαίνει στην «μεταμνημονιακή εποχή» στις δύο χώρες και το οποίο κατά την προσέγγιση του κ. Χαρδούβελη θα επισυμβεί και στη χώρα μας.
Οφείλει, βεβαίως, να παραδεχθεί κανείς την ειλικρίνεια του υπουργού Οικονομικών όταν ομολόγησε πως «η σχέση μας με την τρόϊκα θα διαρκέσει για πολλά χρόνια», σε πείσμα όσων διακονούν ψευδείς εντυπώσεις περί απαλλαγής από τον έλεγχο των δανειστών.
Στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, η κυβέρνηση Κοέλιο έχει παραδεχθεί πως η τρόϊκα θα συνεχίσει να επισκέπτεται τη Λισαβόνα, δύο φορές το χρόνο, μέχρι το 2035 (!), όταν, βάσει του προγράμματος, το δημόσιο χρέος της χώρας θα βρίσκεται στο 75% του ΑΕΠ. Η χώρα αυτή αποπληρώνει δανεισμό (μόλις) 78 δις ευρώ που έλαβε στο πλαίσιο του προγράμματος διάσωσης, και ενώ εισήλθε στον σχετικό μηχανισμό με δημόσιο χρέος της τάξης του 80%, σήμερα το χρέος της βρίσκεται στο 129% του ΑΕΠ.
Σχετικά πρόσφατα η πορτογαλική κυβέρνηση αναγκάστηκε να λάβει μέτρα διάσωσης της Banco Espirito Santo, ενώ η Banco Comercial Portuges (BCP) απέτυχε να περάσει τα stress tests της ΕΚΤ. Πριν μερικές ημέρες, δε, η Πορτογαλική Βουλή ενέκρινε το σχέδιο του φετινού προϋπολογισμού που προβλέπει μείωση του ελλείμματος από το 4 στο 2,7% αλλά και περαιτέρω μείωση των δημοσίων δαπανών και αύξηση φόρων.
Η Λισαβόνα και οι άλλες μεγάλες πόλεις συγκλονίζονται από μαζικές διαδηλώσεις πολιτών που διαμαρτύρονται για τις μειώσεις μισθών, ενώ η ανεργία κυμαίνεται στο 14% (ποσοστό μισό του αντίστοιχου ελληνικού). Οι οικονομολόγοι μιλούν για την εξαιρετικά εύθραυστη έξοδο από το μνημόνιο και επισημαίνουν το γεγονός ότι το πρώτο τρίμηνο του 2014 το ΑΕΠ σημείωσε πτώση 0,7%.
Όλα αυτά συμβαίνουν στην Πορτογαλία όπου δεν συντρέχουν λόγοι (η αγαπημένη έκφραση των δανειστών) πολιτικής αστάθειας και όπου η εσωτερική υποτίμηση υπήρξε λιγότερο βάναυση απ΄ ότι στην Ελλάδα.
Στην Ιρλανδία τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Βεβαίως η χώρα είδε τις εξαγωγές της να αυξάνουν, αυτή η αύξηση, όμως, στηρίχθηκε, κυρίως, σε πολυεθνικές που για φορολογικούς λόγους έχουν προτιμήσει να διατηρούν την έδρα τους στο Δουβλίνο. Είναι χαρακτηριστικό αλλά και…χαριτωμένο πως η «ναυαρχίδα» των ιρλανδέζικων εξαγωγών είναι το…Viagra εξαιτίας του εργοστασίου της Pfizer που βρίσκεται εκεί.
Η «μεταμνημονιακή εποχή» στην Ιρλανδία των 4,5 εκατ. κατοίκων περιλαμβάνει επιμονή στην πολιτική λιτότητας, παρά τις περί του αντιθέτου υποσχέσεις, ενώ, πρόσφατα, πάνω από 120.000 πολίτες διαδήλωσαν στο Δουβλίνο επειδή –στο πλαίσιο των μνημονιακών δεσμεύσεων που παραμένουν εν ισχύ- η κυβέρνηση Κένι παραχώρησε την εκμετάλλευση του νερού στην ιδιωτική Irish Water. Έτσι, οι Ιρλανδοί θα πληρώνουν, πλέον, 500 ευρώ ετησίως για ένα φυσικό αγαθό που κατά παράδοση και λόγω επάρκειας παρέχεται δωρεάν ως «κοινωνική παροχή».
Προ ημερών η «Irish Sunday Times» σημείωνε πως « είναι λάθος να αφήνει να εννοηθεί η κυβέρνηση πως η έξοδος από το μνημόνιο σηματοδοτεί και έξοδο από τα προβλήματα και τις πολιτικές λιτότητας». Κι όλα αυτά για την αποπληρωμή δανεισμού ύψους 80 δις ευρώ που αναγκάστηκε να λάβει η χώρα αφού έσκασε η στεγαστική «φούσκα» και έπληξε τις ιρλανδέζικες τράπεζες.
Οι αναλογίες με όσα (δεν) συζητούμε αυτό τον καιρό στην Ελλάδα προφανείς. Ο κίνδυνος να θεωρηθεί η συζητούμενη έξοδος ως «πανάκεια» είναι άμεσος. Είτε το θέλουν, είτε όχι, οι ασκούντες την πολιτική με επικοινωνιακά εργαλεία, και η τρόϊκα θα παραμείνει (ηπιότερα) για τουλάχιστον δύο δεκαετίες ακόμα, και οι πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστούν.
Την ώρα, μάλιστα, που, παρά την αποπροσανατολιστική αισιοδοξία του Βερολίνου, ο σκληρός πυρήνας της Ευρωζώνης πλήττεται από στασιμοπληθωρισμό και επιβράδυνση…